"Trâu đứng nghênh mặt thì ngơ ngáo, trâu đang gặm cỏ thì chăm chú, trâu nằm đầm nước thì đôi mắt lim dim vẻ thỏa mãn…", ông Phùng Đình Giáp, người thợ nặn trâu bằng đất sét ở Bắc Ninh chia sẻ.
Trong khi cả làng hầu hết đã chuyển sang nghề làm vàng mã, thì ông Giáp vẫn say sưa "thổi hồn" vào những con trâu đất qua đôi tay khéo léo của mình.
"Hóa" đất sét thành trâu
Những ngày đầu tháng Chạp năm Canh Tý, ông Phùng Đình Giáp (thôn Đông Khê, xã Song Khê, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) đang say sưa hoàn thiện nốt công đoạn cuối cùng để tạo ra những chú con trâu bằng đất sét.
Ông Giáp đã chuẩn bị cả tháng nay để làm ra hàng chục sản phẩm này đem ra bày bán ở các khu chợ Tết. Người đàn ông 69 tuổi cho hay, để làm ra được một sản phẩm trâu đất là cả một quá trình tỉ mỉ, dày công của những người trong nghề.
Để có được những chú trâu đất sét đầy sống động, từ vài tháng trước, ông Giáp phải tranh thủ đào loại đất sét nằm sâu 2-3m dưới ao đầm mùa cạn nước. Sau đó, ông đem phơi khô và cho vào cối giã thành bột mịn cho đến khi đất có màu xám nhạt.
Giấy bản được ngâm 1 tuần rồi trộn cùng đất. Ông giã đều 2 thứ sao cho độ nhuyễn đến khi cầm miếng đất trên tay mà không dính thì mới đảm bảo chất lượng. Làm xong đất rồi, ông Giáp sẽ nặn hình những con trâu, rồi đem ra phơi nắng.
Ông Giáp sáng tạo thêm 2 quai bên lưng trâu để trẻ em dùng đựng dụng cụ học tập.
"Khác với 5 mẫu phỗng đất truyền thống, trâu không cần phải vẽ màu. Tuy nhiên, khó nhất đối với tôi là đoạn làm đầu và mặt trâu làm sao để giống như ngoài đời", ông chia sẻ.
Gắn bó với ruộng đồng từ thuở nhỏ, ông Giáp không khó để hình dung ra dáng vẻ của con vật quá đỗi thân thuộc với nhà nông này. Nhưng để tạo ra nhiều hình dạng khác nhau, người nặn cần có thêm bộ óc sáng tạo.
Bật mí về bí quyết tạo dáng cho trâu đất, ông Giáp kể: "Trâu đứng nghênh mặt thì ngơ ngáo, trâu đang gặm cỏ thì chăm chú, trâu nằm đầm nước thì đôi mắt lim dim vẻ thỏa mãn. Tôi phải bỏ ra công sức nhiều giờ liền để làm sao mỗi dáng vẻ toát ra 1 thần thái khác nhau".
Ngoài làm 12 con giáp để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, ông Giáp vẫn trung thành với 5 mẫu ông phỗng truyền thống từ xa xưa.
Hằng năm, cứ khoảng từ ngày 17-28 Tết, ông thường đem các sản phẩm ra khu phố cổ ở Hàng Mã (Hà Nội) bày bán. Ngoài ra, ông còn nhận giao qua đường bưu điện cho những khách đặt hàng từ xa.
Theo ông Giáp, giá mỗi con vật dao động từ 200.000 đồng tới 1 triệu đồng/sản phẩm tùy theo hình thức mẫu mã, kích thước to hay nhỏ. Mỗi dịp như thế, ông lại thu về khoản thu nhập kha khá để dùng vào việc sắm Tết cho gia đình.
Tiếc nuối
Làm nghề đã hơn 60 năm nay, ông Phùng Đình Giáp không nhớ nổi đã "thổi hồn" vào đất đến bao nhiêu con vật. Ông coi thứ nghề dân gian này không chỉ là 1 nghề buôn bán thông thường mà là đam mê, một phần máu thịt.
"Tôi được ông nội và bố dạy nặn con phỗng từ lúc lên 8 - 9 tuổi. Hiện tại, tôi đã truyền lại cho một người con trai tiếp tục theo đuổi nghề này", ông tâm sự.
Ngoài làm 12 con giáp để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, ông Giáp vẫn trung thành với 5 mẫu ông phỗng truyền thống từ xa xưa.
Hồi tưởng lại quá khứ, ông Giáp cho biết những Tết Trung thu, nhà nhà trong làng lại rộn ràng làm phỗng đất với 5 mẫu con vật truyền thống là: Chim, rùa, người già, em bé và hình ông Phật. Sau khi làm xong, các gia đình quẩy gánh ra khắp các chợ trong tỉnh bán các hình ông phỗng sặc sỡ trên những chiếc mẹt tre.
