Thời gian qua, trước tình trạng có một số đối tượng sử dụng hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp (hóa chất hạn chế) sai mục đích, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Chỉ thị số 10/CT-BCT ngày 05/11/2024 của Bộ trưởng Bộ Công Thương về việc tăng cường công tác quản lý, kiểm soát hóa chất hạn chế.
Sau khi Chỉ thị số 10 được ban hành, công tác quản lý nhà nước về hóa chất được đẩy mạnh trong ngành Công Thương. Các đơn vị có liên quan thuộc Bộ, các Sở Công Thương đã chủ động, kịp thời xây dựng kế hoạch, ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện nghiêm túc, quyết liệt các nhiệm vụ Chỉ thị đề ra.
Tthực hiện Chỉ thị 10/CT-BCT, trong quá trình thẩm định hồ sơ và điều kiện để cấp phép, các đoàn thẩm định của Cục Hóa chất đã tiến hành kiểm tra toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh của cơ sở hoạt động hóa chất và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Trong 06 tháng đầu năm 2025, Cục Hóa chất đã tổ chức 10 Đoàn kiểm tra theo kế hoạch trong đó có 02 công ty liên quan đến hóa chất xyanua, ban hành 07 Quyết định xử phạt với tổng số tiền hơn 388 triệu đồng; tổ chức kiểm tra đột xuất 22 Công ty (trong đó có 06 Công ty có hoạt động kinh doanh hóa chất xyanua, 01 công ty có hoạt động kinh doanh hóa chất N2O), ban hành 18 Quyết định xử phạt với tổng số tiền hơn 2,2 tỷ đồng, tước quyền sử dụng có thời hạn Giấy phép/Giấy chứng nhận sản xuất, kinh doanh hóa chất đối với 07 công ty và đình chỉ việc nhập khẩu hóa chất 02 tháng đối với 01 Công ty.
Mới đây, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06), Bộ Công an cũng đã tổ chức Lễ công bố triển khai thí điểm Giải pháp định danh, truy xuất nguồn gốc hoá chất, tiền chất trên nền tảng VNeID. Giải pháp định danh truy xuất nguồn gốc hóa chất, tiền chất (VNIDCheck) được ra mắt nhằm khắc phục các kẽ hở trong quản lý do thiếu liên thông dữ liệu giữa các ngành. Đây là minh chứng cụ thể cho việc hiện thực hóa chủ trương đột phá về chuyển đổi số quốc gia theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, biến dữ liệu dân cư thành “tư liệu sản xuất số”.
Đến nay, hơn 13.000 dữ liệu doanh nghiệp trong lĩnh vực hóa chất, tiền chất đã được chuẩn hóa, làm sạch; hạ tầng kỹ thuật của hệ thống được hoàn thiện, bảo đảm an toàn, an ninh cấp độ 3, kết nối và tích hợp với các cơ sở dữ liệu quốc gia có liên quan, sẵn sàng đưa vào vận hành trên phạm vi toàn quốc.
![]() |
| Tăng cường công tác quản lý, kiểm soát hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp. (Ảnh minh họa) |
Lực lượng Quản lý thị trường cả nước cũng đã đẩy mạnh công tác kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ đối với mặt hàng xyanua nói riêng và hóa chất nguy hiểm nói chung, kiểm tra và xử lý vi phạm 62 vụ với tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính lên đến gần 2 tỷ đồng.
Ghi nhận thông tin sơ bộ từ 22 Sở Công Thương các tỉnh cho thấy các Sở Công Thương cũng đã tiến hành thanh tra 10 doanh nghiệp, kiểm tra 216 doanh nghiệp có hoạt động trong lĩnh vực hóa chất, trong đó 61 trường hợp vi phạm, với tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính là gần 962 tỷ đồng.
| Đặc biệt, từ khi Luật Hóa chất số 69/2025/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 14/6/2025, các quy định về quản lý hóa chất được kế thừa và bổ sung, hoàn thiện nhằm quản lý chặt chẽ hóa chất trong toàn bộ vòng đời từ sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu, vận chuyển, tồn trữ, sử dụng hóa chất đến xử lý chất thải từ hoạt động hóa chất. Tổ chức, cá nhân mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt (trong đó dự kiến bao gồm các hợp chất xyanua và N2O) phải lập phiếu kiểm soát mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt và phải được xác thực dữ liệu về tổ chức, cá nhân mua, bán theo lộ trình thực hiện do Chính phủ quy định; Tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải công bố mục đích sử dụng. Các quy định nêu trên sẽ được thực hiện trên Cơ sở dữ liệu chuyên ngành hóa chất, từ đó cơ quan quản lý sẽ kiểm soát được toàn bộ “đường đi” của hóa chất, từ nhà sản xuất, nhập khẩu tới đơn vị sử dụng cuối cùng. |