Hà Nội 23 °C
TP Hồ Chí Minh 31 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 24 °C
Yên Bái 21 °C
  • Hà Nội Hà Nội 23°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 31°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 24°C
  • Yên Bái Hà Nội 21°C

Sự "bùng nổ" điện năng lượng mặt trời ở Việt Nam đặt ra vấn đề rác thải mới

Hình sự & tố tụng hình sự
17/12/2020 06:30
Diệu Bảo
aa
Dù điện năng lượng mặt trời phát triển mạnh ở Việt Nam, pháp luật hiện hành vẫn chưa có quy định cụ thể về xử lý rác thải pin mặt trời.


Về xử lý các tấm pin mặt trời, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, hiện nay tất cả các chủ đầu tư đều phải chịu trách nhiệm về xử lý các tấm pin quang điện. Trước phát biểu này, đại biểu Ksor Phước Hà (đoàn Gia Lai) từng khẳng định trước nghị trường Quốc hội rằng Bộ trưởng Bộ Công thương “không thể đổ thừa” cho địa phương hay chủ đầu tư có trách nhiệm xử lý pin năng lượng mặt trời.

Bà Ksor Phước Hà cũng nhấn mạnh “cán bộ và nhân dân những địa phương có pin năng lượng rất hoang mang” về tính hiệu quả của năng lương mặt trời cũng như tác động của những pin năng lượng này khiến tăng nhiệt độ tại địa phương. Theo đó, nữ đại biểu đặt câu hỏi: “Sau này, pin đó dùng làm gì? Những tấm pin đó sẽ xử lý ở đâu? Đưa lên mặt trăng hay là dùng để tiếp tục làm món đặc sản bò một nắng?”.

Trang Do_story2_Photo4

Điện mặt trời mái nhà ở Việt Nam đã bùng nổ trong hai năm nay. Ảnh: EVN

Xu hướng “bùng nổ” điện mặt trời mái nhà

Điện mặt trời mái nhà “bùng nổ” ở Việt Nam trong khoảng hai năm gần đây. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thống kê, tính đến đầu tháng 23/9/2020, cả nước đã có tổng cộng 51.769 hệ thống điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) với tổng công suất là 1.355 MW được lắp đặt và đưa vào vận hành, hơn 60% người dùng là các hộ gia đình.

Đến cuối năm 2019, Việt Nam đã vượt qua Thái Lan trở thành thị trường điện năng lượng mặt trời tiềm năng nhất ở Đông Nam Á. Cụ thể, công ty tư vấn năng lượng Wood Mackenzie đã đưa ra ước tính tổng công suất từ hệ thống điện mặt trời ở Việt Nam chiếm 44% tổng công suất của điện mặt trời khu vực Đông Nam Á. Còn theo báo cáo mới nhất của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), Việt Nam ước tính tạo ra khoảng 7.400 MW điện mặt trời trong năm 2020, trong khi đó Thái Lan chỉ tạo ra được khoảng 3.300 MW điện mặt trời.

Theo EVN, ngoài số lượng hàng triệu mái nhà của các hộ gia đình thì mái nhà của các cơ quan, công sở, trường học, bệnh viện, nhà hàng, khách sạn, các trung tâm thương mại, nhà xưởng trong các khu công nghiệp... là những nơi có thể lắp đặt các hệ thống ĐMTMN trong thời gian tới.

Công ty đầu tư và phát triển năng lượng mặt trời Shire Oak International (nguồn gốc từ Anh Quốc) hiện sở hữu một danh mục đầu tư gồm hơn 720 dự án ĐMTMN tại Việt Nam, với tổng giá trị 1,9 tỷ USD (khoảng 44 nghìn tỷ đồng). Ông Sơn Bùi – Giám đốc Marketing & PR tại Shire Oak International cho biết: “Điện năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng xanh, sạch, giảm phát thải khí CO2 gây hiệu ứng nhà kính. Trong vòng 30 năm, lợi ích khi lắp đặt hệ thống điện mặt trời công suất 1 MW tương đương với việc trồng 120,000 cây xanh”.