Theo ông Giáp, cả làng Đông Khê chỉ còn duy nhất gia đình ông còn gìn giữ được nghề làm đồ chơi dân gian này. Vì nhu cầu sinh kế, các hộ dân nơi đây đã dần dần bỏ nghề, chuyển sang kinh doanh vàng mã.
"Dù mang lại hiệu quả kinh tế không cao, nhưng nghề làm phỗng đất đã là một phần cuộc sống của tôi. Một khi trời vẫn cho sức khỏe, tôi vẫn tiếp tục gắn bó với nghề do ông cha để lại", ông bộc bạch.
Chiều 04/12, tại Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc (phường Vũ Ninh, tỉnh Bắc Ninh), Chi cục Hải quan khu vực V tổ chức hội nghị Hải quan - Doanh nghiệp năm 2025, đánh dấu kim ngạch xuất nhập khẩu vượt mốc 200 tỷ USD và vinh danh các doanh nghiệp tiêu biểu trên địa bàn quản lý (2 tỉnh Bắc Ninh, Thái Nguyên).
Sau nhiều lần trao đổi trực tiếp, bà Hoa đã đồng ý để bên Công ty H chi cho Đoàn kiểm tra số tiền 4,3 tỷ đồng để được bỏ qua lỗi. Theo thỏa thuận đó, trong các ngày 28 và 30/9/2024, đại diện Công ty H đã đưa cho bà Hoa và bà Phương tổng số tiền 4,3 tỷ đồng.
Ngày 29/11, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Hoàng Sơn chủ trì buổi làm việc với Sở Xây dựng để nắm bắt tiến độ triển khai các quy hoạch quan trọng và tình hình thực hiện các dự án giao thông trọng điểm trên địa bàn tỉnh.
Ngày 23/11, ông Phạm Hoàng Sơn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đã đi kiểm tra thực tế tình hình triển khai Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình cùng các dự án hạ tầng trọng điểm liên quan.
Chiều 14/11, ông Mai Sơn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh làm việc với Đoàn công tác của Văn phòng Chính phủ do ông Trần Văn Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ làm Trưởng đoàn về thực hiện Nghị quyết số 66/NQ-CP và Nghị định số 118/2025/NĐ-CP của Chính phủ về thực hiện cải cách thủ tục hành chính (TTHC) và cơ chế một cửa, một cửa liên thông.
Một người đàn ông vừa bị lừa mất số tiền 600 triệu đồng khi tiến hành đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng. Sự việc ngay sau đó đã được người này trình báo Công an.
Ủy ban Quốc gia Phòng, Chống Ma túy Campuchia và Viện Nghiên cứu & Ứng dụng Phòng chống Ma túy PSD vừa ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026–2028, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng, đào tạo, truyền thông phòng ngừa và chuyển giao phương
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 397/NQ-CP Kế hoạch hành động của Chính phủ về đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính ký Quyết định số 2640/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Kết luận số 84-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “tiếp tục xây dựng v
Công an tỉnh An Giang cho biết đã tống đạt Quyết định tạm giam đối với Nguyễn Thanh Duy để điều tra về hành vi “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”.
An Giang đã hưởng ứng mạnh mẽ Phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025” với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm cao độ.
Một người đàn ông vừa trình báo Công an phường Khương Đình, TP. Hà Nội về việc bị lừa mất số tiền gần 600 triệu đồng khi tiến hành đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng.
Ủy ban Quốc gia Phòng, chống ma túy Campuchia và Viện Nghiên cứu & Ứng dụng Phòng chống Ma túy PSD vừa ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026–2028, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng, đào tạo, truyền thông phòng ngừa và chuyển giao phương pháp điều trị tái nghiện dựa trên liệu pháp tâm lý.
Theo cơ quan công, Trịnh Bá Thảo vừa chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương vào tháng 10/2025, lại “ngựa quen đường cũ” gây ra hoàng loạt vụ trộm cắp.
Công an tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp với Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an bàn giao một đối tượng truy nã đỏ của Interpol cho cơ quan chức năng Hàn Quốc.
Hành vi vi phạm pháp luật của Khoan bị phát hiện khi cơ quan chức năng kiểm tra, đối chiếu dữ liệu liên quan đến tài khoản Quỹ Cứu trợ của xã Phan Sơn.
Công an tỉnh Thanh Hóa vừa triệt xóa đường dây tội phạm hoạt động trên không gian mạng với quy mô đặc biệt lớn, xuyên quốc gia, do Mai Văn Tới (SN 2001, trú tại xã Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá) cầm đầu.
Bộ Công an cho biết Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã chính thức ra Quyết định truy nã đối với bị can Nguyễn Văn Đài sau khi hoàn tất các thủ tục khởi tố theo quy định của pháp luật.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
