Nhiều ý kiến cho rằng cần thống kê cụ thể, trong số diện tích đất rừng đã mất, bao nhiêu phần trăm do thủy điện, bao nhiêu phần trăm do hạ tầng giao thông và các nội dung khác, sẽ biết ngay đâu là tác nhân chính gây mất rừng…
10 năm làm thủy điện, đất rừng bị mất bằng 1 năm phá rừng
Trong Nghiên cứu triển vọng của ngành lâm nghiệp Việt Nam xuất bản năm 2009, ông Patrick Durst, Cán bộ lâm nghiệp cấp cao Văn phòng Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp quốc (FAO) Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, đánh giá, Việt Nam từng là nước có tỷ lệ đất rừng và trữ lượng gỗ bình quân đầu người thấp nhất trên toàn cầu.
Theo ông Patrick Durst, năm 1943, Việt Nam có 14,3 triệu ha rừng tự nhiên, chiếm 43% tổng diện tích đất quốc gia. Tuy nhiên, diện tích rừng đã giảm nhanh chóng và đến năm 1990 chỉ còn 9,18 triệu ha. Trong giai đoạn 1980-1990, Việt Nam mất trung bình 100.000 ha rừng/năm. Ngoài việc giảm diện tích rừng, chất lượng rừng cũng giảm.
Từ năm 1995, diện tích rừng đã tăng lên do cải tạo và các chương trình trồng rừng. Tuy nhiên, theo số liệu công bố năm 2006, rừng phân bố không đều trong cả nước. Rừng Tây Nguyên, Bắc Trung Bộ và Đông Bắc độ che phủ cao trên 40%, ở Đông Nam Bộ độ che phủ gần 20%. Ở Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long, phần lớn diện tích được sử dụng cho nông nghiệp và độ che phủ của rừng là 10%.
Trong khi đó, theo ông Đỗ Đức Quân, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương), giai đoạn bắt đầu phát triển mạnh của thủy điện nhỏ (dưới 30MW) bắt đầu từ năm 2008-2009 kéo dài đến năm 2016. Đối chiếu với thời điểm này, căn cứ vào các quyết định về công bố hiện trạng rừng của Bộ NN&PTNT có thể thấy, tổng diện tích đất rừng có sự tăng lên, tuy nhiên diện tích rừng tự nhiên bị giảm.
Cụ thể, Quyết định 1267/QĐ-BNN-KL năm 2009 cho thấy, năm 2008 diện tích có rừng 13.118.773 ha, trong đó rừng tự nhiên 10.348.591 ha; Quyết định 1819/QĐ-BNN-TCLN năm 2017 cho thấy, năm 2016, diện tích đất rừng có 14.377.682 ha, trong đó, rừng tự nhiên 10.242.141ha. Như vậy, giai đoạn 10 năm phát triển mạnh thủy điện nhỏ, rừng tự nhiên bị giảm 106.450 ha và diện tích giảm chỉ bằng 1 năm so với giai đoạn chưa phát triển mạnh về thủy điện.
“Thời điểm 1980-1990 chưa phát triển thủy điện nhỏ, vậy mất rừng đâu phải vì phát triển thủy điện” - ông Quân nói. Đồng quan điểm với ông Quân, PGS.TS Vũ Thanh Ca (Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội) cũng cho rằng, không có số liệu nào khẳng định, toàn bộ diện tích đất rừng mất là do thủy điện.
Nhiều chuyên gia kinh tế, năng lượng cho rằng, nếu có cuộc khảo sát và thống kê diện tích rừng tự nhiên hàng năm bị mất do nạn phá rừng lấy đất canh tác, do xây dựng các công trình phục vụ mục đích kinh tế, dân sinh (bao gồm cả xây dựng thủy điện) thì sẽ thấy ngay tác nhân nào gây mất rừng tự nhiên là chính.
Sạt lở, lũ lụt do đâu?
PGS.TS Vũ Thanh Ca khẳng định “Thủy điện có phá rừng nhưng phá không đáng kể”. Tổng diện tích các loại đất làm thủy điện từ 1970 (thời điểm làm thủy điện Thác Bà), theo ông Quân là 285.000 ha. Tuy nhiên, không có con số thống kê cụ thể, trong số này thì diện tích đất rừng chiếm bao nhiêu.
“Nhưng chỉ làm một phép so sánh đã cho thấy, so với 100.000 ha đất rừng mất (do nhiều nguyên nhân) trong 10 năm phát triển mạnh về thủy điện nhỏ với 285.000 ha tất cả các loại đất, bao gồm cả đất ở, đất màu, đất trồng cây, sông hồ, ao suối… cho các hệ thống thủy điện lớn, nhỏ trong 50 năm qua thì diện tích đất rừng làm thủy điện chỉ chiếm rất ít” - ông Quân nói. Do đó, không thể khẳng định, do phá rừng làm thủy điện đã gây nên những trận lũ lụt vừa qua với miền Trung.
Ông Nguyễn Tài Sơn, chuyên gia thủy điện cũng khẳng định, bản chất nguyên nhân chính gây ra lũ lụt, sạt lở không phải do thủy điện mà do quản lý không tốt, lơ là quản lý thì chuyện có hậu quả chỉ là vấn đề thời gian. Ông Nguyễn Huy Hoạch, thành viên Hội đồng khoa học Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cũng cho rằng, lỗi là do con người, không phải do xây dựng thủy điện.
