UBND tỉnh Hà Giang đã ra thông báo dừng khai thác khoáng sản phục vụ chương trình xây dựng Nông thôn mới, nhưng một số doanh nghiệp vẫn phất lờ.
Thực hiện đề án chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới (NTM), tỉnh Hà Giang đã triển khai đề án 1 triệu tấn xi măng với mục tiêu hỗ trợ địa phương làm đường giao thông nông thôn và kiên cố hóa kênh mương nội đồng.
Nhằm thúc đẩy việc thực hiện đề án này, ngày 17/4/2017, UBND tỉnh Hà Giang đã ban hành kế hoạch số1356/UBND – CNGTXD lần đầu giao nhiệm vụ khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường để phục vụ Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh.
 |
| Nhiều máy móc vẫn hoạt động tại thôn Cốc Pú, xã Nàn Ma. (Ảnh: P.G. H). |
Cụ thể, UBND tỉnh giao UBND các huyện, thành phố huy động người dân, lập Tổ sản xuất (gồm một số hộ dân nằm trong xã xây dựng NTM) đứng ra khai thác hoặc thuê doanh nghiệp, HTX để khai thác tại các khu vực khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (đá, cát, sỏi) theo khối lượng, công trình mà huyện đã đăng ký để phục vụ xây dựng NTM và Quyết định số 114/QĐ-UBND, ngày 19/1/2017 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề án hỗ trợ xi măng để đầu tư hạ tầng nông thôn và xây dựng NTM theo cơ chế Nhà nước và nhân dân cùng làm.
UBND các huyện, thành phố có trách nhiệm kiểm tra, xác định vị trí, tọa độ các khu vực có khoáng sản (đá, cát, sỏi) làm vật liệu xây dựng thông thường để giao cho Tổ sản xuất hoặc thuê HTX, doanh nghiệp đứng ra khai thác. Đồng thời, có trách nhiệm giám sát những đơn vị này thực hiện nghiêm quy định của tỉnh.
Video tình trạng khai thác đá tại thôn Cốc Pú, xã Nàn Ma.
Tạm dừng khai thác
Tuy nhiên, thời gian qua do dư luận phản ánh tình trạng nhiều đơn vị, doanh nghiệp lợi dụng việc khai thác khoáng sản phục vụ xây dựng NTM để bán ra ngoài nhằm trục lợi, UBND tỉnh Hà Giang đã ban hành văn bản số 246/TB-UBND, ngày 10/10/2018 thông báo và yêu cầu các xã, huyện trên địa bàn toàn tỉnh dừng việc khai thác này kể từ ngày 15/10.
Nhưng thực tế cho thấy, nhiều đơn vị, doanh nghiệp vẫn phớt lờ thông báo của chính quyền tỉnh Hà Giang ngang nhiên khai thác khoáng sản bán ra ngoài nhằm kiếm lời.
Đặc biệt, tình trạng này diễn ra thường nhật tại huyện Xín Mần, nhưng khi truy trách nhiệm thì không một cơ quan nào đứng ra nhận.
Cụ thể, theo tìm hiểu của phóng viên Phapluatplus.vn, kể từ khi có thông báo của Chủ tịch UBND tỉnh, điểm mỏ khai thác đá vôi phục vụ xây dựng NTM tại thôn Cốc Pú, xã Nàn Ma, huyện Xín Mần doanh nghiệp vẫn ngày đêm nghiền đá. Nhưng lạ là ngay cả chính quyền xã Nàn Ma cũng không rõ đơn vị nào là đơn vị khai thác điểm mỏ này.
Người dân địa phương cho hay, hàng ngày có đến hàng chục chiếc xe tải với đủ chủng loại ầm ầm chở đá từ mỏ này ra ngoài phục vụ công trình xây dựng thủy điện, nhà ở.
Thậm chí có thời điểm, đơn vị này còn nổ mìn phá đá để phục vụ cho công cuộc kiếm lời của mình. Tình trạng này diễn ra trong thời gian dài gây ô nhiễm tiếng ồn, bụi bặm và hư hỏng đường giao thông đi các thôn khác.
