Hiện tượng các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới xuất hiện ở Việt Nam theo những ngả đường xách tay hay nhập lậu và được rao bán công khai trên thị trường đã được thảo luận từ trong nhiều năm nay.
Tuy nhiên, trong khi thị trường chợ đen ngày càng nhộn nhịp thì một chính sách quản lý phù hợp vẫn còn đang bỏ ngỏ. Điều này dẫn đến tình trạng chảy máu ngoại tệ, thất thu ngân sách, sức khỏe cộng đồng bị ảnh hưởng và chưa biết những ảnh hưởng tiêu cực này còn kéo dài đến khi nào.
Thực trạng và nhu cầu quản lý
Thực trạng buôn lậu thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới đã tồn tại nhiều năm qua là một trong những vấn đề mà nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm, đặc biệt trong thời gian gần đây. Nạn buôn lậu các sản phẩm này ngày càng cao, tinh vi và khó kiểm soát cho thấy nhu cầu của thị trường ngày càng lớn.
Phó Trưởng Ban Dân nguyện Lưu Bình Nhưỡng.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn Báo Pháp luật Việt Nam, Phó Trưởng Ban Dân nguyện (Ủy ban Thường vụ Quốc hội) Lưu Bình Nhưỡng, Đại biểu Quốc hội khoá XIV cho rằng, nhu cầu sử dụng thuốc lá thế hệ mới của người Việt Nam, đang rất cao.
“Trong khi chúng ta đã có Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá nhưng vấn đề này lại không được áp dụng một cách triệt để. Nói cách khác là ở một góc độ nào đó, đối với loại thuốc lá này, chúng ta vẫn còn có thái độ buông lỏng quản lý.
Chính sự thiếu quản lý này dẫn đến tình trạng ngoài các loại thuốc thật có đạt tiêu chuẩn chất lượng, thì khả năng có thể có các loại thuốc lá giả, độc hại hơn nhiều so với loại thuốc lá thế hệ mới chính hãng, được sản xuất theo tiêu chuẩn, lọt vào Việt Nam. Do vậy từ người hút trực tiếp đến người hút thụ động sẽ là những người hứng chịu toàn bộ. Đây là một điều hết sức đáng tiếc và cần thiết phải có hành động mạnh mẽ hơn”, ông Lưu Bình Nhưỡng nhận định.
Bên cạnh đó, theo ông Nhưỡng, sự buông lỏng quản lý còn gây tác hại liên quan đến “chảy máu” ngoại tệ. Không những thế, nạn buôn lậu ở nước ta rất trầm trọng. Các khu vực cửa khẩu, sân bay, bến cảng, thậm chí là những lối mở, đường mòn, đều diễn ra tình trạng buôn lậu nên nếu không quản lý chặt chẽ, sẽ dẫn đến hệ lụy rất lớn, trong đó có thất thu thuế do Nhà nước không kiểm soát được và còn tiềm ẩn nguy cơ tội phạm, vi phạm pháp luật.
Đồng tình với ý kiến của ông Lưu Bình Nhưỡng, bên hành lang Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XIV, Đại biểu Quốc hội khoá XIV Nguyễn Sỹ Cương cũng cho rằng đây là vấn đề chưa được quản lý một cách chặt chẽ, dẫn đến tình trạng nhập lậu, bán tràn lan trên thị trường.
Quản lý thế nào là phù hợp?
Ông Nguyễn Sỹ Cương cho rằng cần phải có hành lang pháp lý, có quy định quản lý đối với các loại hình thuốc lá thế hệ mới và khi có quy định rồi thì cũng phải xác định ngay đấy là mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Điều đó là cần thiết để giúp cơ quan chức năng như cơ quan Quản lý thị trường, Công an… thực hiện xử lý các vấn đề liên quan đến thuốc lá thế hệ mới.
Đại biểu Quốc hội khoá XIV Nguyễn Sỹ Cương.
