Ngày 24/3, TAND TP Hà Nội mở lại phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án “Cưỡng đoạt tài sản”. Trước đó, TAND quận Từ Liêm, TAND TP Hà Nội nhiều lần mở nhưng vẫn chưa thể tuyên án dù vụ án kéo dài đã ba năm.
Án truy xét, tòa trả hồ sơ nhiều lần
Vụ án được điều tra, thụ lý xét xử từ 3 năm nay nhưng các cơ quan tố tụng không làm rõ được các chứng cứ buộc tội nên cứ phải hoàn hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung nhiều lần.
 |
| Các bị cáo trong phiên sơ thẩm tháng 7/2015. |
Theo nội dung truy tố, khoảng tháng 11/2011, anh Nguyễn Thành Đô (SN 1976, trú tại huyện Từ Liêm, Hà Nội) thỏa thuận (không có hợp đồng) vay của anh Trần Văn Thắng (SN 1973, quê Nghệ An), 800 triệu đồng, lãi suất 4 triệu đồng/ngày.
Do anh Đô chưa có tiền trả nợ, ngày 18/1/2012, anh Thắng cùng bạn là Đoàn Đức Hà (SN 1984, trú tại quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), buộc anh Đô viết giấy nhận nợ 800 triệu đồng. Giấy này ghi nội dung là tiền anh Thắng đặt cọc mua ngôi nhà 3,5 tầng tại xã Phú Diễn, huyện Từ Liêm, Hà Nội (40 triệu đồng/m2) của anh Đô; chốt 10/10/2012 giao nhà và hoàn tất các thủ tục chuyển nhượng. Trong đó, chị Nguyễn Thị Xoan, em ruột anh Đô, cùng ký vào giấy biên nhận.
Đến ngày 17/9/2012, anh Thắng tiếp tục buộc anh Đô viết giấy biên nhận 600 triệu đồng, thời hạn giao nhà ngày 10/10/2012. Đúng hẹn, anh Đô không giao nhà mà trả anh Thắng 700 triệu đồng.
Vì Hà đã đưa cho anh Thắng 800 triệu đồng nên ngày 13/1/2013, anh Thắng viết giấy ủy quyền và đưa cho Hà CMND của mình, 2 giấy nhận tiền để chuyển quyền đòi nợ cho Hà.
Đến tháng 1/2013, Hà kể cho Nguyễn Văn Quang (SN 1977, trú tại quận Đống Đa, Hà Nội), nghe việc đòi nợ. Quang đồng ý giúp nên đã đi cùng Hà trèo tường vào căn nhà của anh Đô (lúc này, vợ chồng anh Nguyễn Văn Thoan, chị Phạm Thị Vân – em anh Đô; chị Xoan, đang quản lý). Hà, Quang lên tầng 3 và đe dọa vứt đồ đạc, tài sản của chị Thoan, Xoan ra khỏi nhà hòng ép anh Đô phải trả 800 triệu đồng.
Khoảng tháng 4/2013, Quang rủ thêm Nguyễn Trần Cường (SN 1982, quê Phú Thọ), bạn của Quang, đến ở cùng. Khi ở nhà anh Đô, Cường biết ngôi nhà này không phải nhà của Hà, Quang.
Đêm 12/6/2013, khi ra quán nước gần nhà. Tại đây, Cường, Quang tiếp tục ép anh Đô đưa giấy tờ nhà để làm thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất và nhà. Anh Đô không đồng ý, Quang dùng chiếc điếu cày ở quán nước vụt vào người, dùng mũ bảo hiểm đập vào đầu anh Đô. Cường thì dùng chân, tay đấm đá nhằm đe dọa, ép anh Đô phải đưa giấy tờ nhà hoặc trả lại số tiền 800 triệu đồng.
Sáng 13/6/2013, Hà đến nhà anh Đô rồi cùng Quang, Cường sang gọi nhưng không thấy anh Đô mở cửa. Quang, Cường dùng kéo chọc thủng 2 lốp và cắt rách yếm xe máy của anh Đô. Cường đã mua keo dán 502 đổ vào ổ khóa làm hư hỏng hoàn toàn ổ khóa nhà anh Đô. Cùng ngày, anh Đô đến CA huyện Từ Liêm (cũ) trình báo.
