Một hộ dân ở TP Quy Nhơn (tỉnh Bình Định) nhiều năm liền “kêu cứu” vì bị người khác ngang nhiên phá nhà. Sau đó, đối tượng xây mới để ở nhưng chính quyền không giải quyết, xử lý triệt để, khiến dư luận bức xúc.
Ngang nhiên phá nhà, chiếm đất người khác
Nhiều năm qua, bà Phan Thị Kim Thu (ngụ phường Trần Quang Diệu, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) liên tục có đơn gửi các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương xem xét, giải quyết vụ việc gia đình ông Nguyễn Văn Kỳ và ông Nguyễn Văn Đẩu (con ông Kỳ) xây dựng nhà bất hợp pháp trên đất của bà đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thửa đất số 81, tờ bản đồ số 32, diện tích 566m2 ở tổ 2, khu vực 7, phường Trần Quang Diệu.
Theo những căn cứ pháp lý về thửa đất bà Thu trình bày, nguồn gốc thửa đất trên là do từ thời phong kiến gia đình bà mua một khoảnh vườn 1.250m2, giấy trích lục và địa bộ mang tên Phan Thị Kỳ Tư (mẹ bà Thu). Khi có chủ trương ruộng đất vào hợp tác xã nông nghiệp, vì bà không có nhà nên được cấp cho 566m2 đất trên thửa đất này, phần còn lại do Nhà nước quản lý. Đến năm 1979, bà xây nhà để ở.
Đến năm 1994, ông Đẩu có đơn khiếu nại tranh chấp với bà Thu. Vụ việc sau đó đã được Thanh tra TP Quy Nhơn kiểm tra, xác minh và kiến nghị tại Báo cáo số 20/BC-XKT ngày 16/5/1994. Trong đó, có nội dung bà Thu được trọn quyền làm thủ tục sở hữu ngôi nhà tranh vách đất do bà tạo lập, đồng thời được trọn quyền sử dụng 566m2 đất mà chính quyền địa phương đã giao cho bà từ năm 1979.
|
Hai trụ cổng bằng gạch ông Đẩu xây dựng trên phần đất của bà Thu, phía sau là công trình nhà ở ông Đẩu xây dựng. |
Ngày 17/3/1998, UBND TP Quy Nhơn ban hành Quyết định số 191/QĐ-UB về việc giải quyết khiếu nại của ông Đẩu. Trong đó, có nội dung bác đơn khiếu nại của ông Đẩu, đồng thời công nhận ngôi nhà tranh vách đất nằm trên khoảnh đất vườn 566m2 là tài sản của bà Thu tạo lập từ năm 1979. Bà Thu phải làm đầy đủ các thủ tục trình các cấp có thẩm quyền để xét cấp sổ chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở. Năm 2017, bà Phan Thị Kim Thu đã được UBND TP Quy Nhơn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CH01514 ngày 24/5/2017 đối với thửa đất số 81, tờ bản đồ số 32, diện tích 566m2 (đất ở 140m2 và đất trồng cầy hàng năm khác 426m2).
Đến tháng 11/2003, ông Nguyễn Văn Nghĩa (con ông Kỳ) đổ đá chẻ, phá nhà bà Thu để xây nhà trên móng của nhà bà. Ngày 12/10/2004, UBND TP Quy Nhơn ra Quyết định số 3112/QĐ-UB cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt hành chính đối với ông Kỳ và ông Đẩu.
Năm 2006, ông Đẩu khởi kiện tranh chấp đất với bà Thu đến tòa án. Ngày 7/3/2006, TAND TP Quy Nhơn ban hành Quyết định số 50/2006/DSST-QĐ với nội dung, xét thấy sự việc đã được UBND TP Quy Nhơn giải quyết bằng quyết định đã có hiệu lực pháp luật nên đình chỉ giải quyết vụ án dân sự tranh chấp quyền sử dụng đất giữa ông Đẩu và bà Thu.
Sau đó, ông Đẩu kháng cáo quyết định của TAND TP Quy Nhơn. Ngày 1/6/2006, TAND tỉnh Bình Định ban hành Quyết định số 105/2006/DSPT với nội dung, tòa án cấp sơ thẩm đã ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án là có căn cứ. Do đó, Hội đồng phúc thẩm giữ nguyên quyết định của tòa án cấp sơ thẩm; bác kháng cáo của ông Đẩu yêu cầu tiếp tục giải quyết vụ án.
Bất chấp các quyết định của tòa án, sau đó ông Đẩu vẫn tiến hành xây dựng nhà trên đất của bà Thu.
Chính quyền báo cáo gì?
Mới đây, ngày 23/7/2024, UBND TP Quy Nhơn có Báo cáo số 375/BC-UBND do ông Nguyễn Đức Toàn - Phó Chủ tịch UBND thành phố ký gửi UBND tỉnh Bình Định, Ban Nội chính Tỉnh ủy Bình Định, Thành ủy Quy Nhơn báo cáo về vụ việc giải quyết đơn của bà Thu.
