Cảnh báo thủ đoạn mới của nạn buôn người ở TP HCM- Bài 1: “Bẫy online” từ mạng xã hội

Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2025, Công an TP HCM đã triệt phá nhiều đường dây, giải cứu hàng chục nạn nhân, trong đó có cả trẻ sơ sinh và sinh viên. Tội phạm buôn bán người đang trở thành mối thách thức đối với công tác quản lý xã hội tại TP HCM. Với những thủ đoạn tinh vi, manh động, các đối tượng không chỉ lợi dụng sự cả tin của người dân mà còn biến mạng xã hội, môi giới lao động chui, thậm chí hôn nhân giả thành công cụ để trục lợi.

Việc nhẹ lương cao

Thời gian gần đây, hàng loạt vụ việc đau lòng liên quan đến nạn buôn người đã bị phanh phui. Điểm chung của các vụ án là kẻ phạm tội lợi dụng mạng xã hội để giăng bẫy. Chỉ cần vài dòng quảng cáo mời gọi như “xuất khẩu lao động lương nghìn đô”, “việc nhẹ, thu nhập cao, không cần bằng cấp”, nhiều thanh thiếu niên lập tức sập bẫy.

Thực tế, những “hợp đồng vàng” ấy chỉ là tấm bình phong để đưa nạn nhân sang Campuchia, Philippines, khu vực Tam Giác Vàng, nơi họ bị cưỡng bức lao động, bóc lột tình dục hoặc bị ép tham gia các đường dây lừa đảo xuyên quốc gia. Đáng lo ngại, nạn nhân không chỉ là phụ nữ, trẻ em như trước đây mà còn xuất hiện nhiều thanh niên nam giới. Họ thường xuất thân từ gia đình khó khăn, ít thông tin, thiếu kỹ năng tự bảo vệ, trở thành miếng mồi béo bở cho kẻ xấu.

Một khái niệm gây rúng động trong dư luận thời gian qua là “bắt cóc online”. Khác với hình thức bắt cóc truyền thống, thủ đoạn này dựa vào việc lừa nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân, hình ảnh, sau đó khống chế bằng cách đe dọa tung clip nhạy cảm, tống tiền hoặc buộc họ “tự nguyện” theo chỉ dẫn để rồi bị đưa ra nước ngoài.

Công an TP.HCM đã khởi tố, bắt tạm giam nhóm đối tượng trong đường dây đưa người sang Campuchia lao động trái phép. Ảnh CACC.

Theo báo cáo của Công an TP.HCM, chỉ trong 7 tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng đã giải cứu 28 nạn nhân của hình thức “bắt cóc online”. Trong số đó có nhiều nữ sinh viên, những người vốn đang khao khát tìm việc làm thêm để trang trải học phí, dễ dàng tin vào những lời hứa hẹn hấp dẫn. Một khi rơi vào tay kẻ xấu, họ bị đưa sang Campuchia, ép phục vụ trong các sòng bạc hoặc cơ sở mại dâm trá hình.

Trong 9 tháng đầu năm 2025, Công an TP.HCM đã phát hiện và triệt phá một loạt đường dây buôn người quy mô lớn. Đáng chú ý là vụ mua bán trẻ sơ sinh trong nước liên quan đến 9 đối tượng, trong đó có cả những kẻ làm giấy tờ giả để hợp thức hóa việc “cho – nhận con nuôi”. Lực lượng chức năng đã giải cứu 7 trẻ sơ sinh, gồm 3 bé gái và 4 bé trai. Chỉ riêng quý III/2025, 6 vụ án khác liên quan đến buôn người đã bị bóc gỡ, 10 nạn nhân dưới 18 tuổi được giải cứu an toàn.

Công an TP.HCM đã khởi tố, bắt tạm giam nhóm đối tượng trong đường dây đưa người sang Campuchia lao động trái phép có Nguyễn Thanh Cường 19 tuổi, Trần Nhựt Minh 19 tuổi, Võ Hải Đương 23 tuổi, cùng ngụ tại TP.HCM.

Các đối tượng đã dụ dỗ nhiều người bằng chiêu trò “việc nhẹ, lương cao”, lợi dụng việc nạn nhân đang đang cần tìm việc làm để lôi kéo. Sau khi khống chế, các đối tượng còn có hành vi đánh đập, đe dọa, ép buộc nạn nhân xuất cảnh trái phép sang Campuchia rồi “bán” cho các đại lý bên kia biên giới.

Quá trình mở rộng điều tra, công an tiếp tục khởi tố, bắt giữ Bùi Thị Tâm Tuyền (30 tuổi, quê Đắk Lắk) và Huỳnh Thị Hoàng Quyên (27 tuổi, quê An Giang). Hai đối tượng này được xác định tham gia dẫn dụ, đưa người sang Campuchia làm việc tại các “trung tâm lừa đảo trực tuyến”.