Ông cũng nêu thêm thuốc lá thế hệ mới cần phải được cơ quan có thẩm quyền xác định về các tác nhân gây hại. Bộ Y tế phải vào cuộc xác định hoá chất hay nguyên liệu thuốc lá được sử dụng có nguy hại hay không, nguy hại đến đâu thì trên cơ sở đó, các cơ quan chức năng mới vào cuộc xử lý được tình trạng buôn lậu loại sản phẩm này hoặc hàng giả, hàng kém chất lượng.
Trong khi đó, ông Lưu Bình Nhưỡng nêu quan điểm: “Muốn quản lý được, chúng ta phải có thể chế, Nhà nước quản lý bằng chính sách, pháp luật. Phải khẩn trương đưa ra một lộ trình thích hợp để xử lý vấn đề này nhằm giúp các cơ quan chức năng kiểm soát được mọi loại thuốc lá thế hệ mới và nâng cao ý thức pháp luật của người dân.”
Cũng cần nói thêm trong thời gian qua, được Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu để trình phương án quản lý phù hợp, Bộ Công Thương đã nỗ lực cùng các bộ, ngành liên quan thực hiện những đánh giá tác động sản phẩm và trình phương án quản lý phù hợp. Được biết, Bộ Công Thương đã đề xuất thí điểm có thời hạn đối với thuốc lá làm nóng.
Theo các chuyên gia, đề xuất thí điểm của Bộ Công Thương là một chính sách phù hợp nhằm vừa thực thi vừa điều chỉnh, hướng tới việc xây dựng chính sách quản lý các sản phẩm thuốc lá mới được đầy đủ, toàn diện.
Việc triển khai giai đoạn thí điểm trước mắt sẽ giúp đạt mục tiêu bảo vệ người tiêu dùng, tháo gỡ những khó khăn trong công tác phòng chống buôn lậu thuốc lá, cũng như trong chiến lược của quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá nói chung.
Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa
Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) kiến nghị: “Chúng ta cần có cơ chế quản lý không chỉ với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng mà sẽ còn là những sản phẩm thuốc lá công nghệ mới trong tương lai gần. Tôi cho rằng để có khung quản lý toàn diện đầy đủ, thí điểm là giai đoạn cẩn trọng cần thiết.
Đây là giai đoạn để kiểm chứng toàn diện những vấn đề quan ngại mà các bộ, ngành đề ra, trong đó nhằm cân bằng giữa nhu cầu quản lý hàng hóa và lợi ích sức khỏe cộng đồng. Hay nói cách khác, thí điểm sẽ giúp cho Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền có đầy đủ thông tin và căn cứ xác đáng để đánh giá tác động kinh tế và xã hội, kể cả đánh giá mức độ rủi ro của sản phẩm”.
Theo Công điện 47/CĐ-TTg của của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Bộ Y tế có nhiệm vụ nghiên cứu, đề xuất ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành giải pháp liên quan thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử.
Đầu năm 2024, theo Tổ chức Y tế Thế giới, có 175 quốc gia quản lý thuốc lá làm nóng bằng nhiều hình thức như cấm sử dụng tại những nơi cấm hút thuốc, dán nhãn cảnh báo sức khỏe đối với điếu thuốc đặc chế của thuốc lá làm nóng, áp dụng các quy định về quảng cáo, khuyến mại, tài trợ tương tự thuốc lá điếu.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng, Bộ Công Thương có trách nhiệm và quyền hạn để xác định sản phẩm thuốc lá mới nào là sản phẩm thuốc lá, thuộc phạm vi điều chỉnh của luật hiện hành, để đưa vào quản lý.
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đang được các Bộ, ngành liên quan, chủ yếu là Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp, Bộ Y tế, và các bên khác phân tích để xem xét có đưa thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử vào diện quản lý hay không?
