Từ ngày 16/1, quận 1 là đơn vị đầu tiên bắt đầu ra quân kiểm tra, nhắc nhở, xử phạt các trường hợp lấn chiếm vỉa hè. Đoàn công tác liên ngành của UBND quận 1 do ông Đoàn Ngọc Hải, Phó chủ tịch UBND quận trực tiếp cùng lực lượng chức năng đi dẹp lấn chiếm vỉa hè, đến nay, các quận khác trên địa bàn TP HCM cũng bắt đầu vào cuộc.
1. Lắp barie trên vỉa hè
Nhiều thanh barie được lắp dọc vỉa hè đường Lý Tự Trọng, Nguyễn Bỉnh Khiêm… thuộc phường Bến Nghé (quận 1, TP HCM) ngăn xe máy leo lề bảo vệ an toàn cho người đi bộ. dọc vỉa hè đường Lý Tự Trọng, đoạn qua Thư viện Tổng hợp TP HCM, Bảo tàng TP HCM hiện đã có nhiều thanh barie được UBND phường Bến Nghé (quận 1) lắp đặt, ngăn người điều khiển xe máy leo lề, gây nguy hiểm cho người đi bộ.
Những thanh barie được lắp dọc theo vỉa hè có bồn hoa ngăn cách với làn đường, cao khoảng 30 cm. Dọc chiều dài của những thanh này có dán giấy phát quang, khi đi bộ qua đây mọi người dễ nhìn thấy và bước qua. Đồng thời, giữa các thanh barie cũng được thiết kế chừa một khoảng trống khoảng 80 cm, đủ rộng để một chiếc xe lăn người khuyết tật qua lại dễ dàng.
Tuy nhiên, dù vỉa hè đã được chắn ngang, một số người điều khiển xe máy cũng lợi dụng khoảng trống này, cố tình cho xe lách qua để chạy trên vỉa hè di chuyển cho nhanh. Trước tình hình trên thì phường đã ra phương án thiết lập các thanh barie ngang vỉa hè ngăn xe máy leo vỉa hè, bảo đảm an toàn cho khách bộ hành.
Cùng với đó, khoảng hở giữa các thanh barie dành cho xe lăn người khuyết tật qua lại còn lớn, nhiều người vô ý thức mặc nhiên lách vào di chuyển. Phường cũng đã kiến nghị cơ quan chức năng nâng độ cao các thanh barie lên. Đồng thời sẽ thí điểm thêm nhiều tuyến đường nữa, bảo đảm an toàn cho người dân cũng như khách du lịch thoải mái đi lại.
2. Tháo dỡ các công trình lấn chiếm vỉa hè
Ưu tiên hàng đầu của quận 1 là tháo dỡ các công trình lấn chiếm vỉa hè. Ông Hải cho rằng, phải xử lý những vi phạm của cơ quan Nhà nước trước để làm gương. Hàng loạt các công trình như bồn hoa của Trung tâm Bồi dưỡng chính trị, bức tường trước trụ sở Bộ Công Thương, trụ sở khu phố, chốt dân phòng… đều bị dẹp bỏ.
Các công trình của người dân như bậc tam cấp, thang dẫn bằng thép, tường lấn vỉa hè… nếu không tự nguyện dẹp, đều bị lực lượng chức năng tháo dỡ. Đỉnh điểm là chiều 27/2, đoàn công tác đến khu vực trụ sở Ngân hàng Nhà nước trên đường Võ Văn Kiệt. Thấy 6 vọng gác công an nằm trên vỉa hè, lực lượng chức năng hỏi giấy phép xây dựng nhưng không được đáp ứng nên tháo dỡ. Hàng rào dây xích bao hết vỉa hè cũng bị dẹp bỏ.
Hành động này của quận 1 gặp phản đối gay gắt từ ngân hàng, bởi các chốt gác là của Bộ Công an - được thiết lập nhằm mục tiêu bảo vệ kho tiền Quốc gia của Ngân hàng Nhà nước. Đây là khu vực cần đảm bảo an ninh tuyệt đối. Sau khi làm việc với đại diện ngân hàng, trong tối hôm đó ông Hải cho dựng lại các vọng gác.
Điều này được ông lý giải: "Quận xử lý linh động để anh em cảnh sát lấy chỗ làm việc, bảo vệ nơi trọng yếu". Phía ngân hàng cũng cam kết bổ sung, hoàn thiện thủ tục, giấy phép trong một tháng.
3. Xử phạt, cẩu gần trăm ôtô vi phạm
Vấn nạn ôtô đậu trên vỉa hè, đẩy người đi bộ xuống lòng đường - một trong những nguyên nhân tai nạn giao thông gia tăng ở Sài Gòn – cũng được quận 1 xử lý nghiêm. Những xe biển xanh chở lãnh đạo các quận huyện, sở ngành về UBND TP HCM họp, đậu tràn lan trên vỉa hè… đều bị đoàn liên ngành "tuýt còi".
Các ôtô biển 80B, 80M thuộc quản lý của trung ương đậu trái phép cũng bị xử phạt, hoặc cẩu về trụ sở. Hàng loạt xe sang từ Porsche, Audi, BMW… bị lập biên bản xử phạt 750.000 đồng hoặc cẩu về trụ sở giải quyết do thời điểm xử lý tài xế không có mặt. Một số chủ xe phản ứng, song đa số đều chấp hành.
