Trong nhiều năm qua, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực thay đổi các quy định pháp luật, cải cách thủ tục hành chính để cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp (DN). Tuy nhiên, xếp hạng chỉ số Chi phí tuân thủ pháp luật (chỉ số B1) năm 2018 của Việt Nam tương đối thấp nên Chính phủ đã giao Bộ Tư pháp chủ trì nhiệm vụ nâng xếp hạng chỉ số B1 và nhiệm vụ này đòi hỏi phải triển khai được tổng thể hàng loạt giải pháp.
Một hội nghị bàn giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ do Bộ Tư pháp tổ chức.
Còn cách xa mức trung bình của khu vực và thế giới
Nỗ lực trong nhiều năm qua được thể hiện ở chỗ Việt Nam đang dần bắt kịp với mức độ cải cách trung bình của nhóm các quốc gia có cùng thu nhập trung bình như nước ta. Theo đánh giá của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), xếp hạng môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh của Việt Nam năm 2018 ở mức trung bình khá trên bình diện quốc tế (xếp thứ hạng 69/100 về môi trường kinh doanh, hạng 77/140 về năng lực cạnh tranh).
Bên cạnh một số chỉ số có mức cải thiện thứ hạng nhanh, vẫn còn nhiều chỉ số cải thiện thứ hạng còn chậm. Trong khu vực ASEAN, Việt Nam chưa được xếp vào nhóm 4 nước dẫn đầu (Việt Nam đứng thứ 5 về môi trường kinh doanh, thứ 7 về năng lực cạnh tranh).
Riêng chỉ số B1, Báo cáo kinh tế toàn cầu năm 2018 của WEF đã xếp hạng Việt Nam đứng thứ 96/140 nước (điểm số đạt 3,1/7). Tỷ lệ tăng trưởng bình quân trong 10 năm gần đây về điểm số B1 của Việt Nam chỉ đạt 2,43%. Với thứ hạng này, Việt Nam có một khoảng cách khá xa so với mức trung bình chung của khu vực và mức trung bình chung của thế giới.
Thống kê cũng chỉ ra quốc gia có mức thu nhập bình quân đầu người ở mức trung bình như Việt Nam nhưng lại có mức độ cải cách B1 tốt nhất trên thế giới là Tajikistan. Nếu xét từ năm 2007, Tajikistan có xuất phát điểm về chi phí tuân thủ kém hơn Việt Nam thì đến năm 2017, quốc gia này đã tốt hơn hẳn Việt Nam và mức trung bình chung của thế giới.
Kể từ khi bắt đầu cải cách năm 2008 cho đến năm 2018, hàng năm Tajikistan đều được quốc tế ghi nhận về những cải cách đáng kể cho cộng đồng DN nhằm cải thiện chi phí tuân thủ như cải cách thủ tục hành chính và điều kiện gia nhập thị trường (các năm 2008, 2011, 2012, 2015 và 2018), giảm thuế (năm 2011, 2014), cải cách thủ tục tiếp cận nguồn tài chính, tín dụng (các năm 2010, 2014, 2015)…
Kinh nghiệm của Tajikistan trong cải thiện vượt bậc về chỉ số B1 có thể coi là một điển hình cho Việt Nam tham khảo, học hỏi. Và để thúc đẩy sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của các bộ, ngành, địa phương, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 139/NQ-CP về Chương trình hành động cắt giảm chi phí cho DN, Nghị quyết số 02/NQ-CP về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia…
Không chấp nhận những khoản chi phí “bôi trơn”
Thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ giao, Bộ Tư pháp đã xây dựng Tài liệu hướng dẫn bước đầu các bộ, cơ quan, địa phương về nâng xếp hạng chỉ số B1 năm 2019 với mục tiêu năm nay tăng ít nhất 2 bậc. Tuy nhiên, quan trọng hơn cả vẫn phải là sự vào cuộc, chung tay của các bộ, ngành, địa phương thì việc cắt giảm chi phí tuân thủ mới đạt được thực chất.
Chuyên gia kinh tế Lê Duy Bình quan niệm, chi phí tuân thủ pháp luật phát sinh trong nhiều lĩnh vực hoạt động của DN, trong suốt các vòng đời hoạt động của bất kỳ DN nào và trong bất kỳ các mối quan hệ tương tác nào giữa DN với cơ quan chính quyền.
Vì vậy, nỗ lực của một bộ, ngành duy nhất không thể giảm bớt được chi phí tuân thủ pháp luật cũng như cải thiện được hình ảnh, điểm số, vị trí xếp hàng trong bảng xếp hạng của WEF. Theo đó, Bộ Tư pháp sẽ đóng vai trò hướng dẫn về chi phí tuân thủ, phương thức cắt giảm; báo cáo, tổng hợp về tình hình cắt giảm của các bộ, ngành, địa phương. Còn việc thực hiện cắt giảm chi phí này chủ yếu phụ thuộc vào nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương.
