“Trong trại giam, tôi đã từng mơ thấy mẹ gọi về nhà”

Vụ án oan Nguyễn Thanh Chấn: Truy tố điều tra viên, kiểm sát viên làm sai lệch hồ sơ

Công ty Hợp doanh Đà Nẵng: Án oan sai do thu hai lần tiền?

Ông Thêm đã tuổi cao, sức yếu. Nhưng may mắn là công lý đã đến với ông.

Chia sẻ với bạn đọc về thời gian bị tạm giam cách đây hơn 40 năm, ông Thêm cho biết: “Có lần tôi đã ngủ mơ thấy mẹ tôi gọi, “Thêm ơi! dậy đi, mẹ đến đón con về đây”. Và chỉ một thời gian ngắn sau đó, tôi đã được thả về nhà. Rất tiếc là mới đây, tôi mới chính thức được minh oan”.

Từ cuộc gặp tình cờ với Luật sư

Tham gia giao lưu với bạn từ đọc, Luật sư (LS) Vũ Lợi - Giám đốc Cty Luật TNHH Hòa Lợi cho biết, vào đầu năm 2014, khi tham gia một phiên tòa ở huyện Yên Phong thì chúng tôi được ông Thêm tìm đến và đặt vấn đề muốn được giúp đỡ để giải oan vì ông đã bị oan ức nhiều năm quá.

Nhưng khi nghiên cứu hồ sơ thì chúng tôi thấy quả là khó khăn. Bởi vì từ năm 1997, ông Thêm đã gửi đơn đến nhiều cơ quan đề nghị xem xét việc ông bị oan sai nhưng các cơ quan đều có văn bản trả lời là không có hồ sơ vụ án này.

Quan trọng hơn, ông Thêm cũng không cung cấp được tài liệu nào để chứng minh việc mình đã bị xử tử hình. Chính vì vậy, nguồn xác minh, thu thập tài liệu hồ sơ gần như đều đã bị đóng cửa. Nhớ lại thời điểm khó khăn này, ông Thêm cho biết: “Trước khi tìm đến LS Vũ Lợi, tôi đã nhờ 2 công ty luật ở Bắc Ninh và Hà Nội giúp kêu oan nhưng đều không đạt kết quả.

Trong khi đó, các con tôi đứa nào cũng nghèo, không được học hành ít va chạm xã hội nên cũng không có điều kiện đi kêu oan cho bố. Nhưng tôi lại được các cháu (gọi bằng chú) nhiệt tình giúp. Và đặc biệt là nhờ Cty Luật Hòa Lợi giúp đỡ miễn phí và tận tình nên đã được minh oan như ngày hôm nay”.

Là người được ông Thêm ủy quyền làm đại diện cho mình trong hành trình kêu oan, ông Nguyễn Văn Hòa tâm sự: “Khi tiếp nhận vụ việc do LS Lợi phân công và được ông Thêm ủy quyền, tôi có một linh cảm và niềm tin là sẽ giúp được ông Thêm, bởi tôi có “tâm” để làm việc thiện. Tôi và LS Vũ Lợi thường xuyên trao đổi, bàn bạc, tìm giải pháp.

Được sự giúp đỡ của anh em, bạn bè, chúng tôi đã lần tìm ra được manh mối để thu thập và xin xác nhận chứng cứ, nhân chứng của những người trực tiếp điều tra vụ án của ông Thêm năm 1970. Trong đó, có cả chị gái của hung thủ gây án đêm 23/7/1970 cũng có đơn đề nghị minh oan cho ông Thêm”.

Sẽ dùng tiền bồi thường để chữa bệnh

Hành trình kêu oan cho ông Thêm đã có những lúc thuận lợi như việc các LS tìm gặp được bà Tạ Thị Minh Tâm, Chánh án TAND tỉnh Vĩnh Phú (người đã xét xử vụ án ông Thêm) cho biết, hồ sơ vụ án đã chuyển về TAND để xét xử phúc thẩm.

