Vì sao 7 thanh tra viên nhận tiền và quà từ SCB nhưng không bị xử lý hình sự?

Liên quan vụ án Vạn Thịnh Phát, Cơ quan CSĐT Bộ Công an kết luận bà Trương Mỹ Lan đã thâu tóm Ngân hàng SCB, xây dựng hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát. Sau đó, chỉ đạo các nhân sự ở SCB và Vạn Thịnh Phát lập hồ sơ khống, rút tiền từ Ngân hàng SCB. Theo kết luận điều tra vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, 7 thành viên Đoàn thanh tra chỉ là thứ yếu, bị động, phụ thuộc theo ý kiến chỉ đạo, áp đặt của bà Đỗ Thị Nhàn.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cáo buộc các thành viên trong Đoàn thanh tra của Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng (thuộc Ngân hàng Nhà nước) đã có sai phạm nghiêm trọng, đồng thời nhận "quà" từ nhóm Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Vạn Thịnh Phát) và Ngân hàng SCB.

Cụ thể, có 18 bị can trong Đoàn thanh tra Ngân hàng SCB được xác định đã nhận tiền, lợi ích vật chất từ bà Lan và SCB. Tuy nhiên có 7 người không bị xem xét trách nhiệm hình sự.

Cụ thể gồm: Ông Lại Văn Bách, bà Bùi Vũ Hồng Trang, bà Phạm Thị Thùy Linh (cùng thuộc Kiểm toán Nhà nước); ông Phạm Quốc Linh, Phạm Hồng Linh, bà Nguyễn Lan Hương (cùng thuộc Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng) và bà Nguyễn Hà Linh (cán bộ Thanh tra Chính phủ).

Theo kết luận điều tra, quá trình thanh tra, những người nêu trên đã báo cáo đầy đủ, trung thực về những sai phạm tại Ngân hàng SCB.

Những cán bộ thanh tra này xác định các khoản vay tại SCB có rất nhiều sai phạm và "kiên quyết kiến nghị chuyển cơ quan chức năng xem xét, xử lý". Họ đã yêu cầu, đề nghị bị can Nguyễn Văn Hưng (Người ra Quyết định thanh tra) và bà Đỗ Thị Nhàn (Trưởng đoàn thanh tra) làm rõ nguồn tiền SCB cho vay mới để trả nợ cũ. Bảy người này cũng đề nghị xác minh tại Trung tâm thông tin tín dụng CIC về tình trạng dư nợ khách hàng mới phát sinh.

Tuy nhiên, do không nhận được văn bản xác minh CIC từ Trưởng đoàn thanh tra và hết thời gian thanh tra, những cá nhân nêu trên đã ký báo cáo sửa đổi phần kiến nghị "chuyển Ngân hàng Nhà nước tiếp tục kiểm tra làm rõ việc cho vay mới để trả nợ cũ; tăng cường kiểm tra, giám sát; nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật đề nghị chuyển cơ quan chức năng xem xét, xử lý".

Ở nhóm cá nhân thuộc Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, theo kết luận điều tra, những cán bộ thanh tra liên quan cũng đã báo cáo đầy đủ sai phạm, kiến nghị xử phạt hành chính, yêu cầu Ngân hàng SCB khắc phục, chỉnh sửa vi phạm, tồn tại.

Mặc dù tham gia ký Biên bản họp thống nhất thu hẹp nội dung, phương pháp, biện pháp, phạm vi thanh tra nhưng những người này không biết tình trạng sai phạm của SCB.

Về số tiền vụ lợi, ông Thịnh, bà Hương và ông Linh chủ động khai báo có 4 lần nhận tiền, trong đó 2 lần trả lại, mỗi người nhận và sử dụng 100 triệu đồng; bà Nguyễn Hà Linh khai báo được SCB đưa tổng 6.000 USD và 50 triệu đồng; ông Bách, bà Trang và bà Thùy Linh khai được SCB đưa nhận 9.000 USD và 100 triệu đồng mỗi người.

Cơ quan điều tra đánh giá, 7 cá nhân trên có những sai phạm trong quá trình thanh tra và nhận tiền từ Ngân hàng SCB, tuy nhiên, vai trò của họ là cấp dưới, đồng thời chỉ tham gia một phần việc nhất định. Các báo cáo của những người này đã phản ánh trung thực nội dung, kết quả thanh tra.

Bên cạnh đó, những thành viên này không được bà Nhàn phân công nhiệm vụ tổng hợp số liệu chung về thực trạng tài chính, nợ xấu và các sai phạm, vi phạm của Ngân hàng SCB.

Khi ký biên bản họp Đoàn Thanh tra, họ cũng chỉ được tham gia ý kiến đối với phần việc thực hiện nên không biết toàn bộ nội dung kết quả thanh tra, không biết thực trạng tài chính yếu kém và các sai phạm nghiêm trọng của SCB.

CQĐT đánh giá tính chất, mức độ hành vi của họ là "không giữ chức vụ, vai trò thứ yếu, bị động, phụ thuộc theo ý kiến chỉ đạo, áp đặt của bà Đỗ Thị Nhàn".

Quá trình làm việc với CQĐT, những người này đã thành khẩn khai báo về sai phạm và việc nhận tiền, tích cực hợp tác giúp CQĐT nhanh chóng làm rõ vụ án. Cụ thể, ông Phạm Quốc Thịnh, bà Nguyễn Lan Hương, ông Phạm Hồng Linh chủ động khai báo 4 lần nhận tiền, trong đó 2 lần trả lại, mỗi người nhận và sử dụng 100 triệu đồng.

Bà Nguyễn Hà Linh chủ động khai báo được SCB đưa tổng số tiền 6.000 USD và 50 triệu đồng. Ông Lại Văn Bách, bà Bùi Vũ Hồng Trang và bà Phạm Thị Thùy Linh khai báo được SCB đưa tiền 5 lần, tổng cộng mỗi người nhận 9.000 USD và 100 triệu đồng.

Lời khai của những người này phù hợp lời khai của các thành viên khác, phù hợp với lời khai của ông Võ Hoàng Tấn Văn về việc chỉ đạo nhân viên SCB đưa tiền, quà bồi dưỡng cho các thành viên “bình thường” trong đoàn mỗi lần từ 30-50 triệu đồng/người.

Tất cả 7 người này đã chủ động nộp khắc phục toàn bộ số tiền nhận từ SCB trước khi vụ án được khởi tố. Do đó, “không xem xét trách nhiệm hình sự đối với 7 cá nhân này mà đề nghị xử lý nghiêm về Đảng và chính quyền để đảm bảo tính răn đe của pháp luật” - kết luận điều tra nêu.