Trang Do_story2_Photo1

Hệ thống năng lượng mặt trời 760,32 kWp do Shire Oak International phát triển trên diện tích mái 5.500m2 của nhà máy Clean Wood (tỉnh Đồng Nai). Ảnh: Shire Oak International

Ngoài ra, sử dụng điện mặt trời góp phần hạn chế sự phát triển của các nhà máy nhiệt điện gây ô nhiễm, góp phần bảo vệ môi trường tự nhiên. Phần mái được cách nhiệt bằng hệ thống tấm pin năng lượng mặt trời còn giúp giảm nhiệt cho cơ sở được lắp đặt. Bên cạnh đó, phát triển điện mặt trời áp mái góp phần giảm áp lực lên phụ tải lưới điện, tiết kiệm chi phí phát triển đường dây truyền tải…

Hiểm hoạ rác thải điện mặt trời

Theo nghiên cứu về tái chế tấm pin điện mặt trời hết niên hạn của trường Đại học Prince of Songkia (Thái Lan), nhóm nghiên cứu của ông Chowdhury đã cảnh báo xu hướng bùng nổ điện mặt trời trên toàn thế giới đang tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng rác thải trong tương lai. Cụ thể, tổng công suất điện mặt trời từ các dự án đã hoàn thiện lắp đặt trên toàn cầu đã đạt 400GW và dự kiến sẽ tăng lên 4.500 GW vào năm 2050. Tuổi thọ trung bình của tấm pin mặt trời khoảng 25 năm, do đó đến năm 2030, khoảng 4% đến 14% số pin quang điện sẽ trở thành rác thải. Tỉ trọng số lượng rác thải này sẽ tăng lên 80%, tương đương khoảng 78 triệu tấn, vào năm 2050. Do đó, việc thải bỏ các tấm pin quang điện sẽ trở thành một vấn đề môi trường lớn trong thập kỷ tới.

Thành phần cấu tạo nên một tấm pin năng lượng mặt trời bao gồm: 76% glass, 10% plastic, 8% aluminium, 5% silicon, 1% metal. Trên lý thuyết, những nguyên vật liệu này có thể tái chế hoàn toàn 100% và không gây hại đến môi trường.

Thực tế cho thấy, Việt Nam hiện vẫn đang trong giai đoạn phát triển điện mặt trời, vẫn chưa có những công ty chuyên tái chế pin năng lượng mặt trời hết niên hạn. So với các nước Châu Âu đang phát triển mạnh mẽ các công nghệ tái chế pin năng lượng mặt trời do nguồn nguyên liệu đầu vào lớn và ổn định, Việt Nam vẫn chưa thể “đón đầu” công nghệ bởi nguồn cung không ổn định cho một dây chuyền tái chế hiện đại.

Trang Do_story2_Photo2

Một dự án điện mặt trời trên mái nhà tại TP.HCM. Ảnh: Báo Công Thương

Quả thực, rác thải điện năng lượng mặt trời đang trở thành vấn đề nghiêm trọng tại nhiều quốc gia phát triển hiện nay. Đơn cử, điện năng lượng mặt trời bắt đầu “bùng nổ” tại Úc từ năm 2009, đến nay nhiều tấm pin mặt trời đã ngừng hoạt động. Các chuyên gia môi trường tại nước này dự đoán rác thải ĐMTMN sẽ tăng mạnh kể từ năm 2025. Đến năm 2050, dự kiến lượng rác thải ĐMTMN ở nước này có thể đạt tới 1.500 nghìn tấn. Nói cách khác, các tấm pin điện mặt trời hết hạn sẽ tạo ra một “núi” chất thải nguy hại tại nước này trong vài thập kỷ tới, nếu không được xử lý sớm.

Tại Việt Nam, chưa có số liệu thống kê chính thức về lượng rác thải năng lượng mặt trời ở hiện tại và tương lai. Nhiều người vẫn tin rằng ngành công nghiệp năng lượng mặt trời ở trong nước vẫn còn sơ khai và các vấn đề xử lý các tấm pin mặt trời hết niên hạn chỉ xuất hiện sau khoảng 20 năm nữa.

