Bộ Tài chính nói gì về đề xuất áp dụng "một giá điện"?

Bộ Tài chính mới đây đã có văn bản trả lời với kiến nghị của cử tri tỉnh Lâm Đồng, về việc nghiên cứu bỏ thuế giá trị gia tăng đối với giá điện, xây dựng cơ chế một giá điện để đảm bảo công bằng cho người sử dụng, phá bỏ tính độc quyền trong ngành điện.

Trả lời nội dung này, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định hiện hành, điện là mặt hàng thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng với thuế suất 10%.

Luật Thuế giá trị gia tăng hiện có 3 mức thuế suất 0%, 5% và 10%, trong đó mức 0% áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu; 5% áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho đời sống hoặc đầu vào của sản xuất nông nghiệp; và 10% áp dụng đối với các hàng hóa, dịch vụ thông thường khác.

Ảnh minh họa

Luật hiện hành không quy định miễn, giảm thuế giá trị gia tăng đối với điện, vì vậy việc đề xuất bỏ thuế giá trị gia tăng cho mặt hàng điện là chưa phù hợp với quy định của pháp luật.

Đối với kiến nghị xây dựng cơ chế “một giá điện”, Bộ Tài chính cho biết đã xin ý kiến Bộ Công Thương - cơ quan quản lý chuyên ngành.

Theo đó, điện là mặt hàng đặc biệt, không thể tích trữ và việc sản xuất, tiêu thụ diễn ra đồng thời. Ngành điện phải huy động phát điện theo nguyên tắc ưu tiên các nhà máy có giá rẻ trước, sau đó mới đến các nguồn có chi phí cao hơn để đáp ứng đủ nhu cầu của người tiêu dùng.

Với đặc điểm này, cơ chế giá điện bậc thang hiện nay được cho là phù hợp nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.

Nhiều quốc gia phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực cũng áp dụng giá điện bậc thang, trong đó giá điện ở các bậc cao hơn sẽ tăng dần so với bậc đầu tiên.

Thực tế triển khai tại Việt Nam cho thấy, cách tính này dù có thể gây tranh luận nhưng vẫn đạt được mục tiêu khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả hơn.

Theo quy định tại Luật Điện lực, giá bán lẻ điện được quy định chi tiết cho từng nhóm khách hàng sử dụng điện phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội từng thời kỳ và cấp độ thị trường điện cạnh tranh, bao gồm sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp, sinh hoạt.

Với những khách hàng đủ điều kiện, giá điện có thể được tính theo thời gian sử dụng trong ngày - gồm giờ cao điểm, thấp điểm và bình thường.

Nhóm khách hàng tiêu dùng điện phục vụ mục đích sinh hoạt hiện áp dụng cơ chế giá bậc thang tăng dần. Các quy định này cũng nhằm mục tiêu thúc đẩy sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.