Tỉnh Quảng Ninh được coi là “điểm nóng” của việc đào trộm than, cùng những cuộc chiến tranh giành lãnh địa giữa các thế lực đang khai thác trái phép.
Nhóm phóng viên của báo Pháp luật Việt Nam đã xâm nhập vào vùng “lõi” của “than tặc”, phanh phui hoạt động khai thác than trái phép, đưa ra ánh sáng để xử lý nhiều cá nhân, tổ chức đã “bảo kê” cho “than tặc” lộng hành. Loạt bài “than tặc” hoành hành tại Quảng Ninh đã gây tiếng vang và đọat giải C Giải báo chí Quốc gia 2015.
Xâm nhập vào “đại bản doanh” của than tặc
Nhiều năm qua, lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh đã nhiều lần tổ chức các chiến dịch truy quét hoạt động khai thác than trái phép, nhưng vẫn chưa ngăn chặn được triệt để.
Với mức thu nhập “siêu khủng” từ khai thác than, các đối tượng không từ mọi thủ đoạn để đối phó với các cơ quan chức năng, khiến tài nguyên than quốc gia đang bị “rút ruột” suốt ngày đêm.
 |
| Con đường dẫn vào tiểu khu 5 (Ảnh: Quang Chính) |
Nhà báo Quốc Cường (báo Pháp luật Việt Nam) nhận định, việc “than tặc” đang hoành hành công khai tại tỉnh Quảng Ninh nhiều khả năng có sự tiếp tay của những cán bộ thoái hóa, đã bảo kê để các đối tượng lộng hành.
Để làm rõ sự việc, một “tổ công tác đặc biệt” đã được thành lập do Nhà báo Quốc Cường làm nhóm trưởng, lập kế hoạch và các phương án để có thể xâm nhập vào “đại bản doanh” của “than tặc”, ghi nhận lại các hoạt động khai thác than trái phép, cũng như tìm ra cá nhân, tổ chức đứng đằng sau việc “bảo kê”. Ngay sau khi hoàn thiện kế hoạch tác nghiệp, phóng viên (PV) Đức Quý và Minh Long lập tức lên đường, sớm có mặt tại các địa điểm khai thác than thổ phỉ ở địa bàn xã Đông Triều, huyện Hoành Bồ và thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Đến bây giờ, PV Đức Quý vẫn còn hồi hộp mỗi khi kể lại chuyện đi tác nghiệp lúc đó: “Các địa điểm khai thác than của thổ phỉ luôn nằm tại một nơi, hoang vắng, heo hút và sâu thăm thẳm trong rừng.
Chúng tôi đã tìm được một người dân bản địa dẫn đường, đóng giả làm người đi buôn, vượt hằng trăm km đường rừng, quyết tìm vào tận hang ổ của “than tặc”. Tôi vẫn nhớ, những đoạn đường gập ghềnh, hiểm trở vốn đã khó đi nay lại càng khó khăn hơn khi chúng tôi gặp những cơn mưa rừng tầm tã.
Có những khung đường, mưa như trút nước, khi xe trượt bánh, chỉ suýt chút nữa thôi là lao xuống hố khiến tim chúng tôi tưởng chừng sắp “nhảy” ra khỏi lồng ngực. Cuối cùng khi đặt chân đến địa bàn, tìm được nơi các đối tượng đang khai thác than trái phép thì người “thổ công” đã từ chối tiếp tục dẫn đường.
Chúng tôi hiểu, vì địa điểm này là các tiểu khu và đèo Hạ My (huyện Hoành Bồ, Quảng Ninh), đây là thiên đường của “than tặc”.
Bất cứ đối tượng nào mà chúng nghi ngờ là nhà báo, kể cả những người dám chỉ điểm rất có khả năng sẽ bị trả thù, sẽ ảnh hưởng đến tính mạng”.
Từ lâu tỉnh Quảng Ninh đã nối tiếng với các băng, nhóm giang hồ cộm cán, nhiều thành phần nguy hiểm bảo kê cho hoạt động khai thác than trái phép.
 |
| Bốt gác, cũng là nơi tập kết than thổ phỉ (Ảnh: Quang Chính). |
Bởi vậy, nhóm trưởng Quốc Cường không khỏi bất ngờ khi PV nữ Minh Long lại “xung phong” xin đi tác nghiệp tại khu vực nguy hiểm như vậy.
Bởi lẽ, chỉ cần có một chút sơ hở thôi, bị phát hiện thì có lẽ sẽ khó giữ được tính mạng. Chia sẻ với chúng tôi PV Minh Long cho biết thêm: “phải mất gần một tuần cứ vật vạ ở khu vực khai thác than, chúng tôi phải cắt đứt toàn bộ thông tin liên lạc với người thân, bạn bè, tránh bị phát hiện, hoàn thiện vai diễn là người đi buôn bán và chờ đợi thời cơ.
Thêm một khó khăn nữa, ở khu vực này rất nhiều đối tượng do thám cho “than tặc” mà dân địa phương gọi là “chim lợn”.
Chỉ cần chúng nghi ngờ chúng tôi thôi là toàn bộ kế hoạch sẽ đổ bể. Nhưng may thay, chúng tôi đã không bị phát hiện và đã đến lúc có thể đi tác nghiệp được. Lúc này đã 23 giờ đêm, chúng tôi gọi ngay cho nhóm trưởng Quốc Cường, lên kế hoạch tác nghiệp, thống nhất cách giữ liên lạc và phương thức giải cứu khi gặp tình huống xấu nhất là bị “than tặc” phát hiện, bắt giữ.
