Nếu như trước đây, trường công lập giữ vai trò chủ đạo trong đào tạo nguồn nhân lực thì ngày nay, các trường tư đang ngày càng khẳng định vị thế, đi đầu trong công tác đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.
Thực tiễn cho thấy, nhiều trường tư đã vượt lên trở thành những “điểm sáng” trong hệ thống giáo dục quốc dân, tạo nên sự cạnh tranh tích cực với trường công, đồng thời đáp ứng tốt hơn nhu cầu hội nhập quốc tế.
Sự năng động trong mô hình quản lý
Điểm khác biệt lớn nhất của trường tư so với trường công chính là sự năng động, linh hoạt trong mô hình quản lý và tổ chức đào tạo.
Các trường công thường phải tuân theo cơ chế quản lý chặt chẽ của Nhà nước, nhiều thủ tục hành chính còn rườm rà, nên đôi khi chậm thay đổi để theo kịp nhu cầu xã hội.
Ngược lại, trường tư có quyền chủ động xây dựng chiến lược phát triển, thiết kế chương trình đào tạo, cũng như điều chỉnh nội dung giảng dạy phù hợp với thực tiễn.
Chính sự linh hoạt này đã giúp trường tư nhanh chóng nắm bắt xu hướng mới, từ việc đưa công nghệ vào giảng dạy, tổ chức các chương trình song ngữ, hợp tác quốc tế, cho đến việc gắn kết đào tạo với nhu cầu doanh nghiệp.
Nhiều trường tư đã mạnh dạn áp dụng phương pháp giảng dạy hiện đại như học qua dự án, học theo định hướng phát triển năng lực, hay mô hình lớp học đảo ngược (flipped classroom) – vốn đã phổ biến ở các quốc gia tiên tiến.
Một trong những ưu thế lớn của trường tư là khả năng huy động nguồn vốn xã hội hóa để đầu tư cho cơ sở vật chất.
Nếu như nhiều trường công vẫn phải đối mặt với tình trạng quá tải lớp học, cơ sở hạ tầng xuống cấp, thì trường tư lại sở hữu không gian học tập hiện đại, phòng thí nghiệm, thư viện số, khu thể thao, nghệ thuật đạt chuẩn quốc tế.
Ngoài ra, công nghệ thông tin cũng được trường tư ứng dụng mạnh mẽ trong quản lý và giảng dạy. Các nền tảng học trực tuyến, phần mềm hỗ trợ học tập, hệ thống quản trị học tập (LMS) được triển khai rộng rãi, giúp học sinh – sinh viên có thể tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi.
![]() |
| Biểu đồ so sánh ưu thế giữa trường tư và trường công. |
Điều này đặc biệt thể hiện rõ trong giai đoạn dịch COVID-19, khi nhiều trường tư đã kịp thời thích ứng và đảm bảo tiến độ đào tạo nhờ hệ thống công nghệ hiện đại.
Chương trình đào tạo gắn liền với thực tiễn
Khác với nhiều trường công vốn tập trung vào chương trình chuẩn do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, trường tư có lợi thế trong việc tự thiết kế chương trình đào tạo gắn liền với thực tiễn và nhu cầu thị trường lao động.
Nhiều trường đại học tư thục đã hợp tác chặt chẽ với doanh nghiệp để xây dựng chương trình học, tổ chức các kỳ thực tập dài hạn, hay mời chuyên gia từ doanh nghiệp tham gia giảng dạy.
Ở bậc phổ thông, trường tư cũng chú trọng phát triển toàn diện kỹ năng sống, ngoại ngữ, tin học và năng lực sáng tạo cho học sinh.
Các môn học như nghệ thuật, thể thao, kỹ năng mềm thường được đưa vào chương trình chính khóa thay vì chỉ coi là hoạt động ngoại khóa. Nhờ vậy, học sinh trường tư không chỉ giỏi kiến thức mà còn tự tin, năng động và sẵn sàng hội nhập quốc tế.
Một yếu tố quan trọng giúp trường tư đi đầu trong đào tạo là chính sách thu hút và đãi ngộ nhân lực chất lượng cao.
Nhiều trường tư mạnh dạn tuyển dụng giảng viên có học hàm, học vị cao, kinh nghiệm giảng dạy quốc tế, cũng như mời chuyên gia, nhà quản lý doanh nghiệp tham gia vào quá trình đào tạo.
Ngoài ra, chế độ đãi ngộ của trường tư thường hấp dẫn hơn trường công. Giáo viên không chỉ được trả lương cao hơn mà còn có cơ hội tham gia các khóa bồi dưỡng, nâng cao chuyên môn ở trong và ngoài nước. Môi trường làm việc năng động, sáng tạo, ít gò bó về hành chính cũng giúp giáo viên có thêm động lực để cống hiến.
![]() |
| Chương trình đào tạo ở trường tư gắn liền với thực tiễn. |
Học sinh là trung tâm của quá trình đào tạo
Một điểm nổi bật khác ở trường tư là triết lý “lấy người học làm trung tâm”. Nếu như nhiều trường công vẫn nặng về dạy chữ và thành tích, thì trường tư tập trung nhiều hơn vào việc phát triển năng lực cá nhân và khơi dậy tiềm năng của từng học sinh.
Các trường tư thường áp dụng mô hình lớp học nhỏ, sĩ số thấp, giúp giáo viên quan tâm sát sao hơn đến từng em.
Phương pháp giảng dạy khuyến khích sự sáng tạo, tự học, tự nghiên cứu, thay vì chỉ nghe giảng thụ động. Nhờ vậy, học sinh – sinh viên trường tư thường năng động, tự tin, có kỹ năng thuyết trình, tranh biện, làm việc nhóm tốt hơn.
Hội nhập quốc tế là một trong những thế mạnh vượt trội của trường tư. Nhiều trường phổ thông và đại học tư thục đã ký kết hợp tác với các trường quốc tế, mời giáo viên nước ngoài giảng dạy, tổ chức chương trình trao đổi học sinh – sinh viên.
Không ít trường còn cấp bằng song song (dual degree) hoặc triển khai các chương trình liên kết đào tạo với các trường đại học hàng đầu thế giới.
Điều này mang lại lợi ích to lớn cho người học: vừa được tiếp cận chương trình chuẩn quốc tế, vừa rút ngắn con đường du học, tiết kiệm chi phí, lại mở rộng cơ hội nghề nghiệp trên toàn cầu.
Có thể khẳng định rằng, trường tư đang ngày càng đi đầu trong công tác đào tạo nhờ sự năng động, đầu tư mạnh mẽ, gắn kết với thực tiễn, cũng như chú trọng phát triển toàn diện năng lực người học.
Sự hiện diện và phát triển của trường tư không chỉ mang lại lợi ích cho phụ huynh, học sinh mà còn góp phần quan trọng thúc đẩy toàn bộ hệ thống giáo dục Việt Nam đổi mới, cạnh tranh lành mạnh và hội nhập quốc tế.
Trong tương lai, nếu được Nhà nước tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơn, chắc chắn các trường tư sẽ còn tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong, trở thành một trong những động lực chính để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phục vụ cho sự phát triển bền vững của đất nước.
Tags: