Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quản lý và quyết toán ngân sách

Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quản lý và quyết toán ngân sách. (Ảnh minh họa: internet)

Chỉ thị nêu rõ, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 223/2025/QH15, ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong việc chỉ đạo sát sao, quyết liệt các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, triển khai chính sách tài khóa hiệu quả, đồng bộ với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Nhờ đó, công tác quản lý thu, chi ngân sách nhà nước được tăng cường, thu ngân sách vượt 9,3% so với dự toán; chi ngân sách được quản lý chặt chẽ, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để ưu tiên tăng chi đầu tư phát triển; tỷ trọng nợ công, nợ Chính phủ so với GDP giảm và trong giới hạn cho phép; quốc phòng, an ninh được giữ vững; các chính sách an sinh xã hội, phúc lợi xã hội, chăm lo cho đối tượng chính sách, người dân khó khăn... được thực hiện tốt.

Tuy nhiên, Quốc hội cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương, thực hiện các quy định pháp luật và các nghị quyết của Quốc hội về lập, chấp hành dự toán, quyết toán ngân sách nhà nước.

Để nâng cao kỷ cương, kỷ luật quản lý tài chính – ngân sách nhà nước, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở trung ương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục phát huy kết quả đạt được, thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nội dung trong công tác lập, chấp hành, thực hiện dự toán, quyết toán ngân sách nhà nước đã được nêu tại Chỉ thị số 22/CT-TTg ngày 23/6/2023 về việc chấn chỉnh, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong chấp hành pháp luật về tài chính, ngân sách nhà nước.

Đồng thời, để chấn chỉnh, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong việc quản lý, sử dụng và quyết toán ngân sách, cần quan tâm thực hiện thêm nhiều nhiệm vụ.

Các bộ, cơ quan trung ương, địa phương phải chấn chỉnh, khắc phục tồn tại, nâng cao chất lượng lập dự toán thu, chi ngân sách bảo đảm sát đúng yêu cầu và khả năng thực hiện, sử dụng hiệu quả nguồn ngân sách.

Công tác chuẩn bị đầu tư, lập, phân bổ vốn, tổ chức triển khai các dự án đầu tư cần được chú trọng.

Việc thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công hằng năm, đặc biệt với các dự án sử dụng vốn vay ODA, phải được đẩy nhanh, bảo đảm thanh toán, quyết toán các chương trình, dự án đúng quy định.

Các bộ, ngành, địa phương phải kiểm tra, rà soát phương án phân bổ, sử dụng số tăng thu ngân sách, bảo đảm tuân thủ pháp luật; quản lý chặt các khoản chi chuyển nguồn; hủy bỏ, thu hồi triệt để các khoản chi sai quy định hoặc hết thời gian giải ngân.

Toàn bộ các khoản ngân sách trung ương hỗ trợ cho địa phương năm 2024 và năm 2023 trở về trước sử dụng sai hoặc chưa giải ngân sẽ bị thu hồi để giảm bội chi.

Các cơ quan cũng phải báo cáo chi tiết về số chi chuyển nguồn năm 2024 sang 2025 và nguồn cải cách tiền lương chưa sử dụng tại thời điểm 31/12/2024.

Công tác quản lý tạm ứng ngân sách phải được siết chặt.

Trong năm 2025, cần xử lý, thu hồi dứt điểm số tạm ứng quá thời hạn; làm rõ các trường hợp không có khả năng thu hồi; không để phát sinh mới nợ đọng xây dựng cơ bản.

Các cơ quan phải rà soát, xác định rõ số nợ đọng xây dựng cơ bản đến ngày 31/12/2023, số nợ phát sinh đến cuối năm 2024 và 2025; thu hồi toàn bộ vốn ngân sách trung ương đã ứng trước nhưng chưa bố trí thu hồi trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025.

Cùng với đó, các bộ, cơ quan, địa phương phải đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng chống tham nhũng, tiêu cực; tăng cường thanh tra, kiểm tra; làm rõ trách nhiệm người đứng đầu trong quản lý, sử dụng ngân sách.

Những trường hợp vi phạm trong lập, chấp hành dự toán, quyết toán ngân sách nhà nước năm 2023 sẽ bị xử lý nghiêm, kiểm điểm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương, địa phương rà soát, thực hiện đầy đủ các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước về quyết toán ngân sách năm 2023 và các năm trước.

Trường hợp bất khả kháng không thể thực hiện, phải báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét.

Các cơ quan chưa điều chỉnh đầy đủ số liệu quyết toán theo kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước phải khẩn trương hoàn thành. Kết quả thực hiện các kiến nghị phải được tổng hợp, báo cáo cùng với báo cáo quyết toán ngân sách năm 2024.

Bộ Tài chính được giao kiểm soát chặt bội chi ngân sách, nợ công để bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, ổn định kinh tế vĩ mô; quản lý chặt việc huy động vốn vay bù đắp bội chi và trả nợ gốc; theo dõi, đánh giá tiến độ thu chi để huy động vốn trái phiếu Chính phủ tiết kiệm, hiệu quả.

Bộ Tài chính cũng phải rà soát, xây dựng cơ chế xử lý chung đối với các kiến nghị kiểm toán không còn khả năng thực hiện do nguyên nhân khách quan, báo cáo Chính phủ, Quốc hội đề xuất sửa đổi luật liên quan.

Bộ Nội vụ được giao đôn đốc, kiểm tra, tổng hợp danh sách, mức độ và kết quả xử lý vi phạm của tổ chức, cá nhân trong quản lý, sử dụng tài chính – ngân sách, đầu tư công, tài sản công, báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Sau khi có ý kiến chấp thuận, Bộ Nội vụ gửi Bộ Tài chính để tổng hợp chung vào báo cáo quyết toán ngân sách trình Chính phủ, Quốc hội.