Hiện, các tấm pin năng lượng mặt trời thải loại được quản lý theo các quy định về quản lý chất thải. Theo đó, chủ nguồn thải có trách nhiệm phân định rác thải từ các tấm pin mặt trời theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ngưỡng chất thải nguy hại để quản lý cho phù hợp (QCVN 07:2009/BTNMT). Về điều này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: “Trên thực tế chỉ có 3% một số khoáng chất có thể liên quan đến môi trường thì các nhà cung cấp cho các tấm pin quang điện đều có những hợp đồng với các chủ đầu tư các dự án pin mặt trời, các dự án điện mặt trời để chịu trách nhiệm thu hồi và xử lý các vi mạch điện”.

Đáng nói, pháp luật hiện hành vẫn thiếu các tiêu chuẩn, quy định cụ thể để xử lý rác thải điện năng lượng mặt trời, cũng như các chính sách hỗ trợ và sáng kiến để thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp tái sử dụng, tân trang, tái chế các tấm pin mặt trời.

Trang Do_story2_Photo3

Ở Úc nhiều nhà đầu tư chọn đổ chất thải năng lượng mặt trời vào các bãi chôn lấp bởi chi phí thấp. Ảnh: Inside Waste

TS. Hà Đăng Sơn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và tăng trưởng xanh (CEGR): “Từ 2018-2020, chính phủ đưa ra các chính sách hỗ trợ dự án ĐMTMN vì lí do phân tán và cắt giảm phụ tải. Tuy nhiên, trên thực tế đã nhiều bất cập, một số địa phương, nhà đầu tư, cá nhân đã lạm dụng và làm méo mó chính sách này”. Do đó, việc tạo ra một nền kinh tế tuần hoàn đối với rác thải điện năng lượng mặt trời sẽ cần sự cam kết mạnh mẽ hơn từ các nhà hoạch định chính sách, các nhà làm luật và các cơ quan chức năng thực thi pháp luật.

Về phía công ty Shire Oak International cũng cho biết đang đang phát triển đội ngũ nghiên cứu áp dụng công nghệ tái chế tiên tiến này tại Việt Nam. “Khi nhu cầu của thị trường đủ lớn, chắc chắn chúng tôi sẽ có nhà máy tái chế vì đây cũng là nguồn lợi khổng lồ”, ông Sơn Bùi chia sẻ thêm.

Đầu năm nay, Thủ tướng đã quyết định giao cho Bộ Khoa học và Công nghệ nghiên cứu xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn về tấm pin quang điện cũng như phương án xử lý các tấm pin sau khi dự án hết thời hạn.

Tuy nhiên, kể cả khi có những quy định hướng dẫn cụ thể về tái chế pin điện mặt trời hết hạn và xây dựng cơ sở hạ tầng để tái chế các tấm pin hết hạn, thì lại có một thách thức lớn khác. Đó là nếu các bãi chôn lấp rác vẫn chưa được xử lý triệt để thì việc vứt những tấm pin cũ, hỏng, hết hạn tới các bãi chôn lấp vẫn được nhà đầu tư ưu tiên hơn do chi phí thấp hơn.

bài liên quan
Xác định nguyên nhân gây rò rỉ điện khiến thiếu niên 15 tuổi tử vong ở trung tâm TPHCM

Xác định nguyên nhân gây rò rỉ điện khiến thiếu niên 15 tuổi tử vong ở trung tâm TPHCM

Một thiếu niên tử vong thương tâm khi đi qua đoạn đường ngập nước trên đường Đề Thám, phường Cầu Ông Lãnh, TP HCM. Nguyên nhân ban đầu được xác định có liên quan đến rò rỉ điện từ khu vực gần tủ điện.
Một thập kỷ tạo nên Pháp luật Plus mạnh mẽ, dấn thân và luôn có mặt ở những nơi cần tiếng nói của báo chí