Theo báo cáo, ngày 28/8/2011, bà Thu nộp hồ sơ cấp giấy chứng nhận đối với (một phần) thửa đất số 81, tờ bản đồ số 32, diện tích 566m2 tại tổ 2, khu vực 7, phường Trần Quang Diệu.
Sau khi thẩm tra hồ sơ, căn cứ Quyết định số 191 của UBND TP Quy Nhơn, Quyết định số 50 của TAND TP Quy Nhơn và Quyết định số 105 của TAND tỉnh Bình Định, Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất thành phố đã tham mưu UBND thành phố cấp giấy chứng nhận số CH01514 ngày 24/5/2017 cho bà Thu thửa đất số 81, tờ bản đồ số 32, diện tích 566m2 (đất ở 140m2 và đất trồng cầy hằng năm khác 426m2) là đúng quy định.
|
Công trình ông Đẩu xây dựng trên phần đất do UBND phường Trần Quang Diệu quản lý. |
Cũng theo báo cáo, thửa đất số 81 có diện tích 1.446,9m2, bà Thu sử dụng một phần thửa đất đã được UBND thành phố cấp giấy chứng nhận với diện tích 566m2, phần diện tích đất còn lại khoảng 882,9m2 là đất công do Nhà nước quản lý. Tuy nhiên, ông Đẩu đã lấn chiếm phần diện tích đất đã cấp giấy chứng nhận cho bà Thu và phần đất công do Nhà nước quản lý để sử dụng, xây dựng công trình nhà ở.
Ngày 3/5/2024, UBND phường Trần Quang Diệu đã lập Biên bản vi phạm hành chính số 05/BB-VPHC về lĩnh vực đất đai, xác định ông Đẩu đã có hành vi vi phạm hành chính.
Cụ thể, trên thửa đất của bà Thu, ông Đẩu chiếm đất nông nghiệp để sử dụng vào mục đích đất ở, thời điểm vi phạm từ ngày 28/7/2023 sử dụng đến nay, diện tích vi phạm là 0,405m2, hiện trạng xây dựng 2 trụ cổng bằng gạch, ốp đá granit, cao 3m gắn cổng sắt.
Trên thửa đất do UBND phường quản lý, ông Đẩu chiếm đất nông nghiệp để sử dụng vào mục đích đất ở và đất nông nghiệp khác, thời điểm vi phạm từ sau năm 2014 đến trước năm 2020 sử dụng đến nay, diện tích vi phạm là 47,85m2. Trong đó, diện tích sử dụng vào mục đích đất ở (xây dựng nhà vệ sinh) là 7,35m3, hiện trạng móng đá chẻ, tường xây dựng chưa trát xi măng; diện tích sử dụng vào mục đích đất nông nghiệp khác (dựng chuồng trại) là 40,5m2, hiện trạng khung trụ sắt, bao lưới B40, một gian mái che tôn.
Căn cứ hồ sơ vụ việc, UBND TP Quy Nhơn đã ban hành Quyết định số 2597/QĐ-XPHC ngày 14/5/2024 xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Đẩu.
“Như vậy, việc bà Phan Thị Kim Thu kiến nghị xem xét, giải quyết vụ việc ông Nguyễn Văn Đẩu xây dựng nhà bất hợp pháp trên đất của bà, UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 2597/QĐ-XPHC ngày 14/5/2024 xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Nguyễn Văn Đẩu. Trường hợp ông Nguyễn Văn Đẩu không tự nguyện chấp hành thì sẽ bị cưỡng chế thi hành theo quy định của pháp luật”, Báo cáo số 375 của UBND TP Quy Nhơn nêu.
Được biết, ngày 1/7/2024, UBND TP Quy Nhơn ra Quyết định số 3640/QĐ-CCXP cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả theo Quyết định số 2597 đối với ông Đẩu. Thế nhưng, đến thời điểm hiện tại, những vi phạm nêu trên vẫn đang tồn tại.
Báo cáo “thiếu” công trình nhà ở vi phạm
Theo Sơ đồ vị trí hiện trạng thửa đất số 81 được lập ngày 9/4/2024, với thành phần tham gia là viên chức Đội Trật tự đô thị thành phố, công chức Địa chính phường Trần Quang Diệu, Trưởng khu phố 7, ngoài những hành vi vi phạm của ông Đẩu được UBND TP Quy Nhơn nêu trên, trên thửa đất số 81 còn tồn tại công trình nhà ở với diện tích 74,6m2 (nằm trên phần đất của bà Thu và phần đất do UBND phường quản lý), công trình mái hiên với diện tích 17,16m2 (nằm trên phần đất của bà Thu). Đây là những công trình ông Đẩu xây dựng và đang sử dụng.
|
Sơ đồ vị trí hiện trạng thửa đất số 81 có công trình nhà ở với diện tích 74,6m2 và công trình mái hiên với diện tích 17,16m2 nhưng không được UBND TP Quy Nhơn đề cập trong báo cáo. |
Thế nhưng, trong Quyết định số 3640 và Báo cáo số 375, UBND TP Quy Nhơn đều không đề cập đến 2 công trình vi phạm nói trên của ông Đẩu với tổng diện tích 91,76m2. Cả 2 công trình này ông Đẩu đều xây dựng trái pháp luật trên phần đất hợp pháp của bà Thu nhưng không hiểu vì lý do gì trong báo cáo gửi UBND tỉnh Bình Định, Ban Nội chính Tỉnh ủy Bình Định và Thành ủy Quy Nhơn, UBND TP Quy Nhơn không đề cập đến?
