Một trong những vấn đề nổi bật được nhiều đại biểu quan tâm là bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn trong hoạt động giao thông vận tải đường sắt.
Tiếp tục phiên làm việc ngày 30/5, Quốc hội thảo luận về Luật Đường sắt (sửa đổi) tại Hội trường, một trong những vấn đề nổi cộm được nhiều đại biểu quan tâm là công tác bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn trong hoạt động giao thông vận tải đường sắt.
Trong đó, tai nạn đường sắt xảy ra chủ yếu tại đường ngang, đường giao cùng mức và đường ngang tự phát đang là vấn đề nhức nhối của toàn xã hội.
Theo thống kê của Bộ GTVT cho thấy, trên 90% số vụ tai nạn giao thông đường sắt xảy ra tại các điểm giao cắt giữa đường bộ với đường sắt, trong đó trên 80% xảy ra tại các đường ngang dân sinh bất hợp pháp.
 |
| Đại biểu Nguyễn Văn Chương |
Trước thực tế của việc gia tăng số lượng đường ngang, lối dân sinh. Dự thảo Luật quy định đường sắt có tốc độ thiết kế từ 100 km/h trở lên giao nhau với đường bộ từ cấp III trở lên; đường sắt giao nhau với đường bộ đô thị, đường sắt giao nhau với đường sắt phải giao khác mức... Đối với vị trí hiện nay đang có đường sắt giao cắt cùng mức thì doanh nghiệp kinh doanh KCHTĐS phải có biện pháp đảm bảo an toàn chạy tàu. Theo đó, nơi nào không được phép xây dựng đường ngang phải xây dựng đường gom nằm ngoài hành lang an toàn giao thông đường sắt để dẫn tới đường ngang hoặc nút giao khác mức gần nhất.
Đối với lối đi dân sinh, đây cũng là thực tế tồn tại, cần phải tiếp tục giải quyết cho phù hợp với thực tiễn cuộc sống. Theo thống kê của ngành Đường sắt trên toàn tuyến, số lượng đường ngang tính đến năm 2015 có 1.498 đường ngang, lối đi dân sinh tính đến năm 2015 có 4309 đường và con số này tiếp tục tăng nhanh.
Do đó, dự thảo Luật đã bổ sung quy định cấm “Mở lối đi dân sinh” tại khoản 3 Điều 9. Đồng thời, bổ sung quy định rõ trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp trong việc giảm, xóa bỏ các lối đi dân sinh hiện có theo lộ trình và chịu trách nhiệm trong việc phát sinh lối đi dân sinh mới tại Khoản 2, Khoản 4, Khoản 8 của Điều 48.
Liên quan tới trách nhiệm bảo vệ kết cấu hạ tầng đường sắt (KCHTĐS), Dự thảo Luật quy định cụ thể trách nhiệm của Bộ GTVT, UBND các cấp nơi có đường sắt đi qua, trách nhiệm của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong việc bảo vệ KCHTĐS tại Điều 24. Bổ sung, quy định rõ trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp trong việc phải bố trí đất để xây dựng đường gom, cầu vượt, hầm chui, hàng rào để đảm bảo an toàn giao thông đường sắt; quản lý, tăng cường các điều kiện an toàn giao thông tại lối đi dân sinh.
Tại Điều 23, dự thảo Luật cũng giao Chính phủ ban hành quy định cụ thể để bảo đảm an toàn cho công trình đường sắt; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tai nạn; phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý hành vi xâm phạm công trình đường sắt, hành lang an toàn giao thông đường sắt.
 |
| Ảnh ĐB Đặng Hoàng Tuấn - Long An |
Tại phiên thảo luận, đề cập đến nội dung về chính sách phát triển ngành đường sắt, theo đại biểu Võ Đình Tín (Đắk Nông), hiện nay nước ta là một trong nhiều nước còn sử dụng hệ thống đường sắt khổ nhỏ. Vì vậy, tốc độ chạy tàu chậm, chưa đáp ứng nhu cầu của xã hội. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, Luật Đường sắt sau khi ban hành sẽ tạo động lực để phát triển ngành đường sắt một cách toàn diện. Vì vậy, cần có chính sách xã hội hóa mạnh mẽ, tạo cơ chế để Nhà nước hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư, xây dựng mới, nâng cấp đường sắt, tạo điều kiện thuận lợi để các đơn vị kinh doanh thu hồi vốn để tiếp tục đầu tư xây dựng, bảo trì, kết cấu hạ tầng đường sắt.
 |
| Cần có chính sách phát triển ngành đường sắt để sớm thoát khỏi tình trạng lạc hậu, yếu kém |
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Phương Tuấn (Ninh Bình) và Đặng Hoàng Tuấn (Long An) đề xuất: Cùng với phát triển đường sắt quốc gia, Luật cũng cần có các quy định khuyến khích phát triển các loại hình đường sắt đô thị; đặc biệt quan tâm phát triển đồng bộ hệ thống đường sắt kết nối với cảng biển và khu vực Tây Nguyên nhằm giảm áp lực cho giao thông đường bộ, để đường sắt đóng vai trò chủ đạo trong hệ thống giao thông vận tải cả nước.
Cùng chung quan điểm, đại biểu Nguyễn Văn Chương (TP HCM) cho biết, ban soạn thảo đã có nhiều điểm thống nhất với cử tri và của các đại biểu Quốc hội. Tuy nhiên, chỉ có thống nhất về nhận thức và quan điểm chưa đủ mà phải có một quyết tâm chiến lược và cơ sở vật chất tương xứng để đảm bảo quyết tâm đó. Đại biểu Chương đề nghị cần sự đầu tư thỏa đáng hơn nữa đối với ngành đường sắt, xứng đáng với vai trò, vị trí của ngành và cho rằng “chúng ta đừng để ngành đường sắt bị lãng quyên như mấy chục năm qua”.
