Để rút được bài thi nhằm mục đích sửa, nâng điểm cho các thí sinh, các bị can đã thực hiện các phương pháp, thủ đoạn rất tinh vi.
Để sửa, nâng điểm cho các thí sinh, các bị can Trần Xuân Yến, Nguyễn Thị Hồng Nga, Lò Văn Huynh, Đặng Hữu Thủy, Cầm Thị Bun Sọn, Đỗ Khắc Hưng, Đinh Hải Sơn đã thực hiện các sai phạm trong các ngày 29, 30/6, 01/7 và ngày 3/7/2018 với cách thức, phương pháp, thủ đoạn rất tinh vi.
 |
| Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Sơn La Trần Xuân Yến lúc bị bắt. |
Biên bản quét mở, đóng niêm phong bài thi do tổ xử lý bài thi trắc nghiệm lập, phản ánh lại việc mở niêm phong túi đựng bài thi, quét bài thi và niêm phong lại bài thi, thực hiện theo đúng quy định tại điểm c khoản 2 phụ lục V về chấm thi (kèm công văn 991 ngày 15/3/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo) quy định về chấm bài thi trắc nghiệm.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện, tổ xử lý bài thi trắc nghiệm, do Trần Xuân Yến làm tổ trưởng không lập biên bản ngay theo quy định khi bóc mở niêm phong bài thi và quét xong không niêm phong lại ngay, để nhằm tạo điều kiện thuận lợi khi lấy bài thi để sửa.
Cách thức sửa bài thi được Nga chuẩn bị in đáp án các môn thi của Bộ Giáo dục và Đào tạo (qua mạng) chuẩn bị tẩy, bút chì cho các bị can sau đó rút bài thi theo danh sách các thí sinh được nhờ sửa, nâng điểm.
Nâng điểm được thực hiện theo hai cách. Cách thứ nhất, đối chiếu đáp án để sửa từng câu. Câu nào sai tẩy đi dùng bút chì tô lại vào ô đáp án đúng sao cho số điểm đạt được đúng với số điểm được nhờ nâng. Cách thứ hai, tẩy toàn bộ ô tròn phần trả lời rồi tô lại phần trả lời theo đáp án đúng.
Sau khi sửa xong các bài thi được nhờ giúp nâng điểm, Nga, Thủy thay thế ảnh bài thi đã sửa (quét lại) vào ảnh bài thi gốc bằng cách: xóa hết các bài thi gốc từng môn, từng điểm thi sau đó quét lại và đẩy ảnh các bài thi đã quét lại vào thư mục tương ứng môn thi, điểm thi. Khi quét lại, Nga đều thay đổi hệ thống giờ trên máy tính để phù hợp với thời gian quét ảnh bài thi gốc trước đó.
Được sự hỗ trợ từ Đỗ Khắc Hưng, Đinh Hải Sơn mở cửa cầu thang, cửa phòng xử lý bài thi trắc nghiệm được thực hiện ngoài giờ làm việc nên các bị can đã rút được bài thi để sừa nâng điểm cho các thí sinh.
Sáng ngày 29/6/2018 Nguyễn Thị Hồng Nga tổng hợp danh sách tất cả thí sinh cần sửa bài thi nâng điểm do Nga trực tiếp nhận và do Trần Xuân Yến, Lò Văn Huynh, Nguyễn Thanh Nhàn, Đỗ Khắc Hưng, Đinh Hải Sơn đưa theo địa điểm thi. Nga mang danh sách này đến phòng xử lý bài thi trắc nghiệm tại Trường trung học cơ sở Quyết Thắng, TP Sơn La.
 |
| Sở GD&ĐT tỉnh Sơn La. |
Chiều ngày 29/6/2018, tổ xử lý bài thi trắc nghiệm bắt đầu tiến hành quét (scan) bài thi là phiếu trả lời trắc nghiệm, Nga bảo Cầm Thị Bun Sọn chọn các túi bài thi của điểm thi Trường THPT Tô Hiệu, là điểm thi có nhiều bài thi của các thí sinh nhờ nâng điểm quét trước.
Sau khi mở niêm phong, Nga và Thủy tiến hành quét bài thi, quét xong không niêm phong lại theo đúng quy chế, mục đích để rút bài thi của các thí sinh sửa nâng điểm. Trần Xuân Yến biết rõ việc này nhưng không yêu cầu niêm phong.
Giữa buổi làm việc, Nga gặp Đỗ Khắc Hưng đặt vấn đề: “Hết giờ làm việc cho tổ xử lý bài thi ở lại rút sửa bài thi cho thí sinh”. Hưng đồng ý, do trước đó Hưng đã đưa thông tin của thí sinh Vũ Hoàng Hiệp nhờ Nga giúp nâng điểm. Sau khi Hưng đồng ý, Nga thông tin cho Thủy và Sọn biết.
