Xét xử vụ cướp, cướp giật tài sản ở Nghệ An

Trước đó, vào ngày 27/09/2022, bị cáo Hoàng Văn Quyến đã bị TAND huyện Nam Đàn tuyên phạt 7 năm tù về hai tội trên.

Ngay sau khi phiên toà sơ thẩm, bị cáo Hoàng Văn Quyến đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, cho rằng mình không phạm tội “Cướp tài sản” và “Cướp giật tài sản”.

Trụ sở toà án nhân dân tỉnh Nghệ An.

Theo nội dung của cáo trạng, vào khoảng 6h30 ngày 18/6/2022, tại ngã 3 thuộc (xóm 3, xã Nam Nghĩa, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An), Hoàng Văn Quyến đã đã sử dụng Wave Alpha màu đỏ biển 37B3 296-26 cướp giật của chị Nguyễn Thị Thu Hương một chiếc điện thoại di động Oppo A15 trị giá 2,1 triệu đồng.

Vào khoảng 7h ngày 21/6/2022, tại khu vực (xóm Minh Tân, xã Thượng Tân Lộc, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An), Hoàng Văn Quyến đã sử dụng Wave Alpha màu đỏ biển 37B3 296-26 để cướp giật chiếc điện thoại di động Sam Sung A02S trị giá 2,1 triệu đồng của em Nguyễn Hoàng Long (SN 2009).

Khoảng 15h ngày 21/6/2022, tại khu vực Hà Long (thị trấn Nam Đàn), Hoàng Văn Quyến đã cướp của em Nguyễn Tài Kỳ một chiếc điện thoại Oppo F11 trị giá 3,2 triệu đồng. Cáo trạng kết luận đã có đủ căn cứ xác định bị cáo Hoàng Văn Quyến phạm tội “Cướp tài sản” và “Cướp giật tài sản”.

Trong phiên toà Phúc thẩm, luật sư Hoàng Việt Hùng (Công ty Luật TNHH UPLaw – Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) cho rằng: tại phiên tòa phúc thẩm có nhiều người làm chứng về việc Quyến không có mặt ở huyện Nam Đàn ở thời điểm xảy ra các vụ cướp và quá trình điều tra đã có vi phạm nghiêm trọng tố tụng hình sự, đặc biệt là các quy định áp dụng cho người vị thành niên.

Theo luật sư Hoàng Việt Hùng, bản án sơ thẩm đã xác định 03 vụ cướp xảy ra liên tiếp các ngày 18 và 21/6/2022. Tuy nhiên, trong thời gian các vụ cướp xảy ra, bị cáo Hoàng Văn Quyến đều có chứng cứ ngoại phạm rất rõ ràng.

Cụ thể: Sáng ngày 18/6/2022, Quyến ngủ ở nhà và bố Quyến (anh Hải) mang xe wave alpha đỏ mà Quyến mượn của Đăng đi làm từ 5h30 sáng.

Sau đó đến khoảng 8-9h sáng Quyến cùng Tuấn đi đổi xe tại chỗ làm của anh Hải. Sự việc sáng ngày 18/6 cả 03 người gồm: Quyến, Tuấn và anh Hải đều có lời khai giống nhau.

Sáng ngày 21/6/2022, anh Hải dặn Quyến chở bà đi viện khám, Quyến ngủ ở nhà đến khoảng 9h chở bà đi viện bằng xe của O Hiên (cô ruột của Quyến) việc này được bà nội và O của Quyến xác nhận. Cũng như giấy tờ nhập viện của bà nội Quyến ghi nhận ngày 22/06/2022 bà nhập viện.

Đối với chiếc xe Wave alpha, khoảng 8h sáng ngày 21/06, Đăng đòi xe và cho người bạn khác mượn nhưng đến chiều đã nói dối Quyến là xe đã bị công an bắt, việc này cả Quyến, Tuấn và Đăng đều biết về việc ngày 21/06 Quyến không sử dụng chiếc Wave Alpha màu đỏ biển 37B3- 296-26.

Chiều ngày 21/06/2022, Quyến, Tuấn và Ánh đi chơi game tại quán Net, khoảng 5h chiều Quyến về nhà canh bò và ăn cơm cùng gia đình.

“Tôi tin rằng các vụ cướp và cướp giật xảy ra trên huyện Nam Đàn là có thật với 03 nạn nhân là Nguyễn Thu Thị Hương, Nguyễn Hoàng Long và Nguyễn Tài Kỳ, người thực hiện các vụ cướp trên cũng đi 01 chiếc xe wave alpha màu đỏ.

