Với nhiệm vụ giám định tâm thần các nghi can gây án, tạo chứng cứ giúp cơ quan tố tụng, thực thi pháp luật chính xác và khách quan. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, tại Viện tâm thần TƯ Biên Hòa đã để xảy ra nhiều vụ án thương tâm, làm cho dư luận không khỏi quan tâm.
Những cái chết thương tâm
Qua thu thập thông tin tài liệu từ Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai, Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa (Trực thuộc Bộ Y Tế) đã để xảy ra những vụ việc nghiêm trọng đối với các bệnh nhân được điều trị bắt buộc tại cơ sở này.
Theo đó, vụ gần nhất xảy ra tại Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa là vào sáng ngày 15/4/2017 tại Khoa Điều trị bắt buộc Nam đã xảy ra vụ án mạng làm một người chết. Thủ phạm được xác định là Mạc Như Thân (25 tuổi) và nạn nhân là Nguyễn Văn Đức (34 tuổi). Thân đã dùng vật nhọn đâm vào ngực Đức nhiều nhát.
Qua biên bản khám nghiệm tử thi, Nguyễn Văn Đức tử vong là do bị đâm 3 nhát dao đâm vào ngực trái bởi dao gọt hoa quả. Trong đó có một vết đâm làm đứt cuống tim...
 |
| Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa, nơi để xảy ra nhiều cái chết thương tâm. |
Trước đó, ngày 09/5/2016 cũng tại Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa đã xảy ra vụ án giết người. Nguyên nhân được xác định, Nguyễn Thế Minh (1982) là bệnh nhân được phân công chia cháo cho các bệnh nhân khác tại khoa điều trị bắt buộc Nam thì bất ngờ bị Nguyễn Hải Long (1988) sử dụng dao đâm, sau đó Minh giật được dao đâm lại. Hậu quả là cả Minh và Long đều tử vong.
Quay lại vụ án “Giết người” của Mạc Đức Thân, theo tài liệu Cơ quan CSĐT Công An tỉnh Đồng Nai đã lập Hội đồng khám nghiệm, bước đầu xác định vụ việc có dấu hiệu của tội phạm Giết người.
 |
| Khu điều trị Nam - Viện Pháp y tâm thần Biên Hòa. |
Ngày 17/4/2017, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định trưng cầu giám định tâm thần đối với Mạc Đức Thân do các y bác sỹ có chuyên môn về lĩnh vực giám định tâm thần.
Ngày 19/5/2017, bản kết luận giám định pháp y tâm thần số 228/KL - VPYTW kết luận Mạc Đức Thân trước, trong và sau khi gây án bị rối loạn, loạn thần với ảo giác chiếm ưu thế do sử dụng ma túy. Đồng thời cũng khẳng định tại thời điểm gây án Thân bị hạn chế năng lực nhận tức và điều khiển hành vi.
Căn cứ vào bản kết luận giám định ngày 19/5/2017 của Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định khởi tố bị can đối với Mạc Đức Thân về tội "Giết người" theo quy định tại Điều 93- BLHS và đã được VKSND tỉnh Đồng Nai phê chuẩn.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Theo chức năng nhiệm vụ, ngoài việc chữa bệnh cho các bệnh nhân thì Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa còn có trách nhiệm quản lý các bệnh nhân theo diện điều trị bắt buộc và thực hiện nhiệm vụ giám định tâm thần các nghi can gây án theo yêu cầu của các cơ quan tố tụng. Thế nhưng, cũng tại đây trong 2 năm liên tiếp đã để xảy hai vụ án đặc biệt nghiêm trọng dẫn tới 3 tử vong.
Thông báo về kết quả vụ án từ Cơ quan CSĐT tỉnh Đồng Nai.
Theo hồ sơ, Cơ quan CSĐT tỉnh Đồng Nai đã yêu cầu Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa giải trình về việc để lọt các hung khí nguy hiểm vào trong Viện. Từ đây đã lộ rõ những bất cập trong quá trình quản lý điều trị đối với các bệnh nhân bị áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt buộc.
Trong quá trình kiểm tra đã phát hiện và thu giữ được nhiều vật dụng nguy hiểm và các chất gây nghiện như: dao, vạt giường thành công cụ gây sát thương… nghiêm trọng hơn là có cả ma túy đá.
Lý giải cho việc phát hiện nhiều hung khí nguy hiểm, ma túy ở đây do là do nhân viên của Viện không có nghiệp vụ và hệ thống bảo vệ còn mỏng nên vẫn để lọt một số vật dụng đó vào trong buồng bệnh.
