Cuộc chiến phòng chống sách lậu, sách giả hàng thập kỷ qua đã gặp không ít gian nan. Theo một thống kê gần nhất của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, chỉ riêng sách giáo dục, kể từ năm 2010 đến nay có ít nhất 500.000 đầu sách và gần 8 tấn bán thành phẩm sách giáo dục bị in lậu tại rất nhiều tỉnh, thành trong cả nước.
Đáng nói, thị trường sách trong nước hiện nay đang bị “xâm chiếm” bởi sách dịch từ nước ngoài trên tất cả các mảng đề tài. Song kể từ ngày Việt Nam chính thức gia nhập công ước Berne (26/10/2004) đến nay, lĩnh vực sách dịch có phần chững lại bởi yếu tố bản quyền.
Được biết, theo đúng quy trình, một ấn phẩm dịch trước khi đến tay độc giả phải trải qua các công đoạn sau: chuyển ngữ - mua tác quyền – biên tập lượt đi – kiểm định nội dung (xin cấp phép) – biên tập lượt về - ra nhũ – in – làm bìa – nộp lưu chiểu – phát hành.
Để hoàn thành quy trình này mất không ít thời gian, chi phí, công sức, nên không ít công ty sách không những “đốt cháy giai đoạn”, mà còn thực hiện nhiều “chiêu thức” nhằm hạn chế tối đa chi phí xuất bản mà vẫn phát hành được những đầu sách đang bán chạy trên thị trường để kiếm lời nhanh.
Theo đó, “xào nấu” sách là một “công nghệ” khá điển hình. Nhiều dịch giả phản ánh đã nhận được những yêu cầu “kỳ cục” từ phía khách hàng như “xào xáo” 2, 3 quyển sách với nhau; “xào lại” sách đã xuất bản; hoặc lấy nội dung của một cuốn tiếng Anh lắp ghép vào nội dung của một cuốn tiếng Hoa để cho ra một bản dịch mới, hoàn chỉnh và “khác lạ”.
“Công nghệ” này thường được áp dụng ở một số lĩnh vực như Nữ công gia chánh, Nấu ăn, Làm đẹp, Tâm sinh lý, Học làm người… do tính chất dễ xuất bản nhanh, không bị kiểm duyệt nội dung quá sát sao. Có thể thấy một hậu quả trước mắt, đó là thị trường sách nào càng bị “xào” nhiều thì không tránh khỏi nội dung ngày càng nghèo nàn, bị trùng lặp, ế ẩm vì không có nhiều đổi mới, không thu hút được người mua.
Để xử lý tình trạng “đuối” nội dung, nhiều công ty sách sẵn sàng như “luộc” sách bán chạy của đối thủ thành sản phẩm của mình bằng cách thay nội dung, đổi hình ảnh, cố ý dịch khác, dịch sai bản gốc, để cạnh tranh trong thời điểm hút khách. Hiện tượng này xuất hiện ở cả những công ty sách có tiếng.
Đơn cử, có hai tập trong bộ sách Sống hạnh phúc và kết bạn của Saigonbook bị tố là bản sao của hai tập đầu trong bộ sách Đời thay đổi khi chúng ta thay đổi của tác giả Andrew do NXB Trẻ giữ bản quyền tại Việt Nam. Mặt khác, một phương án được cho là “an toàn” hơn là hình thức nối bản, tức công ty sách lợi dụng sơ hở trong việc cấp phép của NXB (về số lượng và thời gian hết hạn giấy phép) để in vượt số lượng sách đăng ký trong lưu chiểu hoặc tái bản mà không xin giấy phép mới.
Nếu bị bắt thì chấp nhận nộp phạt là xong; còn nếu không bị bắt, số sách trội ra sẽ mang về một nguồn thu kha khá cho người làm sách.
Song, táo bạo nhất chính là những người chuyên làm sách lậu theo kiểu sao chép lại 100% những đầu sách đang bán chạy rồi “thản nhiên” tung ra thị trường chỉ sau thời gian ngắn. Những kẻ “đạo sách” này còn tự ý thu nhỏ khổ, dàn lại, giảm số trang, thêm bớt nội dung, giảm chất lượng giấy in… để giảm giá thành sản phẩm. Nhưng dù được bán với giá thấp hơn giá bìa từ 30-35%, những cuốn sách lậu này vẫn đem về lợi nhuận cao.
Hay do độc giả chấp nhận bị lừa?
Dạo quanh nhiều phố sách lớn ở Hà Nội như Phạm Văn Đồng, Đinh Lễ, đường Láng… không khó để tìm thấy những đầu sách nổi tiếng đầy lỗi như viết sai chính tả, in nhòe mờ, mất chữ, thiếu dấu, hình ảnh lem nhem. Đây là sản phẩm của những dây chuyền sản xuất sách lậu siêu nhanh siêu rẻ như trên, nhưng vẫn được bạn đọc “hoan hỉ” chấp nhận.
