Trải qua 5 kỳ đại hội, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) liên tục phát triển và đã đạt được rất nhiều thành tích đáng ghi nhận. Thế nhưng, mới đây Bộ Công Thương lại “bất ngờ” ra văn bản đề nghị xem lại tính pháp lý của tổ chức này, gây bức xúc…
“Ngang nhiên” khuyến nghị “tách đôi”
Ngày 24/3/2016, Bộ Công Thương ra văn bản số 2562/BCT-QLCT do Thứ trưởng Trần Quốc Khánh ký, gửi Vinastas. Nội dung, mời Vinastas “tham dự buổi làm việc trao đổi về việc hoàn thiện mô hình hoạt động” của… chính Vinastas!
Theo đánh giá của lãnh đạo Vinastas, công văn nói trên đã “xem thường tổ chức”, “ép buộc và can thiệp quá sâu vào công việc nội bộ của Hội”, vì trước khi ra văn bản, Bộ Công Thương không hề gặp gỡ, trao đổi với Vinastas cũng như các bộ ngành liên quan, đặc biệt là Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam – đơn vị mà Vinastas là thành viên chính thức. Bởi thế, gần như ngay lập tức, Vinastas đã ra công văn phản hồi, nêu rõ “trong suốt gần 30 năm qua, Vinastas chưa gặp khó khăn gì về mô hình tổ chức! Tuy vậy, nếu Bộ Công Thương có nhận xét hoặc ý kiến gì mới về mô hình tổ chức hiện nay, chúng tôi hoan nghênh và lắng nghe”.
 |
| Hai văn bản ” gây bão” của Bộ Công Thương. |
Ngày 31/3/2016, Bộ Công Thương tiếp tục có công văn số 2813/BCT-QLCT. Theo đó, với chức năng là cơ quan được Chính phủ giao thực hiện việc quản lý Nhà nước trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nên để giúp Vinastas có thể nâng cao hiệu quả hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong giai đoạn tới, Bộ Công thương khuyến nghị đại hội nhiệm kỳ VI của Vinastas xem xét, cân nhắc việc thay đổi tư cách “pháp lý” của Hội.
Cụ thể, thay vì là hội tổ chức xã hội – nghề nghiệp như hiện nay, Vinastas nên “chuyển thành tổ chức xã hội để có thể tham gia (và giúp hội viên của mình tham gia) đầy đủ các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng”. Theo hướng đó, đề nghị Vinastas xây dựng và báo cáo đại hội cân nhắc 2 phương án. Một là, đổi tên thành Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam và hoạt động với tư cách là tổ chức xã hội. Hai là, chia Vinastas thành Hội tiêu chuẩn Việt Nam và Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam…
Đổi tên hay tách hội “đều là vô lý, phản khoa học”
Được biết, Vinastas là một tổ chức xã hội – nghề nghiệp được Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng quyết định thành lập vào ngày 2/5/1988 với tên gọi Hội Khoa học Kỹ thuật về Tiêu chuẩn hóa – Đo lường – Chất lượng Việt Nam. Sau đó, vào 30/09/1991, Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ đã chấp thuận cho phép đổi tên thành Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) như hiện nay.
Ông Đoàn Phương – Chủ tịch Vinastas cho biết: “Chúng tôi hoạt động độc lập, có tôn chỉ mục đích rõ ràng, kinh phí vận hành tự lo, Bộ Công thương chưa hề có sự hỗ trợ về tài chính cho sự phát triển của Hội”.
Đồng thời, trải qua gần 30 năm phát triển, thương hiệu của Vinastas chẳng những đã được khẳng định với người tiêu dùng trong cả nước mà còn được các tổ chức quốc tế ghi nhận, được Chính phủ tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba và Thủ tướng cũng như các Bộ tặng nhiều bằng khen… Từ 1988, Vinastas là thành viên chính thức của Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) và đã trở thành thành viên của tổ chức người tiêu dùng quốc tế (CI). Hội cũng là một trong những tổ chức sáng lập Hội đồng người tiêu dùng Đông Nam Á và cử các đoàn đi dự hội thảo tại Ấn Độ, Malaysia, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nepal, Đức, Kenya… cũng như có nhiều chương trình hợp tác quốc tế hiệu quả, thiết thực…
 |
| Ông Đoàn Phương – Chủ tịch Vinastas. |
Tương tự, một PGS – TS, cựu cán bộ, là một trong những người đầu tiên sáng lập ra Vinastas cũng cho hay: Trải qua 5 kỳ đại hội, Vinastas liên tục phát triển và chưa hề có những “lấn cấn” về mặt pháp lý. Đồng thời, “mối quan hệ giữa tiêu chuẩn và quyền lợi người tiêu dùng là khẳng khít không thể tách rời. “Tiêu chuẩn” là cơ sở khoa học để “bảo vệ người tiêu dùng”, cho nên sự gắn bó ấy có tính logic khoa học, biện chứng. Nếu tách ra là “thiếu tinh thần khọa học”. Cũng theo vị PGS – TS, mô hình hiện nay của Hội được CI biểu dương và khuyến khích một số nước áp dụng, nhân rộng…
Theo tìm hiểu của phóng viên, đơn vị tham mưu chính cho Thứ trưởng Khánh ra công văn với những “khuyến nghị lạ” là Cục Quản lý cạnh tranh. Bởi thế, có ý kiến cho rằng, trong khi việc “bán hàng đa cấp” đang “rối như canh hẹ” thì đơn vị này lại “nhiệt tình” một cách khó hiểu, gây “bão” cho một tổ chức độc lập, đã ổn định và liên tục phát triển trong hàng chục năm qua…
Để rộng đường dư luận, phóng viên đã đến Bộ Công Thương cũng như Cục Quản lý cạnh tranh và được Chánh văn phòng tại hai đơn vị này đề nghị gửi câu hỏi trước. Chấp nhận đề nghị ấy phóng viên đã gửi nhiều câu hỏi, trong đó có nội dung: Dựa vào cơ sở nào để lãnh đạo Bộ Công Thương ra văn bản đề nghị xem xét lại tính pháp lý, đổi tên hoặc chia tách Vinastas; cũng như, liệu có “lợi ích nhóm” trong vấn đề này?…
| Chúng tôi chờ đợi sự hồi âm của Bộ Công thương và Cục Quản lý cạnh tranh để thông tin đến bạn đọc trong những bài viết tiếp theo. “Vinastas là một tổ chức xã hội – nghề nghiệp (chính vì thế mới là thành viên của Vusta). Và, suốt 28 năm qua, Vinastas luôn hoạt động theo đúng tôn chỉ, mục đích; không hề đi chệch mục tiêu, không hề gặp trở ngại về mô hình, về tính pháp lý. Vì thế, đặt vấn đề xem lại tính pháp lý của Vinastas là sai, là áp đặt, là thiếu tôn trọng. Thậm chí, có dấu hiệu không vì lợi ích chung…” – một lãnh đạo Vinastas cho biết! |
