Zika - “Bóng ma” đe dọa châu Mỹ

Virus Zika đe dọa toàn châu Mỹ.

“Bóng ma” đe dọa Mỹ Latinh

Trước tình trạng lây lan virus Zika ngày càng diễn biến phức tạp tại Trung và Nam Mỹ, ngày 27/1, Tổng thống Brazil Dilma Rousseff đã kêu gọi các nước Mỹ Latinh cùng phát động chiến dịch trên toàn khu vực phòng trừ dịch bệnh.

Bà Rousseff cam kết sẽ tiến hành một “cuộc chiến” với trọng tâm xóa bỏ tất cả những nơi ẩn nấp, sinh sôi của muỗi Aedes aegypti, tác nhân làm lây lan virus Zika gây dị tật não nguy hiểm ở trẻ.

Bà nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện chưa có vaccine phòng chống loại virus nguy hiểm này, “việc loại bỏ virus Zika là trách nhiệm của tất cả mọi người”.

Tổng thống Rousseff cũng thông báo về một hội nghị Bộ trưởng y tế khu vực sẽ được tổ chức dưới sự bảo trợ của Khối thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR) để bàn các biện pháp phối hợp hành động chống dịch bệnh do virus Zika.

Trong khi đó, Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và vùng Caribe (CELAC) dự kiến cũng sẽ tổ chức một cuộc họp tương tự sau cuộc họp của MERCOSUR.

Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Brazil Aldo Rebelo cho biết từ ngày 13/2 tới, 220.000 binh sĩ sẽ tham gia vào chiến dịch dọn dẹp vệ sinh môi trường và tuyên truyền phòng chống dịch tại 300 thành phố trên cả nước.

Kể từ tháng 9 năm ngoái, Brazil đã ghi nhận 3.700 trường hợp trẻ sơ sinh mắc chứng đầu nhỏ, dị tật được xác định có liên quan tới việc các thai phụ bị nhiễm virus Zika.

Theo Bộ Y tế nước này, hiện đã có 4.180 ca nghi mắc virus Zika, tăng 7% so với con số thống kê tuần trước và 86% các ca này thuộc miền Đông Bắc nước Nam Mỹ.

22 trên tổng số 27 bang ghi nhận các trường hợp nhiễm loại virus nguy hiểm này. Cùng ngày, các nhà chức trách Argentina cho biết nước này đã có 2 trường hợp nhiễm virus Zika sau khi trở về từ vùng có dịch ở nước ngoài.

Với thông báo này, Argentina là quốc gia thứ 24 ở Mỹ Latinh có bệnh nhân lây nhiễm. Hai bệnh nhân này gồm một người đàn ông Argentina vừa trở về sau kỳ nghỉ hè ở đảo San Andrés (Xan An-đrết, Colombia) và một người phụ nữ quốc tịch Colombia cũng mới đến thủ đô Buenos Aires bằng đường hàng không. Cả hai bệnh nhân hiện đang được điều trị trong bệnh viện và tiến triển tốt.

Từ khi có dịch bệnh sốt xuất huyết do muỗi Aedes aegypti gây ra tới nay, Argentina đã tiến hành các biện pháp phòng dịch như phun thuốc muỗi tại các công viên và quảng trường ở thủ đô Buenos Aires. Aedes aegypti cũng là loại muỗi truyền virus Zika.

Cùng ngày, Bộ Sản xuất cũng thông báo quyết định hạ 25% giá các loại thuốc chống muỗi đốt tại các hiệu thuốc và các siêu thị.

Tại Colombia, quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh, các cơ quan chức năng cho biết hiện đã có khoảng 16.500 ca bệnh và con số này có thể lên tới 600.000 từ nay tới tháng 7 tới do thời tiết nóng bất thường tạo thuận lợi cho muỗi sinh sôi nảy nở.

Có khoảng 500 trẻ sơ sinh đã bị mắc bệnh đầu nhỏ và 1.090 phụ nữ có thai có nguy cơ cao nhiễm virus Zika. Trong một tuyên bố, Bộ Y tế Colombia cho biết đã khuyến cáo chính quyền các thành phố có vị trí địa lý nằm ở vùng thấp ban bố “mức báo động màu xanh lá cây”, yêu cầu các bệnh viện công và tư nhân đặt trong tình trạng sẵn sàng cao tiếp nhận bệnh nhân nhiễm virus Zika.

