Tập đoàn Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam cho biết, tập thể Hội đồng thành viên, Ban lãnh đạo điều hành nghiêm túc nhận trách nhiệm và chịu mọi hình thức xử lý của Đảng, Nhà nước và Chính phủ theo quy định của pháp luật….
Ngày 17/1, Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh tại Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và một số đơn vị thành viên, thời kỳ từ 2010 đến tháng 6/2015.
Theo TTCP, Hội đồng thành viên và tổng giám đốc TKV đã quyết định chủ trương và quản lý quá trình thực hiện đầu tư tài chính thuộc ngành nghề kinh doanh chính thiếu cơ sở pháp lý và thực tiễn, vi phạm quy định của pháp luật… Hậu quả khiến một số khoản đầu tư không hiệu quả, thua lỗ, mất vốn với giá trị rất lớn.
Cùng với đó, Hội đồng thành viên và tổng giám đốc TKV ban hành các cơ chế quản lý hoạt động kinh doanh chưa phù hợp thực tế và quy định, TKV và các đơn vị thành viên chưa chấp hành nghiêm các quy định pháp luật, phát sinh nhiều chi phí bất hợp lý, tăng giá thành sản xuất, giảm lợi nhuận, thất thu ngân sách với số tiền hàng ngàn tỷ đồng.
TTCP kết luận về xử lý kinh tế, tổng số tiền và đất đai qua thanh tra cần kiến nghị xử lý lên tới gần 15.000 tỷ đồng và hơn 6,697 triệu m2 nhà, đất.
Tập đoàn TKV cho biết, tập thể Hội đồng thành viên, Ban lãnh đạo điều hành nghiêm túc nhận trách nhiệm và chịu mọi hình thức xử lý của Đảng, Nhà nước và Chính phủ theo quy định của pháp luật….
Đặc biệt, TTCP kiến nghị Bộ Công an chỉ đạo cơ quan điều tra tiếp nhận hồ sơ từ TTCP sớm xem xét, điều tra để xử lý trách nhiệm đối với 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm sau: TKV và một số doanh nghiệp vi phạm nghiêm trọng các điều khoản chủ yếu của hợp đồng kinh tế và điều kiện giao hàng và thanh toán, dẫn đến mất vốn giá trị hơn 30 tỷ đồng.
HĐQT, Tổng giám đốc TKV và Tổng Công ty Khoáng sản (thời kỳ trước ngày 31/12/2015) đã quyết định chủ trương và quản lý quá trình thực hiện đầu tư tài chính có nhiều vi phạm dẫn tới đầu tư không hiệu quả, thua lỗ, mất vốn đầu tư với số tiền khoảng 700 tỷ đồng và hơn 13 triệu USD.
Việc thực hiện đầu tư một số khoản khác nhưng không điều tra, khảo sát kỹ để lập, thẩm định, phê duyệt phương án và quyết định đầu tư phù hợp dẫn đến lỗ, mất vốn hơn 303 tỷ đồng.
Nghiệm thu, thanh toán khối lượng thuê ngoài vận chuyển đất đá tại hai công ty than (Đèo Nai và Cao Sơn) vi phạm về quy định sử dụng đăng kiểm tải trọng xe, với tổng khối lượng hơn 43 triệu m3, trị giá hơn 347,6 tỷ đồng.
TTCP kiến nghị xem xét chỉ đạo, thực hiện xử lý trách nhiệm với các cá nhân, đơn vị có sai phạm trong kết luận thanh tra.
Trước những kiến nghị của TTCP, Đại diện Tập đoàn TKV cho biết “tập thể HĐTV, Ban lãnh đạo điều hành nghiêm túc nhận trách nhiệm và chịu mọi hình thức xử lý của Đảng, Nhà nước và Chính phủ theo quy định của pháp luật” với những kiến nghị có cơ sở pháp lý và phù hợp với thực tiễn nêu trong kết luận của TTCP.