Tuy nhiên, vụ việc lại tưởng như đã bế tắc khi Cty TNHH Luật Hòa Lợi lại được Tòa Phúc thẩm, Tòa Hình sự TANDTC trả lời là “không thấy hồ sơ vụ án”. Theo ông Hòa, việc giúp ông Thêm đi tìm hồ sơ, nhân chứng và chứng cứ như “mò kim đáy bể”, mất rất nhiều thời gian công sức và rất gian nan, vất vả. Có thời điểm, ông đã phải đến 5-7 lần mới gặp được người cần hỏi, người có thẩm quyền. “Mỗi lúc khó khăn tôi lại nghĩ đến câu nói của ông Thêm: “Ông Hòa ơi, nếu tôi không được minh oan thì con cháu tôi phải chịu nỗi oan sai khổ nhục này mãi và gia đình con cháu ông Văn em tôi oán hận truyền kiếp”.

Như có điều tâm linh nào đó đã giúp ông Thêm, giúp tôi gặp được rất nhiều người tốt, người tử tế, vì vậy càng về sau vụ việc của ông Thêm càng được mở ra theo hướng rất thuận. Đó là điều động viên chúng tôi không có ý nghĩ phải bỏ cuộc”- ông Hòa cho biết.

Đầu năm 2015, từ sự giúp đỡ của Phòng hồ sơ Công an tỉnh Bắc Ninh, Cty Luật TNHH Vũ Lợi đã trích sao được Bản án sơ thẩm và bản án xét xử phúc thẩm của TAND Tối cao hơn 40 năm trước (tuyên ông Thêm tử hình). Từ đây, đơn kêu oan của ông Thêm đã được Chủ tịch nước và một số cơ quan xem xét, đề nghị giải quyết.

Từ năm 2015 đến tháng 8/2016, các cơ quan liên ngành Tư pháp Trung ương đã tích cực xác minh, thu thập hồ sơ và những tài liệu liên quan đến vụ án này và đã tìm thấy một số tài liệu hồ sơ khác của vụ án nên đã có đủ cơ sở kết luận ông Trần Văn Thêm bị điều tra truy tố, xét xử về tội giết người với mức án tử hình là oan.

Chính vì vậy, đến ngày 11/8/2016, liên ngành Tư pháp Trung ương mới công bố quyết định đình chỉ vụ án và xin lỗi công khai. Cả LS Lợi và ông Hòa đều cho biết, sau khi được minh oan, Cty đã tư vấn cho ông Thêm làm đơn yêu cầu bồi thường gửi các cơ quan có trách nhiệm bồi thường theo Luật Bồi thường trách nhiệm Nhà nước (BTTTNN). Dựa trên các quy định của Nhà nước, ông Thêm đã có đơn yêu cầu khoảng 12 tỷ đồng. Mức bồi thường này còn phải thông qua thủ tục đàm phán, thương lượng.

Nếu việc đàm phán không thành, chúng tôi sẽ hướng dẫn ông Thêm tiến hành các bước theo thủ tục quy định của Luật BTTNNN. Khi được hỏi về việc sử dụng tiền khi được giải quyết bồi thường, ông Thêm cho biết: “Tôi vẫn bị ảnh hưởng do vết thương của Phùng Thanh Nhàn (hung thủ thực sự) đánh vào đầu tôi 46 năm trước. Mỗi khi trái gió trở trời là đầu óc tôi thường bị choáng váng, đau nhức.

Vì vậy, trước tiên, tôi sẽ sử dụng số tiền được bồi thường vào việc chăm sóc sức khỏe. Thứ hai là sẽ chia một phần cho con, cháu. Thứ ba là sử dụng vào việc làm từ thiện”. Qua Báo PLVN, ông Thêm muốn gửi lời cảm ơn đến ông Cù Văn Tiện, nguyên Phó phòng Chấp pháp, Ty Công an tỉnh Vĩnh Phú (cũ) bởi ông này chính là người thông báo cho Trại tạm giam Phủ Đức (Vĩnh Phú) về hung thủ thực sự của vụ án là Phùng Thanh Nhàn (phạm nhân cùng trại giam với ông Thêm).