Theo cơ quan điều tra, mỗi nạn nhân bị đưa qua biên giới, các trung tâm phía Campuchia trả cho Tuyền và Quyên 300 USD. Người bị đưa đi sau đó thường rơi vào tình trạng bị quản thúc, ép buộc làm việc trong môi trường khắc nghiệt, nếu chống đối sẽ bị bạo hành hoặc bán lại cho đường dây khác.

Trung tướng Mai Hoàng - Giám đốc Công an TP.HCM Công an TP cho biết trong 7 tháng đầu năm, công an TP.HCM đã khởi tố 4 vụ án mua bán người, với 27 bị can, đồng thời, lực lượng điều tra cũng phát hiện tình trạng tội phạm công nghệ cao, “bắt cóc online”. Công an TP đang đẩy mạnh công tác phá án mua bán người ra nước ngoài và trong nước. Cụ thể trong năm 2024, Công an TP đã khởi tố 4 vụ, 22 bị can, giải cứu 54 người liên quan đến tội mua bán người.

Trung tướng Mai Hoàng cũng đề nghị các lực lượng vũ trang tại thành phố, Bộ Tư lệnh, phối hợp chặt chẽ với Công an TP để quản lý vùng biên giới, kiểm soát xuất nhập cảnh, ngăn chặn các đường dây mua bán người từ xa, từ sớm và từ cơ sở.

Dù đã đạt nhiều kết quả tích cực, cuộc chiến chống buôn người vẫn đối mặt vô vàn khó khăn. Một trong những trở ngại lớn nhất là phần lớn vụ việc xảy ra ở nước ngoài. Việc xác định nạn nhân, thu thập chứng cứ, phối hợp điều tra đòi hỏi sự liên kết chặt chẽ giữa các cơ quan trong và ngoài nước.

Hai đối tượng Quyên, Tuyền được xác định tham gia dẫn dụ, đưa người sang Campuchia làm việc tại các “trung tâm lừa đảo trực tuyến”. Ảnh CACC.

Ngoài ra, thủ đoạn của tội phạm ngày càng tinh vi. Chúng lập nhóm kín trên Facebook, Zalo, Wechat để trao đổi, tuyển mộ và giao dịch. Nhiều đối tượng có kiến thức công nghệ cao, sử dụng mạng xã hội ẩn danh khiến việc lần tìm dấu vết trở nên khó khăn. Đáng chú ý, không ít trường hợp nạn nhân ban đầu “tự nguyện” đi du lịch, kết hôn, xuất khẩu lao động, nên khi xảy ra vụ việc, cơ quan điều tra gặp khó trong việc chứng minh hành vi cưỡng bức, lừa đảo. Hiện tại, Công an TP.HCM đang thụ lý 4 tin trình báo liên quan đến 4 nam thanh niên Việt Nam nghi bị lừa bán sang Campuchia, trong đó có 1 em dưới 16 tuổi.

Phòng ngừa và hỗ trợ nạn nhân

Trước diễn biến phức tạp, TP HCM đã triển khai hàng loạt biện pháp đồng bộ. Trong 9 tháng đầu năm, Sở Y tế và các đơn vị phối hợp đã in ấn 63.500 tài liệu tuyên truyền, tổ chức hơn 2.300 buổi truyền thông về phòng chống buôn người, với trên 100.000 lượt người tham dự. Các chiến dịch truyền thông trực tuyến qua Facebook, Zalo, Fanpage của Hội Phụ nữ cũng được đẩy mạnh, góp phần nâng cao cảnh giác cho cộng đồng.

Song song, các trung tâm bảo trợ xã hội tiếp nhận, chăm sóc nạn nhân được giải cứu. Điển hình, Trung tâm Công tác xã hội - Giáo dục dạy nghề Thiếu niên đã kịp thời hỗ trợ một bé gái 2 tuổi bị chính mẹ ruột bán. Trung tâm Nuôi dưỡng bảo trợ trẻ em Gò Vấp tiếp nhận 2 trẻ sơ sinh bị đưa vào đường dây buôn bán. Những trường hợp này cho thấy tính chất tàn nhẫn của tội phạm buôn người - không từ thủ đoạn nào để kiếm lời.

Theo các chuyên gia, biện pháp căn cơ nhất để ngăn chặn nạn buôn người là nâng cao nhận thức của cộng đồng. Mỗi cá nhân, đặc biệt là thanh niên và phụ nữ trong độ tuổi lao động, cần cảnh giác trước những lời mời gọi hấp dẫn trên mạng xã hội. Gia đình, nhà trường và tổ chức đoàn thể cũng cần trang bị cho giới trẻ kỹ năng tự bảo vệ, phân biệt thật – giả khi tiếp cận thông tin.

Thực tế, nhiều nạn nhân đã rơi vào cạm bẫy chỉ vì sự chủ quan, cả tin vào người quen hoặc lời hứa hẹn “việc nhẹ lương cao”. Bởi vậy, song song với nỗ lực của cơ quan chức năng, sự chủ động phòng ngừa của mỗi cá nhân sẽ là lá chắn hiệu quả nhất.

(Còn nữa)