Tuy nhiên, theo quan sát của phóng viên Pháp luật Plus thì khu nhà điều trị nam của Viện pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa có hai tầng, được chia làm nhiều phòng. Tầng hai là nơi điều trị của bệnh nhân đã có tiền án những tội danh về ma túy, giết người... Các bệnh nhân tầng hai được cách ly hoàn toàn với tầng một, không được phép, thậm trí muốn xuống khuôn viên của tầng 1 là điều khó thực hiện. Bởi lẽ, tất cả lối lên xuống đều được khóa kỹ và có bảo vệ canh gác, về đều có camera an ninh giám sát 24/24.
Trở lại với vụ án sáng ngày 15/4/2017 diễn ra tại Viện thì không hiểu vì lý do gì mà Mạc Đức Thân được xác định điều trị trên tầng hai lại có thể xuống phòng ngủ của Nguyễn Văn Đức ở tâng 1 gây án?
Điều đáng nói, phóng viên đã liên hệ làm việc trực tiếp với Lãnh đạo Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa, tuy nhiên đại diện cho Viện là ông Nguyễn Văn Đức - Trưởng phòng hành chính lấy lý do là lãnh đạo đi vắng nên không trả lời, và hẹn lịch tiếp báo chí sau.
Trao đổi với luật sư Nguyễn Huy An – trưởng VP Luật sư Huy Anh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) về những việc xảy ra tại Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa, đặc biệt là vụ án Giết người xảy ra vào ngày 15/4/2017: “Vụ việc giết người xảy ra tại Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa, cần xác minh, xem xét làm rõ động cơ gây án của người có hành vi phạm tội”
“Bên cạnh đó trong vụ việc này, sau khi Nguyễn Văn Đức được Cơ quan CSĐT Công an TP.Hồ Chí Minh cho đi chữa bệnh bắt buộc và đã bàn giao người cho Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa.Vậy nên Viên có trách nhiệm quản lý, chữa bệnh, đảm bảo sức khỏe cho bệnh nhân Đức.
Tuy nhiên, Đức bị giết ngay tại Viện thì trách nhiệm thuộc về các y bác sỹ trong ca trực và Lãnh đạo của Viện. Trong trường hợp Cơ quan CSĐT là rõ trách nhiệm của cá nhân, tập thể Viện thì hoàn toàn có thể ra quyết định khởi tố vụ án “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo điều 285 – BLHS” Luật sư Huy An nhấn mạnh.
Vụ việc gây chết người là có thật và cơ quan điều tra đang tích cực hoàn thiện hồ sơ vụ án. Tuy nhiên, ở trong vụ việc này cơ quan chức năng cũng cần làm rõ trách nhiệm của những cán bộ có nhiệm vụ giám sát, quản lý các bệnh nhân tại Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa, nhất là những người trong ca trực.
Chia sẻ với Pháp luật Plus, ông Nguyễn Sơn (bố Nguyễn Văn Đức) không giấu được nỗi sót xa: “Gia đình tôi đã mất con, hai thân già đã hơn 60 tuổi phải chăm sóc 3 cháu nhỏ, chỉ lo khi mình nằm xuống cuộc sống bọn trẻ sẽ ra sao.
Từ ngày con tôi mất, Viện không một lời hỏi thăm động viên, thậm trí là một nén nhang thắp cho con tôi cũng không có. Vậy Y đức của, tình người của những y bác sỹ Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa ở đâu?” - ông Sơn ngậm ngùi chia sẻ trong nước mắt.
Vụ việc đã xảy ra gần 5 tháng nay, kẻ phạm tội đã bị khởi tố, nạn nhân cũng đã yên nghỉ. Những vẫn còn đó nỗi đau đớn, sót xa cho những người ở lại. Khi người thân của nạn nhân vẫn mỏi mòn chờ câu trả lời từ phía các cơ quan chức năng và cần một lời giải thích từ phía Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa.
Theo thông tin từ cán bộ điều tra cho biết, Thượng tá Bùi Thanh Sơn - Phó thủ trưởng cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai đã có chỉ đạo điều tra làm rõ quy trình quản lý các bệnh nhân bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa, nếu có dấu hiệu hình sự sẽ xử lý theo pháp luật.
Đề nghị các cơ quan chức năng, đặc biệt là Thanh tra Bộ Y tế sớm vào cuộc làm rõ có hay không việc thiếu trách nhiệm của Viện Pháp y tâm thần TƯ Biên Hòa để xảy ra những vụ trọng án qua đó sớm có câu trả lời thỏa đáng cho gia đình nạn nhân.
Pháp luật Plus sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.