Những nội dung chưa đồng thuận, Tập đoàn đã báo cáo Thủ tướng xem xét, chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan có ý kiến. Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo các bộ ngành liên quan xem xét, có ý kiến về kết luận thanh tra số 2810 của Thanh tra Chính phủ. Các bộ đang xử lý theo thẩm quyền để báo cáo Thủ tướng quyết định.
Theo bà Đặng Thị Tuyết, Trưởng ban Thanh tra - Pháp chế Tập đoàn TKV, số tiền gần 15.000 tỷ đồng TTCP nêu trong kết luận là "cần kiến nghị xử lý", chưa kết luận "sai phạm" đối với toàn bộ số tiền này. Trong số 14.882,409 tỷ đồng có nhiều khoản Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình đã giao cho các Bộ Ngành và TKV chủ trì xử lý.
Cụ thể là chuyển Bộ Công Thương chủ trì xử lý trên 8.320,8 tỷ đồng; Bộ Tài chính chủ trì xử lý hơn 1.623 tỷ và TKV xử lý gần 4.565 tỷ đồng. Trong đó, Trưởng ban Thanh tra - Pháp chế TKV thừa nhận, những khoản TTCP có ý kiến đúng như lỗ hơn 3.311 tỷ đồng chênh lệch tỷ giá của Tổng công ty Điện lực TKV, do chưa được tính trong giá bán điện theo Thông tư 41/2010 của Bộ Công Thương nên hiện vẫn chưa được xử lý, dẫn tới phát sinh lỗ chênh lệch tỷ giá tại Tổng công ty.
Tuy nhiên, một số khoản đề nghị xử lý tại kết luận của thanh tra lại đang có phương pháp tính và quan điểm khác nhau giữa hai đơn vị. Đơn cử, việc tính toán khối lượng đất đá vận chuyển trong khai thác lộ thiên gần 4.600 tỷ đồng được TKV thực hiện theo quy định chuyên ngành khai thác mỏ lộ thiên. Trong khi đó, TTCP lại tính theo chỉ tiêu quy định ngành mỏ và xây dựng, dẫn tới không thống nhất về phương pháp tính.
Do đó, Bộ Công Thương đã có hai công văn gửi TTCP thống nhất cách xác định của TKV là có cơ sở và số tiền này TKV đã xử lý một phần và có văn bản gửi TTCP đề nghị chấp thuận một số nội dung theo số liệu của TKV.
Ngoài ra, kiến nghị của TTCP thu hồi về ngân sách hơn 1.872 tỷ đồng, trong đó có trên 1.635 tỷ thuế tài nguyên than, TKV cho rằng không có cơ sở do xác định không đúng đối tượng nộp và giá tính thuế. TKV đã kê khai và nộp thuế tài nguyên theo đúng Luật thuế tài nguyên.
Theo bà Tuyết, về khoản tiền này, Bộ Tài chính đã có 3 công văn gửi Thanh tra Chính phủ nêu rõ cách xác định thuế tài nguyên của TKV là phù hợp quy định. Hội tư vấn Thuế Việt Nam cũng khẳng định TKV thực hiện kê khai, nộp thuế tài nguyên phù hợp quy định. Số tiền còn lại hơn 273 tỷ đồng gồm thuế chưa đến hạn nộp, một số khoản khác, hiện TKV tiếp tục báo cáo giải trình và sẽ thực hiện khi có quyết định truy thu theo quy trình xử lý kết luận thanh tra.
Trong các vụ việc TTCP có ý kiến chuyển sang Cơ quan điều tra xem xét, TKV cho hay, một số vụ việc là rủi ro phát sinh trong hoạt động doanh nghiệp và hoạt động khảo sát thăm dò khoáng sản, một số vụ việc TKV đã thực hiện theo chủ trương của Chính phủ, một số vụ việc đã được cơ quan pháp luật có thẩm quyền xử lý.