Vụ rò rỉ “Hồ sơ Panama” đã phơi bày cách những “nhân vật xấu xa” có thể dễ dàng phá vỡ các lệnh trừng phạt mang tính toàn cầu thông qua một loạt công ty “vỏ bọc” vô danh được dựng lên ở các “thiên đường trốn thuế”.
Tin nên đọc
"Hồ sơ Panama": Thủ tướng Anh công khai thuế cá nhân
“Hồ sơ Panama” - Big Bang rò rỉ thông tin mật
Hồ sơ Panama: Hé lộ cách kiếm triệu đô của con trai cựu tổng thư ký LHQ
Vụ "Hồ sơ Panama": Nhiều quốc gia cam kết điều tra tới cùng
Giới chuyên gia cho biết, ngay cả các tổ chức khủng bố, các nhóm buôn ma túy và các nước bị cô lập như Triều Tiên, chứ không phải chỉ riêng những kẻ trốn thuế, cũng sử dụng những công ty vỏ bọc để giấu đi các nguồn tiền mà đáng lẽ sẽ bị chặn bởi các lệnh trừng phạt.
 |
| “Hồ sơ Panama” làm lộ sáng nhiều câu chuyện cực kỳ phức tạp. |
Né “đòn”
Pascal Saint-Amans, người đứng đầu đơn vị chống trốn thuế của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, nói: “Các công ty vỏ bọc được dựng lên để che giấu và rất hữu dụng cho việc “lách” các biện pháp trừng phạt hoặc cho các hoạt động trốn thuế, rửa tiền”.
Đây thực sự là một vấn đề nghiêm trọng trong bối cảnh Mỹ, châu Âu và Liên Hợp Quốc (LHQ) đang sử dụng ngày càng nhiều các lệnh trừng phạt như một loại vũ khí chống lại những “kẻ gây rối” trên thế giới. Để thực thi các biện pháp trừng phạt, Bộ Tài chính Mỹ đã công bố các “danh sách đen” khá dài, liệt kê tên của các cá nhân và công ty bị cấm giao dịch. Thách thức ở đây là với những công ty “vỏ bọc”, thường không thể biết được người hưởng lợi cuối cùng đằng sau công ty đó là ai.
Liz Confalone, thuộc Tổ chức Liêm chính Tài chính Toàn cầu, nói: “Họ ẩn danh nên bạn không biết liệu ai là chủ của những công ty đó hay nó được quản lý bởi ai, và liệu người đó có nằm trong danh sách trừng phạt hay không. Đó thực sự là một vấn đề nghiêm trọng”.
Danh sách “đen”
Theo BBC- hãng tin đã được tiếp cận “Hồ sơ Panama”, có 33 cá nhân và công ty ở Iran, Zimbabwe và Triều Tiên nằm trong “danh sách đen” của Mỹ có liên kết với một số công ty “vỏ bọc”.
Thậm chí, trước khi “Hồ sơ Panama” được đưa lên trang nhất, các vụ án khác đã cho thấy các công ty “vỏ bọc” ở nước ngoài đang được sử dụng để lách các lệnh trừng phạt.
Theo giới chức Mỹ, tập đoàn viễn thông khổng lồ Trung Quốc ZTE đã thành lập một mạng lưới các công ty bí mật cho phép tái xuất khẩu các linh kiện điện tử của Mỹ sang Iran, vi phạm lệnh cấm vận đối với Tehran.
Để trừng phạt công ty này, Washington đã đặt các lệnh hạn chế đối với các hoạt động kinh doanh của họ từ tháng 3/2016. Bất ngờ hơn, các công ty ẩn danh lập ở “thiên đường trốn thuế” của Anh ở Jersey đã cho phép một ngân hàng, vốn có liên kết với chính phủ Iran và bị hạn chế bởi các lệnh trừng phạt, kiểm soát tòa nhà Manhattan.
Công ty vận tải biển của Iran IRISL, vốn phải hứng chịu các biện pháp trừng phạt của Mỹ năm 2008, đã sử dụng một chiến lược tương tự. Theo báo cáo mang tên “Global Shell Game” được công bố năm 2014, công ty này đã chuyển quyền kiểm soát hạm đội tàu vận tải biển của mình cho các công ty “nặc danh” ở Malta và Hong Kong.
Những trường hợp như vậy chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm”. Các nhà điều tra thường gặp khó bởi những cấu trúc pháp lý phức tạp liên quan đến các công ty “nặc danh” và việc những kẻ lừa đảo hoặc “lách” các biện pháp trừng phạt dễ dàng chuyển tài sản từ “thiên đường” này đến “thiên đường” khác.
Mỹ cũng khốn khổ
Mỹ - trong đối phó với nạn trốn thuế - cũng phải đối mặt với những tình huống éo le. Một lượng lớn các bang ở Mỹ, đặc biệt là Delaware, đã cho phép bất kỳ ai có khả năng thành lập một công ty và chuyển tiền cũng như các tài sản khác thông qua công ty đó trong khi vẫn giấu được danh tính của mình.
Điều này đã giúp những người nước ngoài có thể che giấu các hoạt động “lách” các biện pháp trừng phạt của Mỹ đằng sau các công ty đặt tại Mỹ. Ngày 6/4, Bộ Tài chính Mỹ cho biết sẽ “sớm” đệ trình một quy định bắt buộc phải xác định người thụ hưởng cuối cùng của các công ty tư nhân mà người nước ngoài đăng ký.
Theo người phát ngôn của Bộ Tài chính Mỹ, một khi quy định này được hoàn tất, Sở Thuế vụ Mỹ IRS sẽ “được trang bị tốt hơn để đảm bảo rằng những thực thể này không thể dễ dàng trốn thuế ở Mỹ được”…