Bởi khi đánh giá về các dự án thủy điện, các chuyên gia cũng như Bộ Công Thương đã tư vấn rất cẩn thận trong việc sử dụng đất hiệu quả nhất, đảm bảo ít ảnh hưởng nhất đến các loại đất rừng. Tuy nhiên trước khi giải phóng lòng hồ để tích nước, một số chủ đầu tư thủy điện đã lợi dụng sự giám sát lỏng lẻo của các cơ quan chuyên môn địa phương để trục lợi bằng cách khai thác rừng với diện tích lớn hơn diện tích được cấp phép.
Hơn nữa, trong các cuộc làm việc gần đây của Thủ tướng Chính phủ với các địa bàn chịu ảnh hưởng nặng nề của bão lũ, Thủ tướng cho biết, qua khảo sát những khu vực bị sạt lở đất thời gian qua vẫn còn 80-90% thảm thực vật bao phủ. Mặt khác, khu vực sạt lở tại Trà Leng (Quảng Nam) không có thuỷ điện nào, tại Hướng Hoá (Quảng Trị) nơi 23 chiến sỹ bị vùi lấp thì cũng cách khu vực núi 1,6 km, tại Rào Trăng 3 khu vực sạt lở cách núi từ 200-300m…
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cũng thông tin, qua đánh giá hiện nay, hầu hết vụ sạt lở ở các tỉnh miền Trung, từ Quảng Trị, Huế đến Quảng Nam, đều có yếu tố nội sinh hết sức rõ ràng. Ông khẳng định nguyên nhân nội sinh là lý do chính dẫn đến sạt lở thời gian qua, đặc biệt thể hiện qua việc bản đồ dự báo sạt lở tỉ lệ 1/50.000 cho thấy những vùng này là nơi trước đây từng xảy ra sạt lở.
Tối ngày 2/12, Bộ Xây dựng cho biết, Bộ vừa ban hành Công văn khẩn triển khai thực hiện 'Chiến dịch Quang Trung' theo chỉ đạo của Thủ tướng, yêu cầu các đơn vị liên quan và Sở Xây dựng các địa phương thần tốc xây dựng lại, sửa chữa nhà ở bị thiệt hại do các đợt thiên tai, lũ lụt vừa qua tại khu vực miền Trung.
5 tổ công tác của các bệnh viện theo sự phân công của Sở Y tế TP HCM đã hoàn thành đợt chi viện khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho người dân tại 5 xã bị ảnh hưởng nặng nề bởi lũ lụt của tỉnh Đắk Lắk.
Bộ Y tế vừa gửi công văn tới Sở Y tế các tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Lâm Đồng; Các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế khu vực miền Trung về việc chủ động triển khai công tác y tế ứng phó bão số 15.
Một người đàn ông vừa bị lừa mất số tiền 600 triệu đồng khi tiến hành đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng. Sự việc ngay sau đó đã được người này trình báo Công an.
Ủy ban Quốc gia Phòng, Chống Ma túy Campuchia và Viện Nghiên cứu & Ứng dụng Phòng chống Ma túy PSD vừa ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026–2028, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng, đào tạo, truyền thông phòng ngừa và chuyển giao phương
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 397/NQ-CP Kế hoạch hành động của Chính phủ về đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính ký Quyết định số 2640/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Kết luận số 84-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “tiếp tục xây dựng v
Công an tỉnh An Giang cho biết đã tống đạt Quyết định tạm giam đối với Nguyễn Thanh Duy để điều tra về hành vi “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”.
An Giang đã hưởng ứng mạnh mẽ Phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025” với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm cao độ.
Một người đàn ông vừa trình báo Công an phường Khương Đình, TP. Hà Nội về việc bị lừa mất số tiền gần 600 triệu đồng khi tiến hành đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng.
Ủy ban Quốc gia Phòng, chống ma túy Campuchia và Viện Nghiên cứu & Ứng dụng Phòng chống Ma túy PSD vừa ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026–2028, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng, đào tạo, truyền thông phòng ngừa và chuyển giao phương pháp điều trị tái nghiện dựa trên liệu pháp tâm lý.
Theo cơ quan công, Trịnh Bá Thảo vừa chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương vào tháng 10/2025, lại “ngựa quen đường cũ” gây ra hoàng loạt vụ trộm cắp.
Công an tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp với Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an bàn giao một đối tượng truy nã đỏ của Interpol cho cơ quan chức năng Hàn Quốc.
Hành vi vi phạm pháp luật của Khoan bị phát hiện khi cơ quan chức năng kiểm tra, đối chiếu dữ liệu liên quan đến tài khoản Quỹ Cứu trợ của xã Phan Sơn.
Công an tỉnh Thanh Hóa vừa triệt xóa đường dây tội phạm hoạt động trên không gian mạng với quy mô đặc biệt lớn, xuyên quốc gia, do Mai Văn Tới (SN 2001, trú tại xã Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá) cầm đầu.
Bộ Công an cho biết Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã chính thức ra Quyết định truy nã đối với bị can Nguyễn Văn Đài sau khi hoàn tất các thủ tục khởi tố theo quy định của pháp luật.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