Tuy nhiên, với chứng cứ ngoại phạm như trên, tôi nhận thấy rằng chưa đủ căn cứ xác định người thực hiện các vụ cướp là Hoàng Văn Quyến, lời khai nhận tội của bị cáo Quyến đang được sử dụng là chứng cứ duy nhất để buộc tội vi phạm nguyên tắc quy định tại Khoản 2, Điều 98 BL TTHS: “Không được dùng lời nhận tội của bị can, bị cáo làm chứng cứ duy nhất để buộc tội, kết tội”, những lời khai của bị cáo Quyến cũng có dấu hiệu thu thập không đúng trình tự đối với người vị thành niên”, Luật sư Hùng nói.

Cũng theo luật sư Hoàng Việt Hùng, cơ quan công an thực hiện việc bắt giữ người không đúng quy định pháp luật, theo trình bày của Quyến và Tuấn, khoảng 3h chiều, ngày 24/06/2022, 03 người gồm: Tuấn, Ngọc Ánh và Quyến cả ba đứa trẻ vị thành niên đều ở tuổi 16 và 17 bị Công an Huyện Nam Đàn bắt tại quán Net trước cổng Trường Việt Hàn. Việc bắt, giữ người nhưng không có lệnh bắt và cũng không thuộc trường hợp phạm tội quả tang.

Sau đó cả ba bị còng tay đưa về Công an Huyện Nam Đàn cùng 02 chiếc xe Wave alpha màu đỏ, một chiếc do Quyến đang sử dụng và 01 chiếc do Tuấn đang sử dụng.

Như vậy, chỉ xuất phát từ việc Quyến và Tuấn đều là người không có nhân thân tốt và đang sử dụng chiếc xe Wave alpha màu đỏ nên đã bị bắt.

Việc bắt 03 đứa trẻ đã được diễn ra giữa thanh thiên bạch nhật trước sự chứng kiến của rất nhiều người, chiều tối hôm sau 25/06/2022 Tuấn và Ánh sau 01 ngày 01 đêm bị giam giữ mới được người nhà đến đón về, còn Quyến thì tiếp tục bị giam giữ và không được gặp gỡ người nhà.

Cả Quyến và anh Hải (bố bị cáo) tại phiên tòa phúc thẩm đều xác nhận các buổi hỏi cung đều không có sự tham dự của anh Hải hoặc người bào chữa, anh Hải chỉ ký hồ sơ sau khi bản cung đã được thực hiện xong.

“Do vậy, chúng ta hoàn toàn có quyền nghi ngờ về việc Quyến đã tự nguyện đầu thú theo Biên bản đầu thú được lập vào ngày 26/06/2022 và cũng như tính xác thực lời khai của Quyến”, luật sư Hùng cho biết.

Cũng theo luật sư Hoàng Việt Hùng, có rất nhiều điểm thiếu sót trong quá trình thực hiện điều tra.

Đặc điểm cả 03 vụ cướp đều diễn ra trong thời gian ngắn, kẻ cướp thực hiện nhanh hành vi để nhanh chóng tẩu thoát.

Nhưng đối với cả 03 bị hại, Cơ quan điều tra (CQĐT) đều không cho bị hại tiến hành nhận dạng đối với bị cáo Quyến, cũng như chiếc xe đã thực hiện vụ cướp.

Việc mô tả về kẻ cướp đều chỉ dựa trên lời khai bị hại, cụ thể: cháu Hương khai mặc áo khoác màu tím than, cao khoảng gần 1m7.

Cháu Kỳ khai: mặc quần màu đen, áo khoác nắng tối màu, màu đen, ko đội mũ bảo hiểm, khoảng hơn 20 tuổi đến 30 tuổi….. Cháu Long khai mặc bộ quần áo màu đen, cao 1m7. Nhưng trên thực tế ta thấy Quyến không phải là người cao đến 1m7 như mô tả.

Gia đình bị cáo Hoàng Văn Quyến làm đơn lên Giám đốc thẩm.

Việc xác định hiện trường đã được CQĐT thực hiện, nhưng không đảm bảo tính khách quan ở việc không yêu cầu bị hại tham dự, đây là các vụ cướp diễn ra nhanh, thường chỉ có bị hại mới có thể nhớ chính xác vị trí bị cướp.

Cũng như đối với bị can khi tham dự việc khám nghiệm hiện trường cũng không có người đại diện hoặc người bào chữa tham dự cùng.

Trong các Thông báo hỏi cung bị can của CQCSĐT chỉ thấy Thông báo cho Viện Kiểm sát và không có Thông báo cho người đại diện và người bào chữa của Quyến.

Mặc dù ông Lê Vân Lý đã có thông báo bào chữa từ ngày 07/07/2022. Việc cơ quan điều tra không Thông báo cho người đại diện và người bào chữa khi tiến hành hỏi cung là vi phạm quy định tại Khoản 1 Điều 421- Bộ Luật TTHS.