Theo ông Luis Fernado Correa, người đứng đầu Văn phòng Xử lý khẩn cấp và thảm họa thuộc Bộ trên, cảnh báo này được ban bố do dịch bệnh virus Zika đang ngày càng lan rộng.

Trước đó, Tổng thống Colombia Juan Manuen Santos tuyên bố sẽ tiến hành chiến dịch quốc gia ngăn chặn dịch bệnh do virus Zika.

Theo Tổng thống Santos, nguyên nhân lan rộng của virus Zika tại Colombia là do thời tiết nắng nóng bất thường dưới tác động của hiện tượng El Nino.

Khuyến cáo không nên mang thai

Nhiều quốc gia đã vô cùng lo ngại trước thông tin virus Zika có thể xâm nhập qua màng ối để nhiễm vào thai nhi, khiến các em bé khi chào đời có thể mắc chứng teo não, không bao giờ biết nói, biết đi, có thể bị điếc và mù, cần chăm sóc rất nhiều và không bao giờ sống tự chủ được.

PAHO đã khuyến cáo các thai phụ đặc biệt cẩn trọng và gặp bác sĩ trước và sau khi tới các vùng có virus Zika. Tổng Giám đốc WHO, bà Margaret Chan cho rằng dịch Zika là “cực kỳ đáng lo ngại”. Một số quốc gia như Colombia, Ecuador, El Salvador và Jamaica đã khuyến cáo phụ nữ hoãn mang bầu cho đến khi biết rõ hơn về loại virus này.

Riêng ở El Salvador, nơi có 5.397 ca nhiễm virus Zika, chính quyền nước này đã khuyên phụ nữ ngừng mang thai trong hai năm. Ecuador thì cảnh báo những phụ nữ tại khu vực có nguy cơ nhiễm virus Zika cao nên trì hoãn việc mang bầu vô thời hạn.

Jamaica hiện chưa có ca nhiễm virus Zika nào nhưng cho rằng Zika sẽ sớm tìm tới đây và khuyến cáo phụ nữ trì hoãn việc mang bầu trong 6 đến 12 tháng tới.

Tuy nhiên, khuyến cáo của chính quyền các nước trên đã bị các nhà hoạt động xã hội chỉ trích. Bà Monica Roa, người ủng hộ quyền phá thai ở Colombia cho rằng: “Trong một châu lục mà tình trạng mang thai ngoài ý muốn tràn lan thì việc khuyến cáo phụ nữ trì hoãn mang thai là hoàn toàn ngây ngô. Cần có một chiến dịch thông tin dành cho phụ nữ hiện đang mang bầu để họ biết về rủi ro và các lựa chọn”.

Bà Roa cho rằng nên coi đây là cơ hội để tăng cường giáo dục giới tính trong khu vực. Trên thực tế, những phụ nữ đang mang bầu sống tại các khu vực có virus Zika hầu như không có nhiều lựa chọn. Colombia và Ecuador chỉ cho phá thai trong trường hợp tính mạng của người mẹ lâm nguy.

Nhiều nước Mỹ Latinh cũng có luật tương tự. Luật của El Salvador còn nghiêm ngặt hơn: Cấm phá thai trong mọi trường hợp và người vi phạm có thể phải ngồi tù tới 40 năm.

Để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm bệnh do virus Zika, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã ban hành cảnh báo đi lại đối với 14 quốc gia và vùng lãnh thổ trong khu vực Caribe và Mỹ Latinh, bao gồm: Brazil, Colombia, El Salvador, Guiana, Guatemala, Haiti, Honduras, Martinique, Mexico, Panama, Paraguay, Suriname, Venezuela và Puerto Rico.

CDC đặc biệt khuyến cáo phụ nữ có thai không đến những khu vực này vì virus Zika có thể gây ra các dị tật cho thai nhi. Ngoài ra, phụ nữ muốn có thai cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tới những khu vực trên.

CDC cũng khuyến cáo tất cả người dân nếu đến những khu vực dịch bệnh cần chủ động có những biện pháp bảo vệ nhằm tránh bị muỗi đốt.