Nhu cầu tiêu thụ cao trong khi nguồn cung ô tô nhập nguyên chiếc vướng Nghị định 116 khiến không ít người đã phải đồng ý sớm đặt cọc vào năm 2018 và chờ đợi đến đầu năm sau mới có thể nhận xe. Trong khi đó, với thu nhập người dân tăng và được hưởng lợi về thuế, giới phân tích dự báo, sức mua ô tô kỳ vọng vẫn duy trì ở mức cao trong năm 2019.
 |
| Nhu cầu sử dụng ô tô lớn trong khi những vướng mắc về lượng cung cũng như giá xe sẽ dần được tháo gỡ trong năm 2019, điều này sẽ thúc đẩy sản lượng tiêu thụ của thị trường trong thời gian tới. |
Theo đánh giá của các chuyên gia phân tích đến từ Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC), từ năm 2017, thị trường ô tô đã chứng kiến sự sụt giảm trong sức mua do tâm lý chờ đợi giảm thuế nhập khẩu từ ASEAN của người tiêu dùng.
Qua năm 2018, ngành này lại tiếp tục đối mặt với tình trạng thiếu nguồn cung do vướng phải những yêu cầu khắt khe từ Nghị định 116. Do vậy, mặc dù nhu cầu tiêu thụ cao, nhưng tổng doanh số của toàn thị trường trong phần lớn thời gian của năm 2018 vẫn chỉ tương đương với cùng kỳ năm ngoái.
Sự ràng buộc về giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại (VTA) từ Nghị định 116 khiến cho việc nhập khẩu ô tô trong năm 2018 gặp nhiều khó khăn. Nguồn cung xe nhập khẩu trong 11 tháng năm 2018 sụt giảm khoảng 16% so với cùng kỳ.
Tuy nhiên, xét riêng giai đoạn cuối năm 2018, nguồn cung bắt đầu có những dấu hiệu tăng trưởng trở lại khi chính phủ của hầu hết các nước xuất khẩu đều đáp ứng được những yêu cầu của nghị định này.
Do đó, VDSC đánh giá, đà phục hồi vẫn sẽ tiếp diễn trong những tháng tới, đồng thời nguồn cung xe CBU (ô tô nhập nguyên chiếc) trong năm 2019 sẽ tăng mạnh từ mức tương đối thấp của năm 2018. Dù vậy, theo VDSC, tăng trưởng sẽ dừng lại ở một mức độ hợp lý thông qua sự điều tiết của Chính phủ.
Việc nhập khẩu ô tô dường như bị gián đoạn tạm thời trong những tháng đầu năm 2018 nên tính chung cả năm, nguồn cung không thể đáp ứng được nhu cầu cao của thị trường. Do đó, khách hàng phải chờ đợi thêm hai đến ba tháng để có thể sở hữu xe. Nhiều khách hàng đồng ý sớm đặt cọc vào năm 2018 và chờ đợi đến đầu năm sau mới có thể nhận xe.
Bên cạnh đó, ngành bán lẻ ô tô Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa tăng trưởng. Theo Tổng cục Thống kê, thu nhập khả dụng bình quân đầu người của Việt Nam đã cải thiện nhanh chóng trong 5 năm qua và vẫn đang trên đà tăng trưởng trong năm 2019. Vì thế, sức mua ô tô kỳ vọng vẫn duy trì ở mức cao trong năm 2019.
 |
| Với thu nhập khả dụng gia tăng, người dân đang có nhu cầu cao với ô tô. |
Chuyên gia VDSC cũng lưu ý rằng, năm 2019, ô tô nguyên chiếc (CBU) có xuất xứ từ các nước nội khối kỳ vọng tiếp tục được hưởng lợi từ Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA).
Sau khi loại bỏ thuế nhập khẩu, mức giá của ô tô đến từ các quốc gia này dao động trong khoảng 300-500 triệu đồng, phù hợp với thu nhập của phần lớn người dân Việt Nam.
Bên cạnh mức giá “mềm”, người tiêu dùng cũng có nhiều lựa chọn hơn với các dòng xe từ Indonesia và Thái Lan. Do đó, doanh số của các dòng xe bình dân và trung cấp vào năm 2019 được kỳ vọng sẽ tăng mạnh ở mức 20% so với cùng kỳ. Vì vậy, các đại lý phân phối những phân khúc này sẽ được hưởng lợi.
Ngoài ra, Hiệp định EVFTA giữa Việt Nam và EU nhiều khả năng sẽ có hiệu lực vào giữa năm 2019. Điều này hứa hẹn sẽ mang lại tín hiệu tốt cho dòng xe hơi cao cấp.
Theo thỏa thuận, thuế nhập khẩu đối với ô tô có xuất xứ từ châu Âu sẽ được cắt giảm dần từ mức 70% về 0% trong vòng 10 năm tới. Sự cắt giảm này hứa hẹn kích thích sức mua đối với ô tô hạng sang trong dài hạn. Tuy vậy, trong ngắn hạn, những lợi ích này vẫn chưa thật sự đáng kể, khi độ co giãn về giá đối với phân khúc này là rất thấp.
Dù vậy, bên cạnh triển vọng sáng sủa hơn thì thị trường ô tô năm 2019 sẽ phải đối mặt với mức độ cạnh tranh cũng gay gắt hơn. Các đại lý phân phối xe có thể buộc phải giảm giá bán để duy trì thị phần. Điều này dẫn đến biên lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp trong ngành có thể giảm nhẹ.
Hơn nữa, với tình hình chính trị ở EU bất ổn, không loại từ cũng có thể khiến việc chấp thuận hiệp định EVFTA bị trì hoãn.
