Đề xuất cơ chế, chính sách ưu đãi phát triển đô thị tăng trưởng xanh

Đề xuất cơ chế, chính sách ưu đãi phát triển đô thị tăng trưởng xanh. (Ảnh minh hoạ)

Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Thông tư quy định về phát triển đô thị tăng trưởng xanh. Dự thảo nêu rõ, phát triển đô thị tăng trưởng xanh là quá trình phát triển đô thị theo hướng hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và sử dụng hiệu quả tài nguyên, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Dự thảo đã đề xuất quy định cụ thể về: Yêu cầu chung và yêu cầu cụ thể; các chỉ tiêu; giám sát thực hiện; và cơ chế, chính sách ưu đãi phát triển đô thị tăng trưởng xanh.

Về Yêu cầu chung về phát triển đô thị tăng trưởng xanh, hoạt động này phải đảm bảo phù hợp với chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và các định hướng, chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước, địa phương.

Các chỉ tiêu tăng trưởng xanh phải được lồng ghép, tích hợp trong quy trình lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch đô thị, chương trình, kế hoạch và các dự án phát triển đô thị.

Đặc biệt, các hoạt động phải được triển khai và vận hành dựa trên ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số, bảo đảm tích hợp, kết nối, chia sẻ và sử dụng hiệu quả dữ liệu trong toàn hệ thống đô thị, đồng thời tăng cường sự tham gia của người dân, doanh nghiệp và các bên liên quan.

Về Yêu cầu cụ thể về phát triển đô thị tăng trưởng xanh, đối với đô thị hiện hữu, khi cải tạo, chỉnh trang phải bố trí không gian công cộng, tăng tỷ lệ cây xanh và không gian mở; sử dụng vật liệu phát thải carbon thấp, có hệ thống tiết kiệm năng lượng; có hệ thống thu gom rác thải, nước thải về khu vực xử lý tập trung; khôi phục, cải tạo kênh mương, thoát nước, xử lý môi trường nước.

Đối với các dự án đầu tư xây dựng mới, việc đầu tư xây dựng và quản lý dự án phải tuân thủ các tiêu chí đô thị tăng trưởng xanh đã được xác định trong quy hoạch hoặc nâng cao hơn so với quy định (bao gồm không gian mở, cây xanh, hệ thống thoát nước); sử dụng vật liệu phát thải cacbon thấp, sử dụng năng lượng tái tạo, năng lượng sạch; có hệ thống thu gom và xử lý rác thải, nước thải hoàn chỉnh đồng bộ kết nối với hệ thống hạ tầng chung của đô thị; có hệ thống giám sát, đánh giá các chỉ tiêu xây dựng đô thị tăng trưởng xanh kết nối với hệ thống đánh giá chung cấp tỉnh.

Dự thảo cũng quy định các chỉ tiêu phát triển đô thị tăng trưởng xanh thuộc 4 nhóm chính:

Hạ tầng xanh: Bao gồm tỷ lệ vận tải hành khách công cộng, tỷ lệ xe buýt sử dụng năng lượng xanh, tỷ lệ phương tiện giao thông cá nhân hạn chế phát thải, tỷ lệ đường giao thông dành riêng cho xe đạp, tỷ lệ đường đô thị sử dụng thiết bị tiết kiệm/tái tạo năng lượng để chiếu sáng, và tỷ lệ dân số được cung cấp nước sạch tập trung.

Môi trường: Bao gồm Chỉ số chất lượng không khí (AQI), diện tích đất cây xanh công cộng bình quân đầu người, tỷ lệ chất thải rắn và nước thải được thu gom, vận chuyển và xử lý đạt tiêu chuẩn kỹ thuật.

Năng lượng và giảm phát thải: Bao gồm tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo trong tổng tiêu thụ năng lượng đô thị, tỷ lệ nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu, tỷ lệ ngày có nồng độ bụi PM2,5/PM10 vượt quy chuẩn cho phép, và tỷ lệ công trình xây dựng nghiệm thu được cấp chứng chỉ công trình xanh.

Quản lý đô thị: Bao gồm mức độ ứng dụng hạ tầng kỹ thuật công nghệ số trong phục vụ quản lý, giám sát, điều hành đô thị thông minh; mức độ ứng dụng hệ thống công nghệ để giám sát tiêu thụ năng lượng, cấp nước, xử lý nước thải, vệ sinh môi trường tập trung; việc thành lập trung tâm thông tin quản lý phát triển đô thị thông minh.

Căn cứ vào các yêu cầu, tiêu chí, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ quy định cụ thể các tiêu chí phát triển đô thị tăng trưởng xanh để áp dụng cho từng đô thị, khu vực đô thị trên địa bàn, bảo đảm phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương trong từng thời kỳ và có cơ chế giám sát, đánh giá việc thực hiện theo từng giai đoạn.

Về Cơ chế, chính sách ưu đãi phát triển đô thị tăng trưởng xanh, dự thảo nêu rõ: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định bố trí ngân sách địa phương hoặc có cơ chế ưu đãi của địa phương để thực hiện. Dự án phát triển đô thị đáp ứng các tiêu chí tăng trưởng xanh sẽ được hưởng các ưu đãi về tài chính và tín dụng, bao gồm được Nhà nước bảo lãnh tín dụng để vay vốn đầu tư, được vay vốn ưu đãi từ quỹ bảo vệ môi trường và các tổ chức tín dụng.

Chủ đầu tư dự án cũng được hưởng các chính sách miễn, giảm thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp khi đầu tư vào các hạng mục hạ tầng xanh, công trình xanh, tiết kiệm năng lượng, xử lý nước thải, rác thải.

Ngoài ra, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ ưu tiên bố trí quỹ đất đã giải phóng mặt bằng theo quy hoạch để đầu tư các dự án xây dựng hạ tầng xanh, công trình công cộng sử dụng năng lượng sạch, đồng thời bố trí ngân sách địa phương để hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý đô thị trong lĩnh vực phát triển đô thị tăng trưởng xanh./.