Huyện Ba Vì đã tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm nhân Ngày hóa của Đức Thánh Tản (mùng 6 tháng 11 năm Giáp Thìn) và thực hiện Lễ đúc chuông đồng tại di tích Đền Trung, xã Minh Quang, vào ngày 6/12/2024.
Ngày 06/12 (tức mùng 06/11 năm Giáp Thìn), tại di tích Đền Trung, xã Minh Quang, Ủy ban nhân dân huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội, đã tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm Ngày hóa của Đức Thánh Tản Viên năm 2024 và thực hiện lễ đúc chuông đồng.
 |
| Lãnh đạo huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội thực hiện nghi lễ dâng lễ vật, dâng hương tưởng niệm Ngày hóa của Đức Thánh Tản năm 2024. |
Trong tâm thức dân gian của người dân, đặc biệt ở vùng núi Tản Ba Vì, núi Ba Vì là ngọn "chủ sơn" của nước Việt, là nơi phát tích của truyền thuyết về Sơn Tinh - Thủy Tinh, về Đức Thánh Tản - vị thần đứng đầu hàng "Tứ bất tử" trong thần điện Việt. Ngài không chỉ là thành hoàng bảo trợ cho làng xã mà còn được nhân dân tôn thờ là Phúc thần, Thượng đẳng tối linh thần.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Đức Anh, "vượt qua không gian và thời gian, Đức Thánh Tản được coi là vị anh hùng trị thủy, anh hùng văn hóa, anh hùng dân tộc từ thuở mở mang bờ cõi".
 |
| Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Đức Anh báo cáo trước anh linh Đức Thánh Tản Viên Sơn. |
Qua truyền thuyết được lưu truyền trong đời sống tâm linh của Nhân dân, Tản Viên Sơn Thánh là nhân vật anh hùng sáng tạo văn hóa, tạo ra lửa, khơi nguồn nước cứu nạn dân chúng, dạy dân các nghề nghiệp khác nhau và được tôn thờ như một vị tổ sư bách nghệ.
Tôn vinh công trạng, ân đức của Ngài, nhân dân tôn kính, lập nhiều đền thờ trên địa bàn huyện Ba Vì và ở nhiều nơi trong vùng văn hóa xứ Đoài. Ông Nguyễn Đức Anh cho biết, kết quả tổng kiểm kê hiện nay trên địa bàn huyện Ba Vì có 397 di tích, trong đó có tới hơn 100 di tích thờ Đức Thánh Tản.
Cụm di tích đền thờ Tản Viên Sơn Thánh (gồm đền Hạ, đền Trung, đền Thượng) được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia năm 2008; Tục thờ Tản Viên Sơn Thánh được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia năm 2018.
Theo ngọc phả còn lưu giữ tại di tích đền Trung, xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Thánh Tản sinh ngày rằm tháng Giêng, hóa Thánh ngày 6.11 Âm lịch tại đỉnh núi Tản Viên, nơi sau này được nhân dân lập đền thờ Ngài, chính là đền Thượng.
"Trải qua hàng nghìn đời, việc thờ cúng, tế lễ để tưởng nhớ Ngài đã ăn sâu vào đời sống nhân dân. Vào những ngày này, nhân dân các dân tộc khu vực núi Ba Vì thường tổ chức lễ hội, dâng hương, dâng các sản vật do chính người dân làm ra lên Đức Thánh để tri ân công đức của Ngài và cầu cho mưa thuận gió hòa, nhân cường, vật thịnh, dân sinh ấm no, gia đình hạnh phúc", ông Nguyễn Đức Anh nói.
Ngay sau lễ dâng hương đã diễn ra lễ đúc chuông tại đền Trung. Đây là hạng mục nằm trong dự án tôn tạo đền Trung, được triển khai từ năm 2012 đến nay bằng nguồn ngân sách nhà nước và xã hội hóa. Chuông có kích thước cao 2,15m, đường kính 1,08m, nặng 968kg, bằng chất liệu đồng đỏ.
 |
| Thực hiện các nghi thức đúc chuông đồng. |
Chuông đồng được thiết kế bốn mặt Xuân - Hạ - Thu - Đông, tượng trưng cho bốn mùa của thiên nhiên, thời tiết và lễ hội truyền thống của dân tộc, tạo nên một vòng tuần hoàn trọn vẹn. Mỗi mùa thỉnh chuông ứng với mỗi mặt mang ước vọng về bốn mùa mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an, thế giới hòa bình, chúng sinh an lạc, mọi việc khởi dựng thành công tốt đẹp.
Việc đúc chuông đồng nhằm bày tỏ lòng thành kính và hoàn thiện các nghi thức tế lễ, thỉnh Đức Thánh các dịp lễ tiết và lễ hội hàng năm.
| Núi Tản (huyện Ba Vì, Hà Nội), nơi gắn liền với truyền thuyết về Sơn Tinh, Đức Thánh Tản. Núi Ba Vì được coi là “núi Tổ của nước Nam ta” và “ngọn thần chủ sơn”. Truyền thuyết kể, Sơn Tinh tên thật là Nguyễn Tuấn, con của ông Nguyễn Cao Hành và bà Đinh Thị Đen (quê ở động Lăng Xương, huyện Thanh Xuyên, phủ Gia Hưng, đạo Sơn Tây, nay huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ). Còn Nguyễn Hiền và Nguyễn Sùng là 2 anh em con chú của Nguyễn Tuấn. Khi cha mẹ mất, Sơn Tinh được bà chúa Ma Thị Cao Sơn - Người cai quản núi Ngọc Tản nhận làm con nuôi, Thái Bạch thần tinh trao cho cây gậy thần và Long Vương trao quyển sách ước. Từ đó, Sơn Tinh đi khắp nơi để cứu giúp nhân dân, khai điền trị thủy, dạy dân cấy lúa nước, gieo trồng lúa nương, trồng dâu nuôi tằm, dệt vải. Sơn Tinh còn giúp vua Hùng đánh đuổi quân xâm lược nhà Thục, gây dựng một đất nước thái bình, thịnh trị. Truyền thuyết và huyền tích về Đức Thánh Tản gắn liền với nhiều chứng tích để lại khắp một dải non nước xứ Đoài. Một biểu tượng sống mãi trong lòng dân và được nâng lên thành Thần tượng. Với những công lao đóng góp to lớn ấy mà Sơn Tinh được người đời sau tôn là: Tản Viên Sơn Thánh, Đệ nhất bách Thần, Thượng đẳng tối linh thần, Nam thiên Thánh tổ. Cũng vì lẽ đó, một dải không gian văn hóa được hình thành đó là hệ thống các di tích Đình - Đền thờ vong Ngài nằm rải khắp từ Đồng bằng châu thổ sông Hồng đến vùng trung du Bắc Bộ. Trên địa bàn huyện Ba Vì có hơn 100 điểm thờ Tản Viên Sơn Thánh, tập trung nhiều nhất ở vùng núi Tản, sông Đà - nơi được coi là điểm phát tích của truyền thuyết. Trong đó, phải kể đến cụm di tích đền Thượng- đền Trung- đền Hạ thuộc địa phân 2 xã Minh Quang và Ba Vì được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích lịch sử- văn hóa cấp quốc gia ngày 21/2/ 2008. |
24 °C
29 °C
22 °C
