Đây là một trong những đề xuất của Vụ Pháp chế trong việc tham vấn, lấy ý kiến cộng đồng đánh giá tác động của chính sách đối với dự thảo Luật chuyển đổi giới tính.
Tin nên đọc
Chỉ dùng hoocmon chuyển đổi giới tính liệu có được công nhận là người chuyển giới?
Ông Trump lật ngược chỉ thị về nhà vệ sinh cho người chuyển giới
Quân đội Mỹ bỏ lệnh cấm người chuyển giới nhập ngũ
Cộng đồng người chuyển giới đi bộ quanh phố cổ "Cảm ơn Quốc hội"
Người đang trong tình trạng hôn nhân có được phép chuyển đổi giới tính?
Theo thống kê, hiện nay nước ta có khoảng 270.000 người muốn và sẽ chuyển giới. Bên cạnh đó, hiện nay, nước ta có khoảng 23 người đã thực hiện phẫu thuật chuyển đổi giới tính tại Thái Lan, Hàn Quốc và trở về Việt Nam sinh sống.
Năm 2015 Quốc Hội đã thừa nhận quyền chuyển đổi giới tính, tuy nhiên, đến nay cộng đồng người chuyển giới vẫn chưa có một bộ luật hoàn chỉnh quy định về các vấn đề liên quan đến chuyển đổi giới tính.
Và trong 8 chính sách đã được Vụ Pháp chế - Bộ Y tế đưa ra để lấy ý kiến cộng đồng, thì vấn đề về xác định tình trạng hôn nhân trước khi chuyển giới được rất nhiều người quan tâm.
Bởi theo quy định tại Khoản 2 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình “Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính”. Như vậy, vấn đề đặt ra là có cho phép người đang trong tình trạng hôn nhân được chuyển đổi giới tính hay không? Và nếu cho phép sẽ giải quyết như thế nào đối với các quan hệ phát sinh sau chuyển giới?
Theo đó, Vụ Pháp chế đã đưa ra 3 giải pháp cụ thể đối với việc xác định tình trạng hôn nhân trước khi chuyển giới:
Là người độc thân chưa từng kết hôn; Là người độc thân chưa từng kết hôn hoặc đã ly hôn; Không quy định tình trạng hôn nhân (chấp nhận cả người đang trong tình trạng hôn nhân).
Tại đây, đã có rất nhiều ý kiến được đưa ra, hầu hết các ý kiến đều đồng ý với giải pháp 2 là người độc thân chưa từng kết hôn hoặc đã ly hôn. Bởi lựa chọn giải pháp này sẽ không làm phát sinh các quan hệ phức tạp sau khi được công nhận là người chuyển giới.
Trường hợp đã ly hôn thì các quan hệ về tài sản, con cái đã được tòa giải quyết. Và đặc biệt điều này phù hợp với quy định tại Khoản 2 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình.
 |
| Rất nhiều ý kiến đóng góp về việc đánh giá tác động của chính sách đối với dự thảo Luật chuyển đổi giới tính được đưa ra trong buổi hội thảo được Vụ Pháp chế - Bộ Y tế tổ chức sáng 12/5 tại Hà Nội. |
La Nam, một thành viên trong cộng đồng người LGBT chia sẻ: “Em đồng ý với giải pháp thứ 2 là người độc thân chưa từng kết hôn hoặc đã ly hôn sẽ được phép chuyển đổi giới tính.
Bởi nếu chỉ những người độc thân chưa từng kết hôn được phép chuyển giới thì những người đã ly hôn sẽ rất thiệt thòi trong việc tìm lại con người thật của mình. Còn nếu không quy định tình trạng hôn nhân trước khi can thiệp y học sẽ dẫn đến rất nhiều hệ lụy khác”.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Huy Quang - Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cho biết: “Về vấn đề này thì chúng ta nên theo quy định trong Luật Hôn nhân và gia đình, là những người độc thân chưa từng kết hôn hoặc đã ly hôn, sẽ được phép chuyển đổi giới tính, tránh phát sinh các quan hệ sau khi được công nhận là người chuyển giới”.
Xác định tâm lý người chuyển giới
Bên cạnh vấn đề về xác định tình trạng tình trạng hôn nhân trước khi can thiệp y học thì việc xác định tâm lý giúp người chuyển giới tránh được việc cảm thấy bị cô lập và dần quen với con người mới của mình.
Bạn Susu - một chuyển giới nam - chia sẻ: “Việc thay đổi một con người về cơ thể sinh học, giấy tờ hộ tịch... là sự thay đổi lớn. Do đó, bắt buộc phải kiểm tra tư vấn tâm lý trước khi được công nhận là người chuyển đổi giới tính, giúp họ xác định rõ mình là ai, có thật sự mong muốn chuyển đổi giới tính, thử nghiệm vai trò làm người mới thế nào... Trên thực tế, có người sau khi chuyển đổi giới tính do chưa có sự chuẩn bị trước về tâm lý nên cảm thấy bị cô lập, bế tắc, trầm cảm dẫn đến tự tử...
 |
| Trúc Linh, một thành viên trong cộng đồng LGBT đóng góp ý kiến tại hội thảo. |
Một vấn đề khác là đối với cơ sở khám chữa bệnh được can thiệp chuyển đổi giới tính, Vụ Pháp chế cho biết vấn đề bất cập hiện nay là có rất nhiều cơ sở được cho phép phẫu thuật thẩm mỹ, thậm chí nhiều cơ sở chưa được phép vẫn thực hiện phẫu thuật.
Tuy nhiên, việc cho phép cơ sở nào được thực hiện đến đâu cần có quy định để tránh lạm dụng, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người chuyển đổi giới tính. Do đó, việc công nhận các can thiệp y tế đã thực hiện chuyển đổi giới tính trước ngày Luật chuyển đổi giới tính có hiệu lực cũng cần được xem xét kỹ lưỡng.
Được biết, sau khi đánh giá tác động, Bộ Y tế sẽ báo cáo với Quốc hội, sau khi được thông qua mới bắt đầu xây dựng Luật chuyển đổi giới tính. Dự định Luật chuyển đổi giới tính sẽ được khởi động vào 1-2 năm nữa.
