Theo đó, Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, để trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9 đang diễn ra.
Trong báo cáo thẩm định dự thảo Nghị quyết, Bộ Tư pháp đề nghị Bộ Xây dựng bổ sung giá trần với nhà xã hội để bán và cho thuê, nhằm đảm bảo quyền tiếp cận nhà ở của người dân, lao động thu nhập thấp.
Bộ Tư pháp cũng cho rằng, cần có quy định về "hậu kiểm" để tránh lạm dụng chính sách về nhà ở xã hội. Theo quy định hiện hành, giá bán nhà ở xã hội do chủ đầu tư xác định trên cơ sở tính đủ các chi phí để thu hồi vốn đầu tư, lãi vay (nếu có) và lợi nhuận định mức (không quá 10%).
Mức giá này do UBND tỉnh thẩm duyệt, không tính các khoản ưu đãi của Nhà nước.
![]() |
| Phối cảnh dự án nhà ở xã hội thuộc dự án Khu nhà ở Đô thị Kim Hoa, huyện Mê Linh. (Ảnh: CDT) |
Đề nghị nêu trên của Bộ Tư pháp được đưa ra trong bối cảnh liên tiếp dự án nhà ở xã hội mới ra mắt thời gian qua với giá bán tăng cao.
Bộ Xây dựng cho hay, theo Luật Nhà ở 2023, giá thuê nhà ở xã hội gồm kinh phí bảo trì, do chủ đầu tư thỏa thuận với người thuê dựa trên khung giá do UBND cấp tỉnh quy định.
Ví dụ, tại Hà Nội, khung giá cho thuê cao nhất 198.000 đồng/m2 sàn một tháng, tương đương gần 14 triệu đồng với căn 70 m2. Hay Hải Phòng cao nhất 121.900 đồng/m2, tương đương hơn 8,5 triệu đồng căn 70 m2/tháng.
Do đó, Bộ Xây dựng đề nghị chưa bổ sung quy định giá trần với nhà ở xã hội vào dự thảo Nghị quyết. Còn quy định về "hậu kiểm" dự án nhà ở xã hội được Bộ Xây dựng tiếp thu và bổ sung vào dự thảo.
Ngoài ra, Bộ Tư pháp cũng đề nghị cơ quan Nhà nước xét duyệt thông tin, hồ sơ của người mua nhà ở xã hội thay vì doanh nghiệp, để đảm bảo minh bạch.
Cần có chế tài với chủ đầu tư không đáp ứng tiến độ triển khai dự án nhà ở xã hội, như cơ chế bắt buộc phải chuyển nhượng cho nhà đầu tư khác tiếp tục thực hiện để tránh lãng phí thời gian, đảm bảo cơ hội tiếp cận nhà ở cho người dân.
Liên quan đến nội dung trên, Bộ Xây dựng cho biết, cơ quan này đang xây dựng hệ thống thông tin nhà ở và thị trường bất động sản, trong đó tích hợp dữ liệu về người đã được mua nhà ở xã hội để theo dõi, quản lý.
Còn quy định doanh nghiệp chịu trách nhiệm toàn diện về tiến độ, không trục lợi chính sách, tham nhũng... đã được bổ sung trong dự thảo Nghị quyết.
Theo Đề án phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội tới 2030, đến năm 2024 cả nước phát triển 130.000 căn. Tuy nhiên, báo cáo từ Bộ Xây dựng cho thấy dù nỗ lực, các địa phương chỉ hoàn thành được 21.000 căn, tương ứng hơn 16% kế hoạch.
Giai đoạn 2025 - 2030, Thủ tướng giao nhiệm vụ cả nước cần đạt mục tiêu hơn 995.000 căn hộ. Trong đó, Hà Nội phải hoàn thành 56.200 căn hộ; TP HCM phải hoàn thành 69.700 căn hộ; TP Hải Phòng phải hoàn thành 33.500 căn hộ; TP Đà Nẵng phải hoàn thành 12.800 căn hộ.