Chia sẻ với báo chí về vấn đề này, Giám đốc First News-Trí Việt Nguyễn Văn Phước trăn trở, nhận thức từ bạn đọc, kể cả các ban, ngành vẫn chưa nhận ra tác hại sâu xa từ việc in lậu, phát hành, tiêu thụ sách giả.
Ngoài thái độ bàng quan, nhiều ý kiến còn bày tỏ quan điểm ủng hộ sách lậu vì sách giả có xấu một chút, đọc nhức mắt một chút, sai một chút nhưng giá thành lại rẻ. Tuy nhiên, hành vi xuất bản và lưu hành sách giả không khác gì “đồ ăn cắp, tham nhũng trí tuệ của người khác, là tư duy thiển cận”.
Quả thực, các quốc gia phát triển đều rất tôn trọng bản quyền trí tuệ văn hóa, coi hành vi giả dối, kiếm tiền bất chính từ “chất xám” của người khác là quốc nạn.
Ở Nhật Bản, bắt giữ và xử phạt những người làm sách lậu có hai tác dụng: ngăn chặn được việc làm lậu và người dùng/độc giả sẽ nhận ra việc sử dụng bản lậu là sai. Ngoài ra, trong thời đại công nghệ số, hầu như ai cũng có sẵn một thiết bị thông minh trong tay, việc vi phạm bản quyền trở nên đơn giản.
Hành vi vi phạm bản quyền đơn giản nhất mà nhiều người không ý thức được đó là việc chụp ảnh/scan/copu những trang truyện, sách, đăng tải lên trang cá nhân, trang web trực tuyến. Dù kiếm lời từ đó hay không, hành vi này đều gây thiệt hại đến tác giả, đơn vị sở hữu tác quyền. Do đó, việc nâng cao nhận thức của người đọc là cần thiết.
Thiết nghĩ, cuộc chiến phòng chống sách lậu không thể thiếu sự định hướng và quản lý của pháp luật và các cơ quan chức năng.
Pháp luật về xuất bản hiện hành quy định: các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm trong lĩnh vực in xuất bản phẩm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị cảnh cáo hoặc phạt tiền, đình chỉ in xuất bản phẩm đang in và có thể bị áp dụng biện pháp tạm đình chỉ hoạt động in xuất bản phẩm, tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động in xuất bản phẩm, tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm; trường hợp gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
Trong 6 tháng đầu năm 2019, Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội đã thực hiện thanh, kiểm tra hoạt động phát hành xuất bản phẩm trên địa bàn Hà Nội; qua đó, phát hiện, lập biên bản và xử phạt nhiều cơ sở có dấu hiệu vi phạm; tịch thu, tiêu hủy một khối lượng lớn các sản phẩm photocopy, xuất bản phẩm không có nguồn gốc hợp pháp.
Tuy nhiên, trước diễn biến ngày càng sôi động và phức tạp của thị trường sách lậu nhiều năm qua, giới làm sách ở Việt Nam vẫn mong mỏi nhà nước đưa ra những biện pháp cứng rắn và triển khai quyết liệt hơn nhằm đẩy lùi vấn nạn, phục hồi sự trong sạch cho ngành xuất bản nước nhà. Sách lậu chiếm lĩnh thị trường không chỉ tổn hại lớn đến các đơn vị làm sách chân chính mà còn làm hư hại, lệch lạc nguồn tri thức của con trẻ, của cả xã hội.
Một người phụ nữ có ý định chuyển số tiền 200 triệu đồng cho đối tượng giả danh công an lừa đảo đã được lực lượng chức năng công an địa phương ngăn chặn kịp thời.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội vừa phục hồi giải quyết nguồn tin tội phạm, về việc bà Nguyễn Thị Ngọc tố cáo một số cá nhân lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc nhận tiền để đầu tư dự án “Xây dựng hạ tầng KCN Yên Sơn - Bắc Lũng” giai đoạn 1 và 2.
Phát hiện nhóm thanh thiếu niên điều khiển xe máy có hành vi phóng nhanh, lạng lách... gây náo loạn đường phố, Công an quận Hà Đông phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự xuyên đêm truy lùng, bắt giữ toàn bộ các đối tượng.
UBND tỉnh Bắc Giang vừa có văn bản chấn chỉnh, yêu cầu sau ngày 30/03/2025, nhà ở nhiều tầng, kết hợp cho thuê trọ, cơ sở kinh doanh không đảm bảo về PCCC sẽ phải tạm đình chỉ và dừng hoạt động.