Cục trưởng Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật (Bộ Tư pháp) Đặng Thanh Sơn cho rằng, các bộ, ngành, địa phương cần đánh giá đúng, thực chất gánh nặng chi phí tuân thủ mà các DN đã, đang và sẽ tiếp tục gặp phải trong quá trình thực hiện, chấp hành các quy định pháp luật; khẩn trương công bố kịp thời, đầy đủ, công khai rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về các điều kiện kinh doanh đã được bãi bỏ, đơn giản hóa.
Đồng thời, phát động trong các DN thống nhất nhận thức, thái độ hành xử kiên quyết không “lót tay” cho cán bộ, công chức, viên chức, không chấp nhận chi những khoản chi phí “bôi trơn” để được hưởng những lợi ích, ưu tiên ngoài quy định của pháp luật. Tăng cường thanh tra, kiểm tra công vụ, trong đó tập trung thanh, kiểm tra cán bộ, công chức thực thi công vụ ở cấp cơ sở và những lĩnh vực như xuất nhập khẩu, thuế, sử dụng dịch vụ công công, xây dựng…
Phó Trưởng Ban Pháp chế (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam) Phạm Ngọc Thạch thì kiến nghị phải giảm tối đa việc nộp bản giấy thành phần hồ sơ, nhất là những giấy chứng nhận/giấy phép do cơ quan nhà nước cấp; xây dựng và chia sẻ cơ sở dữ liệu giữa các ngành.
Ngoài ra, cần công khai minh bạch thông tin trên website cơ quan chính quyền như các thông tin về quy hoạch, kế hoạch phát triển của địa phương, các dự án đầu tư công, đấu thầu, các dự án kêu gọi đầu tư…; thường xuyên đối thoại, nắm bắt và giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc của cộng đồng DN…
Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo số 699/TB-VPCP ngày 17/12/2025 kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại cuộc kiểm tra tiến độ Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 và các tuyến đường giao thông kết nối.
Sáng 9/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải, chủ trì phiên họp thứ 22 của Ban Chỉ đạo.
Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo số 679/TB-VPCP ngày 9/12/2025 kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại cuộc họp về tiến độ thực hiện “Chiến dịch Quang Trung” thần tốc xây dựng lại, sửa chữa nhà ở cho các hộ dân có nhà ở bị sập đổ, trôi, hư hỏng nặng do bão, lũ vừa qua.
Ngày 17/12, Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu thông tin, Đồn Biên phòng Thu Lũm (Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu) vừa ra quyết định khởi tố vụ án buôn bán ma túy.
Công an TP Hà Nội công bố 10 dấu ấn tiêu biểu của lực lượng Công an nhân dân năm 2025. Đáng chú ý, giữ vững An ninh quốc gia, bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn các sự kiện chính trị - đối ngoại quan trọng, các hoạt động kỷ niệm ngày lễ lớn của Đất nước.
Sáng 17/12/2025, Cơ quan CSĐT (PC01) Công an tỉnh An Giang cho biết, vừa ra quyết định truy tìm đối tượng Đặng Văn Vui về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”.
Ngày 17/12, Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu thông tin, Đồn Biên phòng Thu Lũm (Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu) vừa ra quyết định khởi tố vụ án buôn bán ma túy.
Công an TP Đà Nẵng đang mở rộng điều tra giai đoạn 2 vụ án đưa trái phép thông tin lên mạng máy tính, mạng viễn thông, liên quan đường dây công nghệ cao do các đối tượng trong nước cấu kết với người nước ngoài điều hành. Đường dây này đã “gia công” hàng chục website cá cược trực tuyến cho đối tác tại Dubai, Campuchia, với hơn 70 dự án được triển khai trong nhiều năm.
Bị cấp sơ thẩm tuyên 10 năm 6 tháng tù vì vi phạm đấu thầu tại nhiều tỉnh thành, Chủ tịch Tập đoàn Thuận An, ông Nguyễn Duy Hưng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và nộp thêm 47 tỷ đồng khắc phục hậu quả.
Sau thời gian dài truy xét, Công an tỉnh Đắk Lắk đã bắt giữ thành công cặp đôi gây ra hàng loạt vụ trộm cắp tài sản trên địa bàn rồi bỏ trốn nhiều năm.
Ngày 17/12/2025, Phòng Cảnh sát hình sự (PC02) Công an tỉnh Quảng Trị đã triệt xoá thành công chuyên án tổ chức đánh bạc và đánh bạc dưới hình thức cá độ bóng đá trên không gian mạng, quy mô giao dịch lên đến hàng trăm tỷ đồng.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa ban hành kết luận điều tra, đề nghị truy tố cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong cùng 54 bị can khác trong vụ án nhận, đưa hối lộ xảy ra trong quá trình cấp phép thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