Một thập kỷ tạo nên Pháp luật Plus mạnh mẽ, dấn thân và luôn có mặt ở những nơi cần tiếng nói của báo chí

10 năm – một hành trình của trí tuệ, bản lĩnh và khát vọng cống hiến. Từ một chuyên trang non trẻ, Pháp luật Plus đã và đang viết nên câu chuyện đầy tự hào của mình – câu chuyện về sự thật, công lý và lòng tin.
Đề xuất người dân lắp điện mặt trời mái nhà không phải thông báo EVN

Đề xuất người dân lắp điện mặt trời mái nhà không phải thông báo EVN

Bộ Công Thương đề xuất đơn giản hóa thủ tục lắp đặt điện mặt trời mái nhà. Thay vì phải qua nhiều cơ quan như trước, hộ gia đình chỉ cần gửi thông báo theo mẫu đến UBND cấp xã.
Hành trình 10 năm cùng Pháp luật Plus: Dấu ấn và hành trình phụng sự bạn đọc

Hành trình 10 năm cùng Pháp luật Plus: Dấu ấn và hành trình phụng sự bạn đọc

10 năm, một quãng thời gian không phải là quá dài nhưng cũng chẳng hề ngắn.. Đối với nhiều người, đó là một khoảng thời gian đủ dài để tạo nên những dấu ấn sâu đậm, đủ để xây dựng sự nghiệp và tìm thấy những giá trị đích thực. Với tôi, mười năm gắn bó với tòa soạn báo là một hành trình đầy cảm xúc, nơi tôi đã lớn lên, trưởng thành và tìm thấy lẽ sống của mình.
Bảo đảm dứt khoát không để thiếu điện trong bất cứ trường hợp nào

Bảo đảm dứt khoát không để thiếu điện trong bất cứ trường hợp nào

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 81/CĐ-TTg ngày 3/6/2025 về tình hình, giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong các tháng cao điểm năm 2025 và thời gian tới.
Tận dụng tối đa các nguồn điện rác, mặt trời phục vụ phát điện trong giờ cao điểm

Tận dụng tối đa các nguồn điện rác, mặt trời phục vụ phát điện trong giờ cao điểm

UBND Thành phố Hà Nội vừa ban hành Công văn số 1929/UBND-KT về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2025 và thời gian tới.
Mới nhất
Đọc nhiều
Tây Ninh tăng tốc các dự án giao thông trọng điểm

Tây Ninh tăng tốc các dự án giao thông trọng điểm

Chiều 18/12, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Minh Lâm chủ trì cuộc họp để nghe báo cáo tiến độ và tình hình triển khai các dự án giao thông trọng điểm trên địa bàn tỉnh.
Triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia với 3.000 bị hại, tổng số tiền trên 7.500 tỷ đồng

Triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia với 3.000 bị hại, tổng số tiền trên 7.500 tỷ đồng

Công an tỉnh Lạng Sơn đấu tranh thành công chuyên án, bắt giữ nhóm đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với gần 3.000 bị hại.
Cảnh báo rủi ro từ 'thỏa thuận' mua bất động sản khi dự án chưa đủ điều kiện

Cảnh báo rủi ro từ 'thỏa thuận' mua bất động sản khi dự án chưa đủ điều kiện

Việc kinh doanh bất động sản khi chưa đủ điều kiện, giả mạo tài liệu, cố ý làm sai lệch thông tin về bất động sản,... không đúng quy định của pháp luật.
Tin bài khác
Triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia với 3.000 bị hại, tổng số tiền trên 7.500 tỷ đồng

Triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia với 3.000 bị hại, tổng số tiền trên 7.500 tỷ đồng

Công an tỉnh Lạng Sơn đấu tranh thành công chuyên án, bắt giữ nhóm đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với gần 3.000 bị hại, tổng số tiền giao dịch trên 7.500 tỷ đồng.
Vạch trần đường dây sản xuất sữa giả Hiup, rửa tiền hơn 83 tỷ đồng tại Z Holding