Vụ án được TAND huyện Từ Liêm đưa ra xét xử (20/12/2013) nhưng đã trả hồ sơ để điều tra bổ sung vì diễn biến, cũng như vai trò các bị cáo chưa được làm rõ.
Ngày 15/6/2015, TAND TP Hà Nội đưa vụ án ra xét xử nhưng tạm hoãn.
Mới đây nhất, vào tháng 7/2015, mở lại phiên xét xử sơ thẩm nhưng HĐXX của TAND TP Hà Nội vẫn không thể đưa ra phán quyết. Một lần nữa tòa trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, làm sáng tỏ một số tình tiết. Trong quá trình thẩm vấn, tranh luận, tòa nhiều lần tạm nghỉ để hội ý.
Mở phiên xử nhưng không tuyên được án
Sau nhiều lần mở tòa, nhưng vụ án vẫn chưa đi đến hồi kết, sau 3 năm các bị cáo vẫn chưa biết mình phạm tội gì?
Trong phiên tòa sơ thẩm của TAND TP Hà Nội vào tháng 7/2015, các bị cáo đều không nhận tội. Được coi là đầu vụ, Hà nói, anh Đô thuận tình giao nhà nên bị cáo không phải là người xâm hại chỗ ở. Thay đổi so với lời khai trước đó, những người cùng chung vành móng ngựa với Hà cũng kêu oan. Họ cho rằng, bị bức cung nên mới có lời nhận tội ở giai đoạn điều tra.
Luật sư bào chữa phân tích, tội “Cưỡng đoạt tài sản” nêu, người nào đe dọa sẽ dùng vũ lực hoặc có thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần người khác nhằm chiếm đoạt tài sản. Ở vụ án này, thời gian Hà cùng 2 bị cáo ở trong nhà của anh Đô dài ngày, chứ không phải “ngay tức khắc” thực hiện hành vi đe dọa. Đô để cho các bị cáo ở trong nhà 5 tháng mà không trình báo vì giữa họ có thỏa thuận. Đáng chú ý, anh Đô, Quang, Cường khai, tháng 6/2013, không đòi 800 triệu đồng mà đòi giấy tờ nhà.
Vậy, ban đầu là đòi tiền sau chuyển sang giao dịch khác (mua bán nhà) nên đây là giao dịch dân sự, là chuyển quyền đòi nợ, không có hành vi cưỡng đoạt tài sản.
Cũng trong phiên tòa luật sư bào chữa cho các bị cáo lý giải: con số 800 triệu đồng mà VKSND cáo buộc các bị cáo đã chiếm đoạt cũng không có căn cứ. Trong phiên tòa này, các cơ quan tố tụng chưa làm rõ được 800 triệu đồng gốc đã trả được chưa, trả lãi là bao nhiêu. Xung quanh việc vay nợ, có nhiều lời khai khác nhau ở các thời điểm. Anh Đô nói, đã trả một số khoản, trả làm nhiều lần (trả được 750 triệu và nợ lại 50 triệu đồng).
Có lời khai, anh Thắng xác nhận con số này là 550 triệu đồng. “Anh Đô, Thắng, Hà có thỏa thuận về nợ và đây là việc riêng giữa họ. Anh Đô biết cả việc anh Thắng ủy quyền cho Hà đòi nợ. Đáng chú ý, anh Đô, Quang, Cường khai, tháng 6/2013, không đòi 800 triệu đồng mà đòi giấy tờ nhà. Vậy, ban đầu là đòi tiền sau chuyển sang giao dịch khác (mua bán nhà) nên đây là giao dịch dân sự, là chuyển quyền đòi nợ, không có hành vi cưỡng đoạt tài sản”.
Về tội Xâm phạm chỗ ở, luật sư phân tích, ngôi nhà của anh Đô xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp và chưa được cấp “sổ đỏ”. Trong khi đó, Điều 124 BLHS quy định về tội “Xâm phạm chỗ ở” phải là chỗ ở hợp pháp. Vì vậy, luật sư bào chữa rằng, ở cả 2 tội, chưa đủ căn cứ kết tội các bị cáo.