Cứ dò dẫm trong đêm do không có người dẫn đường, cuối cùng chúng tôi cũng đã đến được khu vực đang khai thác than trái phép và đã có được những bức ảnh, những thước phim ghi lại toàn bộ hoạt động khai thác trái phép của “than tặc”.
Bất ngờ nhất là khi gần sáng, chúng tôi bị phát hiện, cả khu vực trở nên hỗn loạn, “than tặc” hô hoán kéo “quân” truy đuổi. Chúng tôi chạy “trối chết” khi đằng sau có các đối tượng xăm trổ dùng súng lắp đạn hoa cải rượt đuổi”.
Thật may mắn khi nhóm PV đã thoát được khỏi “điểm nóng”, về đến cơ quan an toàn và đã có loạt bài gây tiếng vang trong xã hội.
 |
| Con đường độc đạo giữa rừng dẫn vào "thiên đường" than thổ phỉ (Ảnh: Quang Chính). |
Vạch mặt “nhóm lợi ích”
Là người đã nhiều năm theo dõi, đưa thông tin trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, Nhà báo Quốc Cường nhận định việc khai thác than trái phép luôn là vấn đề “nóng” với người dân bản địa.
Bởi lẽ, cho dù các cơ quan chức năng có rà soát, tổ chức nhiều đoàn đi kiểm tra đến thế nào đi nữa thì các đối tượng luôn có đủ “mánh” để vượt mặt.
Điều kỳ lạ là từ nhiều năm nay, tại xã Tân Dân, huyện Hoành Bồ, TP Quảng Ninh việc khai thác than trái phép cứ diễn ra công khai, cứ như đó là việc hợp pháp vậy.
Chỉ bằng mắt thường, người dân cũng nhìn thấy hoạt động khai thác và vận chuyển than trái phép luôn “tấp nập” tại đây. Thậm chí cơ quan công an tại tỉnh Quảng Ninh đã có điều tra, báo cáo lên Ban Giám đốc Công an tỉnh và UBND tỉnh về việc khai thác than trái phép tại các tiểu khu, nằm trong khu vực rừng phòng hộ Yên Lập, thôn Bằng Anh, xã Tân Dân, huyện Hoành Bồ đã diễn ra trong thời gian dài.
Nhưng không hiểu sao UBND xã Tân Dân và UBND huyện Hoành Bồ dường như không biết để có phương án ngăn chặn và xử lý kịp thời (!?).
Kỳ lạ hơn là trong buổi làm việc với nhóm PV của báo Pháp luật Việt Nam, ông Phan Thanh Hùng, Chánh văn phòng UBND huyện Hoành Bồ còn khẳng định: “Tại tiểu khu 62, muốn khai thác vận chuyển than trái phép phải đi qua ít nhất 5 trạm gác có lực lượng bảo vệ của Tổng công ty Đông Bắc, lúc nào cũng có bảo vệ trực 24/24 nên việc vận chuyện là không thể”.
Theo Nhà báo Quốc Cường, sau khi loạt bài được đăng tải, cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh đã đồng loạt vào cuộc. Chỉ ít ngày sau, Công an tỉnh Quảng Ninh đã phát hiện và bắt giữ nhiều thiết bị, máy móc phục vụ cho việc khai thác và vận chuyển than trái phép.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định tạm đình chỉ với Chủ tịch xã Tân Dân để kiểm điểm và làm rõ trách nhiệm người đứng đầu địa phương đã để xảy ra tình trạng khai thác than trái phép trên địa bàn.
Đồng thời, giao các đơn vị tổ chức kiểm điểm và làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân có liên quan đến vụ việc xảy ra tại các tiểu khu, và trách nhiệm của chủ tịch UBND huyện Hoành Bồ, Chủ tịch UBND xã Tân Dân và Trưởng công an xã Tân Dân. Phía Công an tỉnh Quảng Ninh thông báo sẽ tiếp tục điều tra, làm rõ những người có liên quan trong vụ việc này.
Nhà báo Quốc Cường cho biết, than còn được gọi là “vàng đen”, cho nên nhiều đối tượng không ngại ngần, tìm đủ mánh khóe để khai thác nguồn tài nguyên Quốc gia, làm giàu bất chính.
Đây là vấn đề khó giải quyết từ nhiều năm nay tại tỉnh Quảng Ninh. “Than tặc” lộng hành như vậy đã làm ảnh hưởng đến đời sống nhân dân và gây mất niềm tin vào chính quyền địa phương.
Do đó, khi loạt bài đã đăng tải, được dư luận quan tâm và đánh giá cao, nhóm PV đã trực tiếp làm việc với các lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, đưa ra những phương án nhằm xử lý dứt điểm vấn nạn “than tặc” đang hoành hành không chỉ tại xã Tân Dân mà còn tại nhiều địa phương khác của tỉnh Quảng Ninh.
Đã có nhiều sự thay đổi khi lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh đã kịp thời chấn chỉnh, thay đổi một số nhân sự để có được những biện pháp hợp lý, nhằm ngăn chặn triệt để việc khai thác than trái phép trong thời gian tới.
24 °C
31 °C
25 °C
25 °C
