Chính phủ quy định rõ các chính sách cho người hoạt động không chuyên trách nghỉ ngay khi có quyết định của cấp có thẩm quyền về sắp xếp thôn, tổ dân phố.
Nghị định 154 về tinh giản biên chế quy định, phụ cấp hàng tháng hiện hưởng của người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố là phụ cấp của tháng liền kề trước khi nghỉ việc do ngân sách Trung ương khoán quỹ phụ cấp để chi trả.
Trường hợp người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố kiêm nhiệm thêm nhiệm vụ khác thì tính phụ cấp hàng tháng của chức danh chính, không tính phụ cấp hàng tháng của chức danh kiêm nhiệm.
Về thời gian tính hưởng chính sách, Chính phủ hướng dẫn, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố có thời gian công tác để tính trợ cấp là tổng thời gian công tác ở chức danh trên và thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc ở các vị trí việc làm khác.
Nghị định quy định người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố chưa đến tuổi nghỉ hưu theo quy định thì được hưởng các chế độ cụ thể.
 |
| Ảnh minh hoạ một cuộc bỏ phiếu bầu trưởng thôn. |
Thứ nhất, người có dưới 5 năm công tác thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với số tháng công tác; trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác.
Đồng thời, họ còn được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng để tìm việc làm; được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.
Thứ hai, người có từ đủ 5 năm công tác trở lên và có tuổi đời còn dưới 5 năm đến tuổi nghỉ hưu thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với số tháng nghỉ sớm so với tuổi nghỉ hưu; trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác.
Nhóm này cũng được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng để tìm việc làm và bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.
Đối với người có từ đủ 5 năm công tác trở lên và có tuổi đời từ đủ 5 năm trở lên đến tuổi nghỉ hưu thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với 60 tháng; trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác.
Đối tượng trên cũng được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng để tìm việc làm và bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.
Bên cạnh nhóm nghỉ hưu trước tuổi so với quy định, nghị định cũng quy định người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 15 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng.
Theo Nghị định 33/2023/NĐ-CP, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố có không quá 3 chức danh (bao gồm Bí thư chi bộ, trưởng thôn hoặc tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng Ban công tác Mặt trận) được hưởng phụ cấp hàng tháng.
Vì vậy khi có quyết định sắp xếp của cấp có thẩm quyền, thì trưởng thôn hoặc tổ trưởng tổ dân phố dôi dư sẽ được hưởng những chính sách theo Nghị định 154.
Ban Chỉ đạo của Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp của Chính phủ đã định hướng tiếp tục xác định thôn, tổ dân phố là tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư, không phải là cấp hành chính. Trước mắt giữ nguyên các thôn, tổ dân phố hiện có.
Phát biểu tại thảo luận tổ về kinh tế - xã hội mới đây, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định tới đây sẽ phải rà soát lại tiếp để thực hiện việc sắp xếp thôn, bản, tổ dân phố theo kế hoạch vào tháng 5/2026. Bộ Nội vụ đang chuẩn bị dự thảo nghị định về nội dung này.
Tính đến hết năm 2021, cả nước có 90.508 thôn, tổ dân phố. Trong đó, có 69.580 thôn và 20.928 tổ dân phố.