Quận trung tâm Sài Gòn tập trung nhiều công sở, tòa nhà… nên thường xuyên xảy ra kẹt xe. Tình trạng người dân phóng xe máy lên vỉa hè, gây nguy hiểm cho người đi bộ, khá phổ biến. Để hạn chế tình trạng này, hàng trăm barie đã được gắn trên vỉa hè và lực lượng chức năng cũng "thẳng tay" xử phạt. Tại góc đường Lý Tự Trọng – Nguyễn Trung Trực, chỉ trong 2 giờ cảnh sát đã lập 108 biên bản xử phạt người vi phạm.
Sau thời gian thử nghiệm, các thanh chắn trên vỉa hè bộc lộ hạn chế khi người đi xe máy vẫn nườm nượp "vượt rào", người đi bộ thấy bất tiện, còn với người khuyết tật thì có thể xảy ra nguy hiểm. Hiện, các thanh barie đã được thiết kế lại.
4, Hiệu ứng lan truyền
Cùng với quận 1, trong sáng 27/2, lực lượng Cảnh sát trật tự cùng Quản lý trật tự đô thị quận 3 cũng bắt đầu ra quân xử lý xe đỗ lấn chiếm vỉa hè, lòng đường. Tại đường Phạm Ngọc Thạch, Võ Văn Tần, đoàn đã lập biên bản xử lý nhiều ô tô đỗ trên vỉa hè, trong đó có một xe biển xanh.
Các hộ dân bày biện ô, bàn ghế ra đường bị tịch thu và lập biên bản xử phạt. Những xe đỗ giữa lòng đường Võ Văn Tần, Lê Quý Đôn cạnh Bảo tàng Chứng tích chiến tranh cũng bị kiểm tra, xử lý.
Trung tá Phạm Minh Phương, Đội trưởng Đội Cảnh sát trật tự quận 3 cho biết, chỉ trong buổi sáng, đoàn đã xử phạt 15 ô tô đỗ sai quy định, thu 80 bàn, ghế và ô để tràn ra vỉa hè. Cũng trong ngày 27/2, các quận Tân Bình, Phú Nhuận, Bình Tân cũng tổ chức lực lượng đi dẹp vi phạm vỉa hè, xử lý nghiêm tình trạng lấn chiếm lòng, lề đường.
Để việc đòi lại vỉa hè của quận 1 lan tỏa mạnh hơn, ông Nguyễn Thành Phong cho biết, ngày 1/3 sẽ tổ chức họp tất cả lãnh đạo các quận, huyện yêu cầu xử lý nghiêm, mạnh hơn nữa tình trạng lấn chiếm vỉa hè hiện nay.
Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong cảm ơn và đánh giá cao những động thái của UBND quận 1. Ông yêu cầu lãnh đạo các quận, huyện khác phải "học" cách làm quyết liệt của quận 1, chứ "không ngồi bàn giấy chỉ đạo". Lãnh đạo quận 1, TP HCM khẳng định không một ai, tổ chức nào có quyền đứng trên luật pháp và quận 1 sẽ tiếp tục làm mạnh, làm liên tục và quyết liệt hơn nữa để giành lại vỉa hè
5. Phản biện của quận 1
Sáng 4/3, ông Đoàn Ngọc Hải, Phó Chủ tịch UBND quận 1, TP HCM, cho biết quận 1 sẽ tiếp tục làm liên tục, làm quyết liệt và làm mạnh hơn nữa để lấy lại vỉa hè cho người đi bộ, góp phần giảm tai nạn giao thông và tạo bộ mặt thông thoáng, văn minh trật tự đô thị.
Theo ông Hải, quận 1 đang xử lý các trường hợp lấn chiếm lòng đường, vỉa hè theo Luật Giao thông đường bộ, là tháo hết những vật cản trên vỉa hè, lòng đường ảnh hưởng đến giao thông. “Nếu vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai thì phải theo Luật Xử lý vi phạm hành chính với đầy đủ các thủ tục.
Điều này khác hẳn với việc quận 1 đang làm đó là đảm bảo an toàn giao thông đường bộ cho nên sẽ tháo dỡ ngay những vật dụng, công trình trái phép gây cản trở, nguy hiểm cho giao thông. Luật Giao thông đường bộ là luật chuyên ngành được ưu tiên áp dụng” – ông Hải lý giải việc quận 1 tháo dỡ nhiều công trình vi phạm, vật cản trong thời gian qua.
Ông Hải cho biết quận 1 đã có đề án bố trí cho hơn 500 hộ nghèo là người dân quận 1 bán hàng rong tại một số vỉa hè, công viên có quản lý chặt chẽ về an toàn vệ sinh thực phẩm, an ninh trật tự. “Cha mẹ tôi cũng từng buôn bán hàng rong trên vỉa hè nên tôi rất hiểu, thông cảm và sẻ chia với bà con, cô bác bán hàng rong.
Nhưng vì bộ mặt đô thị quận 1 và TP, mong người dân thông cảm và chung tay với chính quyền xây dựng đô thị văn minh, sạch đẹp hơn”.