Ông Lý Vỹ Triều Dương - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bạc Liêu thông tin, 9 tháng đầu năm 2024, ngành du lịch tỉnh tiếp tục phát triển với tổng thu ước đạt khoảng 3.420 tỷ đồng, đạt 82,9% kế hoạch, tăng 9,1% so cùng kỳ.
Chiều 17/10, Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức chương trình gặp mặt, tri ân các cá nhân, tập thể, doanh nghiệp cùng đồng hành với Báo trong hành trình hỗ trợ các tỉnh phía Bắc bị thiệt hại bởi bão số 3.
TAND tỉnh Bắc Giang vừa mở phiên tòa xét xử, tuyên án chung thân đối với bị cáo Nguyễn Thị Huế (SN 1983), trú tại thôn Dĩnh Tân, xã Tân Dĩnh, huyện Lạng Giang (Bắc Giang) về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Hai người đàn ông tình thân như thủ túc bỗng chốc chỉ vì món lợi vật chất mà tình cảm sứt mẻ, đưa nhau thưa kiện tại tòa. Kết quả thì ai cũng đạt được mục đích nhưng không nụ cười chiến thắng nào nở trên môi vì họ mãi mãi mất đi một người bạn, một mối bang giao nhiều năm vun đắp không tiền bạc nào mua được.
Trong phiên xét xử ngày 23/9, TAND TP Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Hoàng (SN 1971, cựu Trưởng phòng Tài chính – Kế toán, Kế toán trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương) mức án tử hình về tội 'Tham ô tài sản'.
Ngày 23/9, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tổ chức phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" với 2 bị cáo nguyên Chủ tịch UBND huyện Đất Đỏ và nguyên Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện.
Ngày 12/01/2024, TAND tỉnh Phú Yên xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đối với bị cáo Nguyễn Xuân Châu, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Việt Thành (Cty Việt Thành - phường Tân Phong, quận 7, TP.Hồ Chí Minh). Tuy nhiên, bản án sơ thẩm ngay sau đó, đã bị kháng cáo.
HĐXX toà án nhân dân thị xã Bỉm Sơn (tỉnh Thanh Hoá) quyết định trả hồ sơ vụ án "Gây rối trật tự công cộng" xảy ra ở nhà máy gạch Long Thành để điều tra lại.
Các Luật sư đã đề nghị Hội đồng xét xử dừng phiên toà, làm rõ dấu hiệu xâm phạm hoạt động tư pháp, làm sai lệch hồ sơ vụ án nêu trên để đảm bảo việc xét xử diễn ra công tâm, khách quan, toàn diện trong vụ án “Gây rối trật tự công cộng” ở Nhà máy gạch Long Thành Bỉm Sơn.
Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Kạn vừa xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đối với bị cáo Ma Thế Hồ (SN 1979, trú tại thôn Nà Giảo, xã Yến Dương, huyện Ba Bể) về tội "Giết người”, do mang dao đi tìm chìa khóa.
(PLM) - Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang của mình, nhất là trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã dành tình cảm đặc biệt đối với cán bộ, chiến sĩ Hải quân. Tổng Bí thư luôn kịp thời quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam trong khắc phục khó khăn, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc; xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại.
(PLM) - Dù còn 3 ngày nữa mới diễn ra Quốc tang, nhưng tại một số địa điểm tại Hà Nội cũng như trên cả nước đã treo cờ rủ để tưởng nhớ cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
(PLM) - Trải qua nhiều cương vị quan trọng do Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, như: Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng từ khoá VII đến khóa XIII; Uỷ viên Bộ Chính trị từ khoá VIII đến khóa XIII; Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Bí thư Thành uỷ Hà Nội; Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Chủ tịch Quốc hội; Chủ tịch nước; Tổng Bí thư từ khoá XI đến khóa XIII, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã có nhiều cống hiến to lớn, quan trọng cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta, nhất là trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
(PLM) - Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng không ngừng nghỉ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cống hiến hết mình, trọn một đời đóng góp cho Đảng, cho nhân dân. Hình ảnh vị lãnh đạo kiên trung, trí tuệ và mẫu mực, tận trung với Đảng, hết lòng vì dân sẽ luôn sống trong trái tim của mỗi người dân Việt Nam.
(PLM) - Sáng ngày 18/7/2024, Tại Hội trường Đa năng - Bộ Tư Pháp đã diễn ra Tọa đàm đánh giá, rút kinh nghiệm về Chỉ số cải cách hành chính năm 2023 và đánh giá việc thực hiện Đề án 06 trong 06 tháng đầu năm, nhiệm vụ, giải pháp từ nay đến cuối năm 2024 của Bộ tư Pháp.