Cũng tương tự tình trạng trên, mỏ đá tại thôn Cốc Soọc, xã Thèn Phàng tình trạng khai thác đá diễn biến phức tạp và không có một cơ quan nào vào cuộc “tuýt còi”. Theo tìm hiểu được biết, mỏ đá này thuộc địa phận khai thác của Công ty TNHH Một thành viên Thùy Châm, xin huyện cấp phép nhằm cung cấp vật liệu phục vụ xây dựng NTM.
Tuy nhiên, mặc dù đã biết UBND tỉnh có thông báo dừng khai thác nhưng đơn vị này vẫn cố tình vận hành dây truyền sản xuất đá nhằm trục lợi. Kéo theo đó là những hiểm họa có thể xảy ra do nguy cơ đá lăn và thực tế đã có tình trạng khối lượng đất đá lớn được san ủi lấp một mất một phần dòng chảy con suối.
 |
| Việc khai thác đá của Công ty TNHH MTV Thùy Châm làm lấp một phần dòng chảy. (Ảnh: P.G.H). |
Ai cũng biết...chỉ có địa phương không biết!
Vấn nạn đá “tặc” đang diễn ra một cách công khai là không thể chối cãi, ấy vậy mà lạ ở chỗ, người dân biết, doanh nghiệp biết, nhưng chính quyền địa phương lại không rõ ai là người quản lý doanh nghiệp khai thác những mỏ đá này.
Tỉ dụ như đem câu hỏi vì sao UBND tỉnh Hà Giang đã có thông báo dừng việc khai thác khoáng sản để phục vụ NTM, nhưng vẫn có tình trạng doanh nghiệp bỏ ngoài tai chỉ đạo của tỉnh và trách nhiệm thuộc về ai. Lãnh đạo UBND xã Nàn Ma cho rằng, từ trước tới nay họ không hề được quản lý đơn vị khai thác đá tại xã này, cũng không được huyện giao phụ trách quản lý.
Thậm chí, để giải thích rõ ràng với phóng viên ông Lìu Seo Ly, Phó chủ tịch UBND xã Nàn Ma còn gọi cán bộ địa chính xã đến trao đổi và đều khẳng định là có doanh nghiệp khai thác đá trên địa bàn thôn Cốc Pú. Xã còn cung cấp báo cáo trong tháng 9/2018 thể hiện, đơn vị khai thác là HTX Tiến Thịnh.
UBND xã Nàn Ma cho rằng, trước đó lãnh đạo xã có hỏi phòng Tài nguyên và Môi trường về việc ai là đơn vị quản lý doanh nghiệp khai thác đá phục vụ NTM, nhưng phòng này trả lời là UBND thị trấn Cốc Pài quản lý, mặc dù nằm trên địa phận xã này nhưng xã lại không được quản lý.
Tiếp tục mang câu hỏi này tìm gặp UBND thị trấn Cốc Pài, ông Trần Khải Hoàn, Phó chủ tịch UBND thị trấn Cốc Pài cho rằng, doanh nghiệp khai thác đá nằm trên địa bàn xã Nàn Ma thì trách nhiệm quản lý phải thuộc UBND xã Nàn Ma.
Rõ ràng, việc khai thác đá phục vụ chương trình NTM theo quy định phải do xã giám sát, quản lý và báo cáo số lượng xe, lắp biển, địa điểm cụ thể cho việc cung cấp vật liệu phục vụ xây dựng NTM, nhưng huyện Xín Mần lại không hề giao trách nhiệm cụ thể mà “thả phanh” cho doanh nghiệp bán khoáng sản ra ngoài.
Trao đổi với Phapluatplus.vn về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Toàn, Phó phòng Tài Nguyên và Môi trường huyện Xín Mần cho biết: “trách nhiệm quản lý phải do xã đảm nhiệm, phòng không thể quán xuyến hết được, vì còn rất nhiều việc”.
Ông Toàn cũng cho biết, đơn vị hiện đang khai thác đá tại thôn Cốc Pú, xã Nàn Ma là HTX Bảo Quân, chứ không phải HTX Tiến Thịnh. Hỏi về các văn bản liên quan đến 2 đơn vị này, ông Toàn cũng chỉ cung cấp được cho phóng viên hồ sơ đồng ý cấp phép trước đó cho Công ty TNHH 1 thành viên Thùy Châm khai thác đá tại thôn Cốc Soọc, xã Thèn Phàng, còn giấy tờ liên quan đến HTX Bảo Quân thì được thông báo đã mất.
Phapluatplus sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc về vấn đề này.