Theo hồ sơ, tài liệu chúng tôi có được, ngày 10/10/2014, UBND phường Trần Quang Diệu ra Quyết định số 268/QĐ-UBND về việc đình chỉ thi công xây dựng công trình vi phạm trật tự xây dựng đô thị đối với công trình vi phạm thuộc thửa đất số 81 do ông Nguyễn Văn Đẩu làm chủ đầu tư xây dựng công trình.
“Ông Nguyễn Văn Đẩu đã có hành vi lấn chiếm đất, xây dựng nhà ở không có giấy phép của cấp có thẩm quyền theo quy định, hiện trạng trụ gỗ, vách ván + tôn, mái tôn + ngói, bên trong xây móng đá chẻ, tường xây gạch, diện tích 112,18m2”, Quyết định số 268 nêu rõ. Sau quyết định này, từ năm 2014 đến nay, UBND phường Trần Quang Diệu không tổ chức cưỡng chế công trình vi phạm.
Đáng nói, trong Báo cáo số 375, UBND TP Quy Nhơn cũng không đề cập đến Quyết định số 268 của UBND phường Trần Quang Diệu. Dư luận đặt câu hỏi, UBND TP Quy Nhơn đang né tránh điều gì?
Việc nữa, căn cứ theo Quyết định số 268 thì từ năm 2014, ông Đẩu đã có hành vi xây dựng trên thửa đất số 81. Trước đó, năm 2011, bà Thu đã nộp hồ sơ cấp giấy chứng nhận đối với (một phần) thửa đất số 81. Đến năm 2017, UBND TP Quy Nhơn cấp giấy chứng nhận số CH01514 cho bà Thu. Đáng nói, thời điểm cấp giấy chứng nhận cho bà Thu, một phần ngôi nhà ông Đẩu xây dựng vi phạm nằm trên phần đất cấp cho bà Thu.
Câu hỏi đặt ra là tại sao UBND TP Quy Nhơn lại cấp đất có ngôi nhà ông Đẩu xây dựng vi phạm cho bà Thu? Ngành chức năng TP Quy Nhơn thời điểm ấy đã thực hiện cắm mốc thực địa hay chưa? Trách nhiệm của cấp tham mưu trong việc cấp sổ này như thế nào?
|
Một phần công trình nhà ở do ông Đẩu xây dựng nằm trên phần đất của bà Thu nhưng không được UBND TP Quy Nhơn đề cập trong báo cáo. |
Về vụ việc trên, chúng tôi đã liên hệ làm việc với ông Nguyễn Đức Toàn - Phó Chủ tịch UBND TP Quy Nhơn. Ông Toàn đề nghị phóng viên làm việc với Đội Trật tự đô thị TP Quy Nhơn.
Theo một lãnh đạo Đội Trật tự đô thị TP Quy Nhơn, hiện mới chỉ có dự thảo kế hoạch cưỡng chế phá dỡ công trình xây dựng vi phạm trong lĩnh vực đất đai đối với ông Đẩu theo Quyết định số 3640, chứ chưa có kế hoạch chính thức. Khi nào có kế hoạch cưỡng chế chính thức sẽ thông tin đến báo chí.
Như vậy, nếu UBND TP Quy Nhơn chỉ thực hiện cưỡng chế theo Quyết định số 3640 thì ngôi nhà ông Đẩu xây dựng vi phạm vẫn còn tồn tại trên phần đất của bà Thu. Và chắc rằng, câu chuyện “đòi” đất của bà Thu sẽ còn kéo dài.
Về vụ việc này, một lãnh đạo UBND phường Trần Quang Diệu cho biết, vụ việc liên quan đến thửa đất số 81 đã kéo dài nhiều năm, trải qua nhiều nhiệm kỳ. Sắp tới, UBND phường sẽ lên kế hoạch và tổ chức cưỡng chế phá dỡ công trình xây dựng vi phạm trong lĩnh vực đất đai đối với ông Đẩu theo Quyết định số 268 trùng với ngày UBND thành phố tổ chức cưỡng chế, để trả lại đất cho bà Thu.
Thiết nghĩ, UBND tỉnh Bình Định cần tập trung chỉ đạo, xem xét, xử lý dứt điểm vụ việc trên, tránh tình trạng khiếu kiện kéo dài, gây mất an ninh trật tự ở địa phương.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc đến bạn đọc.