Xuân Ất Tỵ, về thăm Trại rắn Đồng Tâm - Khu du lich sinh thái khoa học độc đáo

Trại rắn Đồng Tâm - điểm đến thu hút nhiều khách tham quan trong và ngoài nước.

"Vương quốc rắn” giữa miền sông nước

Với diện tích rộng 12 ha, khi nhắc đến tên Trung tâm nuôi trồng, nghiên cứu và chế biến dược liệu (còn gọi là Trại rắn Đồng Tâm, Cục Hậu cần Quân khu 9) hẳn không ai là không ấn tượng với sự đa dạng sinh học mà nơi đây mang lại trong hành trình 50 năm xây dựng và phát triển. Theo tài liệu lưu trữ tại Trại rắn Đồng Tâm, nơi này được thành lập vào ngày 27/10/1977, nằm trên địa bàn ấp Tân Thuận B, xã Bình Đức, huyện Châu Thành, Tiền Giang, theo sáng kiến của Bác sĩ Trần Văn Dược (hay còn được gọi với cái tên thân thương là ông Tư Dược) nhằm bảo tồn và phát triển nguồn gen các loài rắn quý hiếm trong sách đỏ đang có nguy cơ bị tuyệt chủng.

Ngày nay, Trại rắn Đồng Tâm được biết đến là khu du lịch sinh thái khoa học độc đáo không chỉ ở Việt Nam mà của cả khu vực Đông Nam Á. Hơn hết, Đồng Tâm hiện còn thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, điều trị rắn cắn, nuôi trồng, sản xuất thuốc y học dân tộc từ nguồn liệu quý hiếm được cung cấp từ hàng trăm loài rắn quý tại đây.

Trại rắn Đồng Tâm - "vương quốc rắn” giữa miền sông nước.

Đến với trại rắn, du khách sẽ mãn nhãn với một “vương quốc rắn” đa dạng, từ những loài rắn độc nguy hiểm như hổ mang chúa, cạp nong, đến các loài rắn hiền lành như trăn, hay độc đáo nhất là những loài hiện được xếp vào sách đỏ như hổ mây gầm, rắn lục đuôi đỏ, cạp nong, cạp nia… mỗi loài đều được chăm sóc và bảo tồn trong môi trường lý tưởng. Đại uý Lê Văn Đua - Trưởng ban Hành chính, Trung tâm Nuôi trồng nghiên cứu chế biến dược liệu, chia sẻ: “Nuôi rắn không chỉ là một nghề mà còn là sự đam mê và trách nhiệm. Từng con rắn là một phần trong sứ mệnh bảo vệ tính mạng con người, và để làm được điều đó, chúng tôi luôn đặt an toàn và chất lượng lên hàng đầu. Không chỉ trong khâu chế biến dược liệu mà còn đảm bảo an toàn cho quá trình tham quan, tiếp xúc của du khách đối với các loại rắn tại trung tâm”.

Chính những điểm độc đáo này đã góp phần giúp Trung tâm trở thành điểm tham quan du lịch độc đáo không riêng gì của khu vực sông nước Cửu Long, theo đó, vào những dịp lễ, Tết lượng khách đến Trại rắn Đồng Tâm rất đông, đặc biệt trong số này có rất nhiều đoàn khách là người nước ngoài đến tham quan, tìm hiểuvề đa dạng sinh học và sự độc đáo của vương quốc rắn thần bí.

Du khách nước ngoài hứng thú tìm hiểm về những nét độc đáo của trại rắn Đồng Tâm.

Thành tựu y học độc đáo: Biến “độc” thành “dược”

Cùng với sự ra đời và phát triển gần 50 năm của Trại rắn, Khoa điều trị rắn cắn của Trại rắn Đồng Tâm cũng dần đi vào hoạt động và nức tiếng gần xa. Mỗi năm, Khoa tiếp nhận từ hơn 1.000 ca rắn cắn trong đó rắn độc chiếm 70%, hầu hết là rắn lục đuôi đỏ, một số trường hợp rắn hổ mang đất, rắn chàm quạp cho quân nhân và người dân không chỉ ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long mà còn đến từ khu vực miền Đông Nam bộ, trong đó, có nhiều bệnh nhân được chuyển đến trong tình trạng nguy kịch.

