Trong lịch sử vương quyền Việt Nam, nhà Trần hẳn nhiên là một triều đại lẫy lừng, sản sinh ra những vị vua làm rạng danh trang sử Việt.
Tin nên đọc
Giới trẻ thích thú diện áo dài tứ thân đi trẩy hội Lim
Hội Lim 2017: Phớt lờ lệnh cấm, liền anh liền chị vẫn ngả nón xin tiền
Quảng Ninh: Tưng bừng khai ấn, ngỡ ra là "hàng rởm"?
Những lễ hội không thể bỏ qua trong tháng Giêng
Trong lịch sử vương quyền Việt Nam, nhà Trần hẳn nhiên là một triều đại lẫy lừng. Về võ công, đây là vương triều đã thống lĩnh quân dân Đại Việt ba lần chặn đứng vó ngựa cuồng phong của đạo binh viễn chinh Mông Cổ bách chiến bách thắng.
Về văn hiến, đây là vương triều đã nhen lên ngọn lửa khai phóng, tập thành một trào lưu tư tưởng Thiền học vừa cởi mở vừa sâu sắc, mà đỉnh cao là sự xuất hiện của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử.
Trong cả hai thành tựu lớn lao này, nếu phải nói đến sự đóng góp của những cá nhân xuất sắc, tất không thể bỏ qua các hoàng đế của vương triều Trần như: Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông.
Trần Thái Tông (1225 - 1258)
 |
| Hành trạng của vua Trần Thái Tông. Ảnh Giác Ngộ. |
Trần Thái Tông, là vị hoàng đế đầu tiên của triều đại nhà Trần trong lịch sử Việt Nam. Ông ở ngôi từ năm Ất Dậu - 1225 tới năm Mậu Ngọ - 1258, sau đó làm Thái thượng hoàng cho đến khi qua đời.
Ông tên thật là Trần Cảnh, nguyên quán làng Tức Mặc, Phủ Thiên Trường, nay là xã Tức Mặc, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định. Trần Cảnh sinh ra vào thời Lý và là cháu gọi bằng chú họ của quyền thần Trần Thủ Độ.
Cùng với cha - thượng hoàng Trần Thừa và chú - thái sư Trần Thủ Độ, Thái Tông đã tiến hành cải tổ luật pháp, hành chính, đồng thời khuyến khích nông, thương nghiệp và phát triển nền giáo dục "Tam giáo đồng nguyên". Ông cũng xây dựng quân đội mạnh để bảo vệ đất nước.
Trong thời gian ở ngôi, ông đã đích thân dẫn quân đánh đánh thắng quân Mông - Nguyên lần thứ nhất khi chúng sang xâm lược nước ta.
Trần Thánh Tông (1258-1278)
 |
| Vua Trần Thánh Tông - một ngôi sao sáng của thiền học thời Trần. |
Ông tên thật là Trần Hoảng, con trưởng của vua Thái Tông. Trần Thánh Tông sinh năm 1240 (Canh Tý), ngay khi vừa sinh đã được lập làm thái tử và được Trần Thái Tông truyền ngôi vào năm Mậu Ngọ - 1258.
Ông được sử sách ca ngợi là một vị vua nhân từ, độ lượng, hết lòng chăm lo việc nước. Trong thời kỳ cầm quyền của mình, Trần Thánh Tông đã khuyến khích phát triển giáo dục, kinh tế và chọn người giỏi vào làm những chức vụ cao trong bộ máy chính trị - quân sự.
Ông trị vì được 21 năm, làm Thái Thượng Hoàng được 3 năm, thì mất, thọ 51 tuổi.
Trần Nhân Tông (1279 - 1293)
 |
| Tượng phật hoàng Trần Nhân Tông. |
Trần Nhân Tông (1258 - 1308) là vị hoàng đế thứ ba của vương triều Trần trong lịch sử Việt Nam.
Ông là con trai trưởng của vua Trần Thánh Tông với Nguyên Thánh Thiên Cảm hoàng thái hậu Trần Thị Thiều, được vua cha nhường ngôi vào năm 1278.
Trần Nhân Tông được sử sách ca ngợi là một trong những vị vua anh minh nhất trong lịch sử Việt Nam, có nhiều đóng góp cho sự phát triển bền vững của Đại Việt cuối thế kỷ 13, cũng như việc bảo vệ nền độc lập và mở rộng cương thổ đất nước, có vai trò lãnh đạo quan trọng trong các cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông lần thứ 2 và 3. Đồng thời, ông là người đã thành lập Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử.
Trong cả 2 lần kháng chiến vào các năm 1285 và 1288, vua Trần Nhân Tông đã đóng vai trò của một ngọn cờ đoàn kết dân tộc, lãnh đạo quân dân Đại Việt vượt nhiều thời khắc khó khăn, đưa cuộc chiến đấu tới thắng lợi cuối cùng.
Trong các cuộc chiến này, nhà vua đã nhiều lần trực tiếp cầm quân đánh trận như một vị tướng dũng cảm, vừa đưa ra được những quyết sách đúng đắn trong vai trò của một nhà chiến lược tài giỏi.
Ngoài cuộc đối đầu với người Mông Cổ, vào năm 1290, nhà vua cũng thân chinh đi đánh dẹp quân Ai Lao, những kẻ thường hay quấy nhiễu biên giới, bảo vệ vững chắc bờ cõi phía Tây.
Năm 1308, Trần Nhân Tông qua đời tại Am Ngoạ Vân núi Yên Tử (Đông Triều, Quảng Ninh ngày nay) thọ 51 tuổi.