Hiện nay, nhiều người lo ngại nếu cho phép thương mại hóa thuốc lá thế hệ mới sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân. Thế nhưng, thực tiễn của các nước đi trước cho thấy điều ngược lại với định kiến này.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 1621/QĐ-TTg điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không Sa Pa, tỉnh Lào Cai theo phương thức đối tác công tư.
Ông Phạm Văn Thiều - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu vừa ký ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình quốc gia Bảo vệ và Phát triển nguồn lợi thủy sản đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh.
Để phục vụ điều tra vụ án Mr. Pips Phó Đức Nam... lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Công an Hà Nội đề nghị "ai là bị hại, liên hệ Phòng cảnh sát hình sự để phối hợp giải quyết".
Dưới vỏ bọc là Công ty TNHH Thương mại và Tư vấn đầu tư Master Group do Hồ Bích Ngọc đứng đại diện pháp luật...đã cùng đồng phạm dụ dỗ khách hàng tham gia 3 sàn ngoại hối RichSmart, Topmax và GFS lừa đảo nhiều người đầu tư.
Theo cơ quan công an, các đối tượng được tách biệt thành 2 bộ phận, gồm: đưa thông tin gian dối để lừa đảo gọi mời tham gia đầu tư vào sàn giao dịch chứng khoán và tạo các tài khoản, công ty để che giấu dòng tiền, tránh rủi ro khi bị cơ quan chức năng phát hiện, 2 bộ phận này hoạt động đồng thời, song song và có sự phối hợp nhịp nhàng trong cả quá trình lừa đảo.
Bực tức vì Thuêm không trả lời mình, trong lúc nhậu Ten đã dùng dao chém nhiều nhát vào người của Thuêm, thấy vậy Toc không những không can ngăn anh mà còn dùng gậy gỗ đánh tiếp khiến Thuêm tử vong, rồi đưa thi thể nạn nhân xuống suối và dùng đá đè lên che giấu.
Công an thành phố Hà Nội đã phối hợp với tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) ra quyết định truy nã quốc tế bị can Lê Khắc Ngọ (34 tuổi, trú Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm).
Ngày 19/12, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã quyết định hoãn phiên tòa xét xử vụ án tham ô tài sản và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại Trường Đại học Đồng Nai, do một số người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan vắng mặt.
(PLM) - Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang của mình, nhất là trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã dành tình cảm đặc biệt đối với cán bộ, chiến sĩ Hải quân. Tổng Bí thư luôn kịp thời quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam trong khắc phục khó khăn, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc; xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại.
(PLM) - Dù còn 3 ngày nữa mới diễn ra Quốc tang, nhưng tại một số địa điểm tại Hà Nội cũng như trên cả nước đã treo cờ rủ để tưởng nhớ cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
(PLM) - Trải qua nhiều cương vị quan trọng do Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, như: Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng từ khoá VII đến khóa XIII; Uỷ viên Bộ Chính trị từ khoá VIII đến khóa XIII; Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Bí thư Thành uỷ Hà Nội; Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Chủ tịch Quốc hội; Chủ tịch nước; Tổng Bí thư từ khoá XI đến khóa XIII, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã có nhiều cống hiến to lớn, quan trọng cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta, nhất là trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
(PLM) - Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng không ngừng nghỉ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cống hiến hết mình, trọn một đời đóng góp cho Đảng, cho nhân dân. Hình ảnh vị lãnh đạo kiên trung, trí tuệ và mẫu mực, tận trung với Đảng, hết lòng vì dân sẽ luôn sống trong trái tim của mỗi người dân Việt Nam.
(PLM) - Sáng ngày 18/7/2024, Tại Hội trường Đa năng - Bộ Tư Pháp đã diễn ra Tọa đàm đánh giá, rút kinh nghiệm về Chỉ số cải cách hành chính năm 2023 và đánh giá việc thực hiện Đề án 06 trong 06 tháng đầu năm, nhiệm vụ, giải pháp từ nay đến cuối năm 2024 của Bộ tư Pháp.