Các sản phẩm y học từ nọc rắn hổ mang.

Với tầm nhìn và quyết tâm “biến độc thành dược”, từ nọc rắn, trung tâm đã nghiên cứu và thực hiện nhiều Dự án cấp Bộ. Mới đây nhất, vào cuối năm 2023, Dự án cấp Bộ Quốc phòng “Tăng cường năng lực Phòng thí nghiệm nghiên cứu bào chế nam dược” đã được nghiệm thu; bên cạnh đó là đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ Quốc phòng “Nghiên cứu bào chế, đánh giá tác dụng chống viêm, giảm đau của kem Cobratofor từ nọc rắn hổ mang”… Hiện trên thị trường đang ưu chuộng nhiều sản phẩm y học nổi tiếng từ Trại rắn Đồng Tâm như kem Cobratoxan trị đau nhức, mỡ trăn trị bỏng, các loại rượu thuốc bổ dưỡng. Những sản phẩm này không chỉ được ưa chuộng trong nước mà còn góp phần nâng cao giá trị của ngành y học dân tộc trên thị trường quốc tế. Đặc biệt, trung tâm còn phát triển mô hình kết hợp giữa bảo tồn và y học khi những “con thuốc” như rắn và trăn được nuôi tại đây không chỉ phục vụ nghiên cứu mà còn mở ra các hướng phát triển kinh tế bền vững. Hiện tại, 6 sản phẩm từ trung tâm đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao, khẳng định chất lượng và giá trị khoa học của chúng.

Du khách chụp ảnh lưu niệm ở Trang trại rắn Đồng Tâm.

Điểm du Xuân Ất Tỵ 2025 - Nơi rắn kể chuyện huyền thoại

Bên cạnh sứ mệnh y học, Trại rắn Đồng Tâm đang dần trở thành một điểm đến du lịch sinh thái đặc biệt tại vùng sông nước miền Tây. Những khu vực như đảo rắn, hồ nuôi động vật hoang dã và bảo tàng mini về các loài rắn mang lại trải nghiệm đầy hấp dẫn cho du khách. Tại đây, bạn không chỉ được chiêm ngưỡng những con rắn “khủng” mà còn nghe những câu chuyện huyền thoại về chúng, từ vai trò trong văn hóa dân gian đến giá trị y học thực tiễn.

Cận cảnh lấy nọc rắn bào chế dược liệu.

Đại úy Lê Văn Đua - Trưởng ban Hành chính, Trung tâm Nuôi trồng nghiên cứu chế biến dược liệu chia sẻ thêm: “Chúng tôi không chỉ muốn du khách hiểu thêm về rắn mà còn cảm nhận được ý nghĩa nhân văn và khoa học trong công việc của mình. Đây là cách để trung tâm không ngừng lan tỏa giá trị văn hóa và tri thức.” Với cơ sở hai tại đảo Phú Quốc, trung tâm mở ra tiềm năng phát triển du lịch gắn liền với bảo tồn, vừa phục vụ cộng đồng vừa quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam thân thiện và sáng tạo.

Giữa bối cảnh cuộc sống hiện đại, nơi con người ngày càng xa cách với thiên nhiên, Trại rắn Đồng Tâm chính là minh chứng sống động cho sự hòa hợp giữa con người và tự nhiên. Với sứ mệnh nhân văn, trung tâm không chỉ cứu sống những sinh mạng mà còn trở thành cầu nối giữa những giá trị truyền thống và hiện đại, để “rắn độc” không còn là nỗi sợ mà hóa thành những câu chuyện giá trị.Trong không khí Xuân Ất Tỵ đang tràn về, hãy cùng đến thăm Trại rắn Đồng Tâm, nơi rắn kể những câu chuyện huyền thoại và con người viết tiếp giấc mơ y học dân tộc của nước nhà./.