Kết quả kiểm tra về phản ánh, kiến nghị liên quan đến việc chuyển đổi sân golf Phan Thiết sang khu đô thị, Thanh tra Chính phủ cho biết có một phần cơ sở gây thiệt hại ngân sách nhà nước.
Trước đó, ông Đinh Trung - Nguyên Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bình Thuận đã có đơn phản ánh, kiến nghị việc chuyển đổi công năng của sân golf Phan Thiết sang Khu đô thị du lịch Phan Thiết. Ông Trung cho rằng: "Việc chuyển đổi này có biểu hiện sai trái, tiêu cực lợi ích nhóm câu kết với doanh nghiệp biến đất công thành đất tư nhân”.
Toàn cảnh Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết của Tập đoàn Rạng Đông
Chuyển đổi giấy phép đầu tư nhiều lần
Qua quá trình xác minh việc chuyển đổi công năng của gân golf Phan Thiết sang khu đô thị, Thanh tra Chính phủ cho biết đây là dự án được cấp giấy phép đầu tư năm 1993, chủ đầu tư là Công ty Regent International Overseas Corp (100% vốn nước ngoài).
Dự án được thay đổi giấy phép đầu tư lần thứ nhất vào tháng 2/2009, UBND tỉnh Bình Thuận đã chứng nhận nhà đầu tư Công ty Regent International Overseas Corp đang thực hiện dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh một sân golf và các công trình phục vụ kèm theo với hình thức thành lập Công ty Golf và Câu lạc bộ Golf Phan Thiết.
Sau khi chuyển đổi giấy phép đầu tư nhiều lần, dự án sân golf Phan Thiết sau đó được chuyển nhượng cho Tập đoàn Rạng Đông, theo Quyết định của UBND tỉnh Bình Thuận cho phép chuyển nhượng ngày 15/11/2013.
Theo đó, Công ty Golf và Câu lạc bộ Golf Phan Thiết được đổi tên thành Công ty Khu đô thị du lịch Phan Thiết (công ty con của Rạng Đông), là tổ chức kinh tế sử dụng đất trực tiếp, khi có nhu cầu và phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt thì Nhà nước cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Do vậy, sau khi Thủ tướng có văn bản đồng ý đưa sân golf Phan Thiết ra khỏi Quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020, UBND tỉnh Bình Thuận đã cho phép Công ty Khu đô thị du lịch Phan Thiết chuyển đổi mục đích sử dụng đất thể dục thể thao sang đất ở đô thị không phải làm thủ tục thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng để đấu giá quyền sử dụng đất là phù hợp với Điều 57 Luật Đất đai 2013.
Thanh tra Chính phủ kết luận, phản ánh "Dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết do HĐND Tỉnh quyết định nhưng UBND Tỉnh không thu hồi đất sân golf khi chuyển mục đích sử dụng đất sang dự án khu đô thị mới là trái với Luật Đất đai 2013" của ông Đinh Trung là không có cơ sở.
Nguy cơ gây thiệt hại ngân sách
Ngoài ra, ông Trung có phản ánh “việc UBND tỉnh Bình Thuận không yêu cầu chủ đầu tư bố trí 20% quỹ đất ở của dự án để xây dựng nhà ở xã hội trong phạm vi dự án là chưa đúng quy định của pháp luật về nhà ở xã hội”. Tuy nhiên, theo Thanh tra Chính phủ, xét về phương án hoán đổi 20% quỹ đất dành cho xây nhà ở xã hội là phù hợp với quy định và kiến trúc đô thị hiện tại.
Cụ thể, theo khoản 2 Điều 6 nghị định số 188/2013/NĐ - CP của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội quy định các đô thị có quy hoạch từ loại 3 trở lên phải dành 20% quỹ đất hoặc tổng mặt bằng được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt để đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật dành để xây nhà ở xã hội.
Do đó, việc chủ đầu tư lập, Sở Xây dựng thẩm định và UBND tỉnh Bình Thuận phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 không bố trí quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội trong phạm vi dự án là chưa thực hiện đúng quy định theo Nghị định 188/2013/NĐ - CP.
Thế nhưng Công ty Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết đã nộp khoản tiền tương đương giá trị 20%, cũng như UBND tỉnh Bình Thuận đã bố trí 2 khu đất khác có tổng diện tích 8,57 ha để xây dựng nhà ở xã hội.
Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ, việc hoán đổi này tuy không phù hợp với quy định của pháp luật nhưng đã được sự cho phép, hướng dẫn từ Bộ Xây dựng nên nó là phù hợp. Dự án này cũng nằm trong trung tâm thành phố Phan Thiết, để đồng bộ hóa cơ sở hạ tầng, mỹ quan thành phố nên việc hoán đổi 20% quỹ đất dành cho xây dựng nhà ở xã hội là phù hợp với kiến trúc đô thị.
Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ cũng đồng tình ý kiến căn cứ thu tiền sử dụng đất của UBND tỉnh Bình Thuận chưa chính xác, có cơ sở nguy cơ gây thiệt hại ngân sách nhà nước.
Căn cứ việc Kiểm toán nhà nước đã kiểm toán và xác định giá đất đối với khu đô thị phát triển du lịch Phan Thiết, giá đất được căn cứ theo kết quả giao dịch khu gần dự án, kết quả đấu giá đất của khu lân cận là phù hợp. Tuy nhiên, chi phí phát triển của dự án xác định chưa chính xác, tính toán sai một số định mức, đơn giá dẫn đến làm giảm gần 20 tỷ đồng tiền sử dụng đất.
Kiểm toán nhà nước cho rằng khi chủ đầu tư phê duyệt thiết kế cơ sở dự án đã có Công ty Cổ phần tư vấn kiểm định xây dựng quốc tế, thẩm tra độc lập thiết kế cơ sở - dự toán nhưng chưa thông qua Sở Xây dựng là chưa chặt chẽ về thủ tục, quy định pháp luật xây dựng.
Từ kết quả kiểm tra trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận giao Sở Xây dựng tỉnh này kiểm tra, rà soát lại thiết kế cơ sở, thiết kế bản vẽ thi công và công tác nghiệm thu; rà soát, kiểm tra tổng chi phí đầu tư kết cấu hạ tầng được kiểm toán so với chi phí đầu tư xây dựng được thẩm tra, trường hợp thấp hơn chi phí đầu tư xây dựng trong phương án giá đất (1.693.637.072.523 đồng) thì tham mưu việc thu bổ sung tiền sử dụng đất nộp vào ngân sách nhà nước.
Tiếp tục tổ chức thực hiện việc chuyển 20% quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội tại Dự án theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước tại báo cáo kiểm toán kèm theo văn bản số 24/KTNN-TH ngày 12/1/2018.
Đồng thời, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng rút kinh nghiệm trong việc hướng dẫn nghiệp vụ cho địa phương bảo đảm đúng tinh thần của luật chuyên ngành.
