Văn hóa “bồi dưỡng”

Việc thực hiện hỗ trợ cũng thiếu công bằng, có trường hợp khai khống diện tích để được nhận hỗ trợ nhiều hơn, trong đó có cả người nhà của Bí thư đảng ủy xã. Bị phát hiện, cán bộ nhận tiền “bồi dưỡng” hoặc người khai khống diện tích đều phải trả lại tiền.

Vụ việc này thực ra không lớn, thậm chí hết sức nhỏ nhoi so với các vụ tham nhũng khác, thế nhưng, nó bộc lộ và phản ánh thực trạng một bộ phận cán bộ khi làm bất cứ việc gì cho người dân, bằng cách này hay cách khác đòi hỏi được “bồi dưỡng”. Tình trạng này tồn tại đã lâu dưới hình thức “bôi trơn” cả trong lĩnh vực hành chính hay tố tụng nhưng không được xóa bỏ một cách quyết liệt nên vẫn tiếp diễn. Thực chất, đây là hành vi “tham nhũng vặt” xảy ra trong bộ máy công quyền làm người dân khó chịu cũng như làm xấu đi hình ảnh của đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước.

Khi “văn hóa phong bì” còn tồn tại thì việc “tự nguyện bồi dưỡng” hay “bôi trơn” trở nên bình thường và mặc định phải có. Ngay trong hoàn cảnh “nước sôi lửa bỏng” chống chọi với đại dịch COVID-19 thì điều này vẫn xảy ra, việc “tự nguyện ủng hộ” khi được tiêm vaccine là một ví dụ. Hoặc, có biến tướng đi dưới một hình thức khác, mang tính áp đặt hơn như việc yêu cầu người dân “từ chối nhận hỗ trợ” xảy ra ở một phường tại TP Hồ Chí Minh mới đây.

Khi một chính quyền chủ trương lấy phục vụ người dân làm tiêu chí ứng xử của mình thì dứt khoát không được để những kiểu xử sự như thế trở thành phổ biến và bình thường. Không những nó làm suy giảm hiệu lực của bộ máy công quyền mà nó còn là tác nhân gây ra suy thoái đạo đức của chính những con người trong bộ máy đó.