Hết giờ làm việc, các thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm ra khỏi phòng đi về. Khi xuống đến tầng 2, Nga, Thủy, Sọn nán lại chờ những người tham gia chấm thi về hết, ba người quay lên tầng 3 được Hưng cho vào phòng xử lý bài thi trắc nghiệm để tìm các bài thi đã nhờ nâng điểm từ các túi bài thi đã mở niêm phong trước đó.
Sau khi tìm và rút được các bài thi, cả ba thống nhất mang về nhà Thủy tại số nhà 173A, đường Chu Văn Thịnh, tổ 1, phường Tô Hiệu, TP Sơn La để sửa bài thi cho các thí sinh. Nga, Thủy, Sọn đối chiếu phiếu trả lời trắc nghiệm của thí sinh với đáp án của Bộ Giáo dục và Đào tạo rồi dùng tẩy, bút chì để tẩy xóa các đáp án đã bị chọn sai, dùng bút chì tô vào các đáp án đúng để đạt được số điểm cần nâng.
Số bài thi đã sửa vào tối 29/6 được giao lại cho Nga quản lý. Sáng ngày hôm sau, Nga mang các bài thi đã sửa đến phòng xử lý bài thi trắc nghiệm cùng với Thủy, Sọn trả lại các túi đựng bài thi đã rút, rồi Nga và Thủy xóa toàn bộ phai ảnh của các túi bài thi đã quét trước đó và tiến hành quét lại để lấy kết quả theo bài thi đã được sửa nâng điểm.
Vào 20h ngày 30/6, Nga, Thủy, Huynh đến địa điểm chấm thi. Huynh gặp Đinh Hải Sơn và đượcc Sơn đồng ý mở cửa sắt cầu thang tầng 1 cho Nga, Thủy, Huynh vào. Trong buổi tối, Nga. Thủy, Sọn, Huynh đã sửa nâng điểm cho 32 thí sinh.
Sáng 1/7, Nga và Thủy tiến hành xóa toàn bộ file ảnh của các túi bài thi đã quét trước đó và tiến hành quét lại để lấy kết quả theo bài thi đã được sửa, nâng điểm.
Ngày 2/7, sau khi kiểm tra lại các bài thi đã sửa nâng điểm phát hiện chưa sửa bài thi môn lịch sử của Nguyễn Thế Anh, Nguyễn Tiến Đạt, Đặng Tùng Lâm, Nguyễn Duy Phương chưa đạt điểm theo yêu cầu, Nga trao đổi với Thủy, Sọn tìm lại các bài thi đưa cho Nga, Nga trực tiếp sửa bài thi ngay tại phòng xử lý bài thi trắc nghiệm môn lịch sử cho 4 thí sinh trên rồi quét lại bài thi sửa nâng điểm.
Đến chiều ngày 4 và 5/7, sau khi đã quét lại các túi có bài thi sửa nâng điểm, Trần Xuân Yến mới chỉ đạo thực hiện việc niêm phong tất cả các túi bài thi giao cho Nga lập biên bản cho phù hợp với kết quả quét thể hiện trên máy tính.
Khi có thông tin Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ lên kiểm tra, mặc dù kết quả quét bài thi gốc của thí sinh đã xóa trên máy tính nhưng vẫn có thể khôi phục lại được. Sợ sự việc bị lộ, ngày 18/7, Yến gọi Nga đến nhà Yến trao đổi và bảo Nga tìm phần mềm trên mạng xóa toàn bộ thùng rác trong máy tính gồm các file ảnh bài thi, phiếu trả lời trắc nghiệm đã quét lại sau khi sửa.
Yến bảo Nga trước khi xóa sao lưu dữ liệu bài thi trong máy tính ra đĩa CD để đề phòng khi xóa bị mất hết dữ liệu thì sẽ sử dụng đưa dữ liệu trở lại máy tính. Nga đã sao lưu dữ liệu ra 16 đĩa CD rồi xóa toàn bộ thùng rác trong máy tính và đưa toàn bộ số đĩa này cho Yến vào sáng 19/7.
Sáng 20/7, khi làm việc với Tổ công tác của Bộ giáo dục và Đào tạo, biết được Tổ công tác đã phát hiện việc sao lưu dữ liệu trong máy tính tại thời điểm ngày 4/7/2018 do Nga đặt lại thời gian của máy tính, sợ bị phát hiện, Yến đã mang hai hộp đựng 16 đĩa CD ra nghĩa trang nhân dân thành phố Sơn La đốt, tiêu hủy./