Vạch trần đường dây sản xuất sữa giả Hiup, rửa tiền hơn 83 tỷ đồng tại Z Holding

VKSND Tối cao vừa truy tố 18 bị can liên quan đến các sai phạm nghiêm trọng tại Công ty Cổ phần Z Holding, trong đó có Chủ tịch HĐQT Hoàng Quang Thịnh cùng hai Phó Tổng giám đốc, về các hành vi sản xuất, buôn bán thực phẩm giả, vi phạm quy định về kế toán, trốn thuế và rửa tiền với quy mô đặc biệt lớn, tổng doanh thu hàng nghìn tỷ đồng.
Bắt đối tượng truy nã cùng 33,36 gam ma túy

Bắt đối tượng truy nã cùng 33,36 gam ma túy

Khám xét trong người đối tượng, lực lượng Công an thu giữ 93 viên hồng phiến có khối lượng 9,86 gam và 2 gói heroine có khối lượng 23,77 gam.
Khởi tố 09 đối tượng thanh, thiếu niên gây rối trật tự công cộng trong đêm

Khởi tố 09 đối tượng thanh, thiếu niên gây rối trật tự công cộng trong đêm

Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Đà Nẵng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 09 đối tượng về hành vi “Gây rối trật tự công cộng”.
Tạm giữ lô hàng ký gửi chứa vàng và điện thoại tại Cảng Hàng không Cam Ranh

Tạm giữ lô hàng ký gửi chứa vàng và điện thoại tại Cảng Hàng không Cam Ranh

Công an tỉnh Khánh Hòa phát hiện nhiều điện thoại di động và vàng không thực hiện thủ tục khai báo hải quan tại Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh.
An Giang: Bắt 07 phương tiện thuỷ vận chuyển số lượng lớn khoáng sản không hoá đơn chứng từ

An Giang: Bắt 07 phương tiện thuỷ vận chuyển số lượng lớn khoáng sản không hoá đơn chứng từ

Sáng 18/12/2025, Đội Cảnh sát đường thủy số 2, thuộc Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh An Giang cho biết vừa phát hiện, bắt quả tang 07 phương tiện thuỷ vận chuyển số lượng lớn khoáng sản (đất mặt) không hoá đơn chứng từ.
Đắk Lắk: Đột kích quán Bar, bắt quả tang 7 thanh thiếu niên tổ chức sử dụng chất ma túy

Đắk Lắk: Đột kích quán Bar, bắt quả tang 7 thanh thiếu niên tổ chức sử dụng chất ma túy

Kiểm tra quán bar Liberty tại địa chỉ 21A Trần Nhật Duật, phường Buôn Ma Thuột, phát hiện bắt quả tang 7 đối tượng đang sử dụng trái phép chất ma túy.
Tây Ninh: Bắt đối tượng vận chuyển 3.000 bao thuốc lá ngoại nhập lậu

Tây Ninh: Bắt đối tượng vận chuyển 3.000 bao thuốc lá ngoại nhập lậu

Đồn Biên phòng Sông Trăng (Bộ đội Biên phòng tỉnh Tây Ninh) vừa phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ 01 đối tượng vận chuyển 3.000 bao thuốc lá điếu ngoại nhập lậu trên địa bàn xã Hưng Điền.
Khởi tố vụ án buôn bán ma túy ở Lai Châu

Khởi tố vụ án buôn bán ma túy ở Lai Châu

Ngày 17/12, Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu thông tin, Đồn Biên phòng Thu Lũm (Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu) vừa ra quyết định khởi tố vụ án buôn bán ma túy.
Triệt phá đường dây lừa đảo 7.500 tỷ đồng, bắt giữ 22 đối tượng

Triệt phá đường dây lừa đảo 7.500 tỷ đồng, bắt giữ 22 đối tượng

Kết quả điều tra bước đầu cho thấy đường dây này có hơn 20 đối tượng, do một người Trung Quốc cầm đầu, thuê trụ sở tại Campuchia để hoạt động.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.