Đằng sau con số đề - Một vụ án, nhiều bài học

Ảnh minh họa. Hai bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm

Số đề len lỏi vùng quê - hiểm họa khó lường

Thời gian gần đây, tình trạng đánh bạc, đặc biệt là hình thức ghi số đề, đang có chiều hướng gia tăng tại nhiều vùng quê nông thôn. Dưới vỏ bọc “giải trí”, việc chơi đề không chỉ làm mất an ninh trật tự mà còn khiến nhiều gia đình rơi vào vòng xoáy nợ nần, tan vỡ, kéo theo nhiều hệ lụy xã hội.

Tại xã Bàn Thạch, đầu năm 2024, từ tin báo của người dân, Công an địa phương đã kiểm tra và phát hiện L đang bán số đề cho nhiều người. Tang vật thu giữ gồm một điện thoại di động, một phơi đề, và số tiền 3.173.000 đồng. Kết quả điều tra xác định L đã thực hiện hành vi ghi số đề trong nhiều ngày, thông qua mạng xã hội Zalo và tính tiền thắng thua theo kết quả xổ số ba miền.

Đáng chú ý, hình thức chơi như “bao lô”, “đầu đuôi”, với tỷ lệ thắng cao đã thu hút nhiều người dân tham gia, trong đó có cả viên chức. Tuy nhiên, họ chỉ bị xử phạt hành chính do chưa đủ mức xử lý hình sự.

Riêng O – người tham gia đánh bạc với số tiền thu lợi hơn 15 triệu đồng đã bị khởi tố cùng L về tội danh “đánh bạc” theo quy định tại khoản 1 Điều 321 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) với mức án đến 3 năm tù.

Tòa án nhân dân huyện đã tuyên phạt mỗi bị cáo 6 tháng tù giam. Tuy nhiên, cả hai đã kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt (cải tạo không giam giữ hoặc án treo).

Trợ giúp pháp lý - Đồng hành và cảm hóa

Thuộc diện “người dân tộc thiểu số cư trú tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn”, hai bị cáo người dân tộc Khmer được Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Kiên Giang cử Trợ giúp viên pháp lý bào chữa miễn phí từ giai đoạn điều tra cho đến xét xử phúc thẩm.

Vừa qua, tại phiên tòa phúc thẩm, Trợ giúp viên đã chỉ ra nhiều tình tiết giảm nhẹ chưa được cấp sơ thẩm xem xét:

Bị cáo L sau khi bị phát hiện đã chủ động khai báo những hành vi mà cơ quan điều tra chưa phát hiện – được coi là tình tiết giảm nhẹ “tự thú” theo quy định tại điểm r khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự.

Bị cáo O là người phạm tội lần đầu, hành vi thuộc trường hợp ít nghiêm trọng nên được hưởng tình tiết giảm nhẹ theo điểm i khoản 1 Điều 51.

Cả hai bị cáo đã nộp lại toàn bộ số tiền thu lợi bất chính, thể hiện sự ăn năn, hối cải – tình tiết giảm nhẹ theo khoản 2 Điều 51.

Cả hai đều là phụ nữ dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức pháp luật hạn chế, đang trực tiếp nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi – những yếu tố cần được cân nhắc trên cả phương diện pháp lý lẫn nhân đạo.

Từ những phân tích trên, cùng với đề nghị của Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử đã chấp nhận kháng cáo, sửa án sơ thẩm, chuyển từ hình phạt tù giam sang cải tạo không giam giữ. Cụ thể: L 18 tháng, O 12 tháng, không khấu trừ thu nhập hàng tháng vì hoàn cảnh kinh tế còn rất khó khăn.

Do kháng cáo được chấp nhận nên họ đều được miễn án phí hình sự phúc thẩm.

Cảnh tỉnh từ một vụ án nhỏ

Vụ án là hồi chuông cảnh báo về sự len lỏi và hậu quả khó lường của số đề – một hình thức đánh bạc tưởng chừng như “vô hại” nhưng đang từng ngày làm xói mòn đời sống đạo đức, kinh tế ở vùng nông thôn.

Pháp luật nghiêm minh để răn đe và giữ gìn trật tự xã hội. Tuy nhiên, với người lầm lỡ có hoàn cảnh đặc biệt, trợ giúp pháp lý đã góp phần thể hiện sự khoan dung, tạo cơ hội cho họ sửa sai và trở về cuộc sống lương thiện.