Sĩ tử tranh “suất” vào lớp 10 công lập
Tại Hà Nội, năm nay có khoảng 127 nghìn học sinh lớp 9, nhưng hệ thống trường THPT công lập chỉ tiếp nhận khoảng 79 nghìn em, còn lại gần 50 nghìn học sinh sẽ vào các trường tư thục hoặc trung tâm giáo dục nghề nghiệp.
Còn TP Hồ Chí Minh, tổng số học sinh lớp 9 năm nay là 90 nghìn, trong đó chỉ có khoảng 70 nghìn suất học công lập. Thực trạng này khiến áp lực thi cử tăng cao, khi hàng chục nghìn học sinh đối mặt với nguy cơ không có suất vào trường công lập.
Những trường công lập thường có các ưu thế về giá cả, chất lượng đào tạo, địa điểm đi học gần nhà nên phụ huynh, học sinh thường ưu tiên lựa chọn. Ngược lại, các trường ngoài công lập, trường nghề, trung tâm giáo dục thường xuyên không “được lòng” các gia đình. Dẫn đến việc học sinh, phụ huynh luôn rơi vào tình trạng căng thẳng trong những năm cuối cấp THCS.
TS Đỗ Viết Tuân - Học viện Quản lý Giáo dục cho rằng, hiện nay các kỳ thi chuyển cấp như thi vào 10, xét tuyển đại học vẫn rất căng thẳng. Tại Hà Nội, hàng năm trường công lập mới chỉ đáp ứng khoảng 60% nhu cầu của học sinh, tức có khoảng 40% sẽ phải theo học tại các trường ngoài công lập, Trung tâm giáo dục thường xuyên, học nghề… Nhu cầu lớn, trong khi chỗ học hạn chế khiến các kỳ thi này ngày càng áp lực, trở thành cuộc đua “nóng bỏng”, gay cấn.
![]() |
| Học sinh cần ôn tập nhẹ nhàng, giữ tinh thần thoải mái, tích cực trước khi bước vào kỳ thi chuyển cấp. (ảnh: Hương Ngọc) |
Lên kế hoạch nghỉ ngơi, ôn tập nhẹ nhàng trước ngày thi
Thực tế, theo Chương trình giáo dục 2018, học sinh cần được chú trọng phát triển năng lực, phẩm chất. Chính vì vậy, các em phải thay đổi cách học, từ học thuộc sang tư duy logic. Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ giảm bớt tình trạng học lệch, học tủ, khuyến khích học sinh học đều các môn để có kết quả tốt nhất. Học sinh sẽ có động lực rõ ràng để ôn luyện kiến thức, tự giác hơn trong quá trình học tập, từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tổng thể.
Đối với các trường THPT, kỳ thi là cơ sở để tuyển chọn những học sinh phù hợp với định hướng và chương trình đào tạo của nhà trường, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giảng dạy và phát triển. Lấy ví dụ, nếu như trước đây học sinh học theo các mô típ, công thức có sẵn, thì trong chương trình mới tính mở cao hơn, kiến thức không chỉ gói gọn trong môn học đó nữa.
Tuy nhiên, do “căn bệnh” thành tích ăn sâu vào quan niệm của phụ huynh Việt Nam từ xưa, nên các kỳ thi chuyển cấp còn đó sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, đang trở thành một rào cản tâm lý lớn đối với hàng vạn học sinh và gia đình. Áp lực đè nặng lên vai các em từ nhiều phía.
Chia sẻ với truyền thông, ThS Phạm Thị Phương Thức, Trung tâm Nghiên cứu Tâm lý học và Giáo dục học, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, thông thường có 3 yếu tố khiến học sinh rơi vào áp lực. Như kỳ vọng của gia đình, nhà trường đối với các em học sinh. Đặc biệt, chính là áp lực do các em tự tạo ra cho bản thân mình.
Hệ lụy của áp lực tâm lý này là không nhỏ, nhiều học sinh rơi vào tình trạng căng thẳng, lo âu, mất ngủ, sút cân, thậm chí là trầm cảm, suy nhược tinh thần. Khi kỳ thi trở thành áp lực tâm lý, tổn thương tinh thần và khủng hoảng giá trị, điều này có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả thi cử của các “sĩ tử”. Đặc biệt, chỉ còn vài ngày nữa, kỳ thi vào lớp 10 sẽ diễn ra, cho nên việc cân bằng giữa mục tiêu tuyển chọn và sức khỏe tinh thần của học sinh là vô cùng cấp thiết.
Để có một tinh thần tốt trước ngày thi, học sinh không nên “ôm đồm” quá nhiều kiến thức nữa, Mà cần có phương pháp khoa học ví dụ như: Ôn tập nhẹ nhàng những kiến thức cơ bản, chọn thời gian học phù hợp cho bản thân cùng với việc học xen kẽ các môn học với nhau. Đồng thời, vì chỉ còn một thời gian ngắn nữa kỳ thi sẽ diễn ra, nên học sinh cần phải để cho tâm trí thư giãn, nghỉ ngơi, ổn định tinh thần.
TS Trần Thu Hương khuyên các bạn trẻ nên duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên trong suốt thời gian ôn thi để đảm bảo sức khỏe và giảm căng thẳng. Các em cũng nên chủ động chia sẻ những vướng mắc khó khăn và tìm kiếm lời khuyên từ những người có kinh nghiệm để học ôn tốt hơn cũng như vượt qua những trạng thái cảm xúc tiêu cực.