Tại phiên tòa phúc thẩm cả anh Hải và Quyến đều thừa nhận trong quá trình lấy lời khai đối với Quyến đều không có mặt người bào chữa hoặc người đại diện, anh Hoàng Sỹ Hải chỉ ký vào sau khi bản cung đã được thực hiện xong là vi phạm quy định tại khoản 2, Điều 421 - Bộ Luật TTHS.

Cũng như khi có kết luận điều tra, CQCSĐT chỉ Thông báo cho người bào chữa của bị cáo Quyến mà không gửi cho người đại diện của Quyến là thiếu sót trong quá trình giải quyết.

Đến khi ban hành cáo trạng, chúng tôi cũng chỉ thấy Viện kiểm sát gửi cho người bào chữa và không gửi cho người đại diện của bị cáo Quyến.

“Trên thực tế, nếu CQCSĐT thực hiện thông báo đầy đủ cho bố Quyến thì tôi tin rằng, khi gia đình Quyến biết được thời điểm con phạm tội vào 02 ngày 18 và 21/06/2022 thì việc kêu oan sẽ có thể diễn ra sớm hơn và quá trình giải quyết vụ án này có thể đã chuyển theo hướng khác”, luật sư Hùng cho hay.

Ngoài ra, luật sư Hoàng Việt Hùng cũng cho biết: Đối với vụ cướp thứ 3, bị hại Nguyễn Tài Kỳ ngay trong đơn trình báo, bản tự khai đều khẳng định thời gian thực hiện vụ cướp là khoảng lúc 17h30.

Tuy nhiên lời khai của Quyến tại biên bản tiếp nhận người phạm tội ra đầu thú, biên bản ghi lời khai, bản tường trình đều thể hiện vụ cướp diễn ra vào lúc 15h, còn khoảng thời gian từ 15h đến 18h Quyến về nhà lấy điện thoại cướp ngày 18/06 và mang cả 03 điện thoại đi bán, do không bán được thì mang đi vứt ngoài cánh đồng gần Trường CĐ Sư phạm Vinh.

Tuy nhiên, đến biên bản ghi lời khai ngày 01/07và ngày 07/07 bất ngờ bị cáo Quyến thay đổi lời khai thời gian thực hiện vụ cướp thứ 03 thành 17h và thời điểm từ 15-17h được chuyển thành thời gian bị cáo đến Nam Đàn chơi và 17h bị cáo trên đường từ Nam Đàn về Vinh và thực hiện vụ cướp.

Sự mâu thuẫn lời khai của chính bị cáo cũng như lời khai của bị cáo và bị hại như trên không được cơ quan điều tra tiến hành đối chất với bị hại và thể hiện có sự dẫn dắt lời khai của bị cáo cho phù hợp với lời khai của bị hại.

Lúc đầu khi đầu thú và Bản tự khai ghi nhìn thấy 3 thanh niên đi xe đạp điện đối diện, thanh niên điều khiển xe đạp điện tay trái cầm điện thoại thì quay xe lại đi cùng chiều áp sát dùng tay trái cướp giật chiếc điện thoại rồi tăng ga bỏ chạy.

Đến bút lục 89, 90 thấy 1 bé trai đi trên 1 chiếc xe đạp tay trái cầm điện thoại, dùng tay phải để cướp.

Cũng trong phần bào chữa luật sư Hùng cũng cho biết: Đối với mô tả điện thoại: Bị cáo khai 03 cái đều vỡ màn hình, do không bán được nên mang đi vứt.

Bị hại khai là màn hình xước hoặc vỡ kính cường lực điện thoại sử dụng bình thường không bị vỡ màn hình. 03 bị hại đều thừa nhận là mua điện thoại cũ, nhưng chỉ xác định thời điểm mua lại của bị hại và không xác định được thời gian điện thoại đã qua sử dụng là bao lâu nên việc định giá chỉ dựa trên lời khai bị hại là hoàn toàn không phù hợp với thực tế.

Quả trình xét xử phúc thẩm, 03 bị hại đều vắng mặt, những người làm chứng tham dự phiên tòa đều khẳng định Quyến ở Thành phố Vinh và không ở Nam Đàn vào thời điểm xảy ra các vụ án.

Trước những vi phạm nghiêm trọng về tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án ở cấp sơ thẩm, luật sư Hoàng Việt Hùng đề nghị “Hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án để điều tra lại”. Tuy nhiên, TAND tỉnh Nghê An vẫn tuyên y án sơ thẩm (7 năm tù) đối với bị cáo Hoàng Văn Quyến.