“Việt Nam từng được đánh giá là thị trường bán lẻ tiềm năng & hấp dẫn trên thế giới. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại Việt Nam đã dần mất đi vị thế bởi năng lực quản lý yếu kém, doanh nghiệp Việt bị doanh nghiệp nước ngoài lấn áp”. Đây chính là ý kiến được nhiều chuyên gia nhắc tới tại hội thảo với chủ đề “Thị trường bán lẻ Việt Nam – cơ hội & thách thức”.
Thị trường bán lẻ Việt Nam từng “lọt top đầu”
Theo đó số liệu thống kế của Bộ Công Thương cho biết: Doanh số bán lẻ của doanh nghiệp Nhà nước chỉ chiếm khoảng 10%. Trong khi đó, doanh nghiệp ngoài nhà nước chiếm 86%, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm khoảng 4%.
Đặc biệt, mặc dù các điểm bán lẻ của doanh nghiệp FDI chỉ có khoảng 90 điểm trong tổng số siêu thị cả nước song doanh số bán ra tại một điểm gấp 3-4 lần thậm chí 7-8 lần so với một điểm của siêu thị nội.
|
Toàn cảnh hội thảo thị trường bán lẻ Việt Nam, cơ hội & thách thức |
Trước đây, Việt Nam từng được đánh giá là một trong những quốc gia mới nổi có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất thế giới nhờ kinh tế tăng trưởng mạnh, nhiều chính sách thu hút đầu tư nước ngoài & chú ý hơn cả là Việt Nam lọt tóp những người tiêu dùng “mạnh tay chi tiêu” tại thị trường Châu Á.
Tuy nhiên, những năm trở lại Việt Nam đã dần đánh mất vị thế của mình.
Cụ thể: Năm 2008, Việt Nam từ vị trí số 1 rớt xuống vị trí thứ 5 vào năm 2009, vị trí thứ 14 năm 2010, vị trí thứ 23 năm 2011 và thứ 28 năm 2014.
Lí giải nguyên nhân này, TS Lê Huy Khôi, Viện nghiên cứu Thương mại, Bộ Công Thương chia sẻ: “Tình trạng suy giảm về cả lượng và chất là do yếu tố khách quan từ tình hình kinh tế thế giới, khó khăn của kinh tế trong nước với những vấn đề từ môi trường vĩ mô, hoạt động vi mô. Vấn đề tiết kiệm chi tiêu trong điều kiện khủng hoảng, khả năng chi trả thấp do suy giảm thu nhập đã kéo theo cầu tiêu dùng suy giảm nghiêm trọng”…
Chung quan điểm trên, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải chia sẻ thêm “Hội nhập cạnh tranh với các doanh nghiệp quốc tế mạnh, những mặt hàng Việt Nam đang có thế mạnh cũng chịu sức ép cạnh tranh rất lớn. Các doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực đang bán hàng có mất thị phần, mất doanh số”.
Bước chuyển mình để doanh nghiệp Việt “đứng vững”
Trong xu thế hội nhập, ngành bán lẻ Việt Nam luôn hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài. Cũng bởi lí do này, mà dẫn đến nhiều doanh nghiệp Việt Nam ngày càng yếu thế tại thị trường trong nước.
Đặc biệt, thời gian gần đây hàng loạt tên tuổi bán lẻ lớn nước ngoài như: Big C, Aeon, Lotte…, nếu doanh nghiệp trong nước không nỗ lực nâng cao năng lực cạnh tranh thì sẽ bị doanh nghiệp nước ngoài đẩy ra khỏi chính thị trường trong nước.
Trước tình trạng trên, TS. Lê Huy Khôi tiếp tục bàn & đưa ra các giải pháp để cải thiện tình hình, nâng cao năng lực cạnh tranh và giữ thị phần bán lẻ.
|
Ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch hiệp hội siêu thị Việt Nam chi sẻ tại hội thảo. |
Cụ thể:
Thứ nhất, Doanh nghiệp bán lẻ cần tận dụng khai thác có hiệu quả những phân khúc thị trường có lợi thế, như: loại hình siêu thị chuyên doanh (Trần Anh, Thế giới di động, FPT…) & chợ truyền thống để bán lẻ.
Thứ hai, Tập trung nghiên cứu kinh doanh theo sự phát triển chuỗi cửa hàng tiện ích, tiện lợi phục vụ từng khu dân cư, từng khu vực thị trường.
Thứ ba, Liên kết chuỗi sản xuất- cung ứng thật chắc chắn trên thị trường nội địa, nếu không có nền sản xuất nội địa tốt thì khó có cơ hội phát triển trên thị trường bán lẻ và cạnh tranh với doanh nghiệp ngoại.
Thứ tư, nâng cao chất lượng hàng hóa, nâng cao uy tín và nâng cao mức độ hài lòng của khách hàng đối với sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp.
Song song với ý kiến trên, ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hội Siêu thị Việt Nam, cho rằng: “Một trong những lý do khiến siêu thị nội khó cạnh tranh với siêu thị ngoại là giá cả, hệ thống phân phối và quy hoạch ngành còn nhiều bất cập. Trong đó, khâu phân phối rất yếu dẫn tới hàng hóa do doanh nghiệp sản xuất ra không bán được. Trong khi đó, do cam kết hội nhập, không thể tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp nội nâng sức cạnh tranh nên khả năng thua trên sân nhà là khá rõ”…