Siêu dự án sân bay Long Thành- Bài 4: Những người xây nên kỳ tích

Từ nắng gắt đến kỳ tích vượt tiến độ

Giữa cái nắng như đổ lửa đầu mùa hè miền Đông Nam Bộ, nơi nền nhiệt vượt 37 độ C, từng dòng người vẫn đều đặn bước vào đại công trường sân bay Long Thành từ 6 giờ sáng, mang theo không chỉ dụng cụ lao động mà cả tinh thần trách nhiệm với một công trình mang ý nghĩa quốc gia.

Theo Ban Quản lý dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành (ACV), hơn 10.000 kỹ sư, công nhân, chuyên gia trong nước và quốc tế đang làm việc mỗi ngày trên công trường, triển khai đồng loạt các hạng mục như: nhà ga hành khách, đường cất/hạ cánh, sân đỗ, tháp không lưu, hệ thống giao thông nội bộ và kỹ thuật phụ trợ.

Đặc biệt, trong thời điểm cao độ hiện nay, nhiều hạng mục trọng yếu đang được đẩy nhanh thi công để kịp hoàn thành những mốc tiến độ quan trọng như đường cất/hạ cánh trước ngày 30/4, vượt kế hoạch ban đầu 3 tháng, một bước ngoặt chứng minh năng lực tổ chức và thi công của Việt Nam đã tiến lên một đẳng cấp mới.

Nhà ga hành khách, gói thầu 5.10 được coi là “trái tim” của sân bay Long Thành giai đoạn 1. Hơn 5.000 người và 1.000 thiết bị máy móc đang chia ca làm việc ngày đêm tại đây, bất kể ngày thường hay lễ Tết.

Ghi nhận tại công trường, các hạng mục như thi công vách kính, lắp hệ thống cơ điện (MEP), ống gió, hệ thống phòng cháy chữa cháy, dây chuyền vận chuyển hành lý đều đang triển khai đồng thời trên nhiều mặt bằng.

Phần mái vòm trung tâm được xem là một trong những kết cấu thép khó thi công nhất cả nước đã được nâng thành công, tạo nên dáng vóc ban đầu cho nhà ga quy mô hàng đầu Đông Nam Á.

Giữa mùa hè rực lửa, hàng ngàn kỹ sư, công nhân bám trụ công trường Long Thành.

Không chỉ là công trình xây dựng, nhà ga còn là biểu tượng văn hóa, hội tụ những đường nét kiến trúc lấy cảm hứng từ hình ảnh hoa sen cách điệu biểu tượng quốc gia Việt Nam, được thiết kế theo tiêu chuẩn 4 sao quốc tế, thân thiện với môi trường, tiết kiệm năng lượng và ứng dụng công nghệ thông minh trong vận hành.

Tại gói thầu 4.6, nơi thi công đường cất/hạ cánh, gần 30 mũi thi công đã được triển khai rầm rộ từ sau Tết Nguyên đán. Ông Lê Văn Tiến, Chỉ huy trưởng Liên danh nhà thầu cho biết: “Toàn bộ lực lượng thi công được giữ nguyên 100% công suất xuyên lễ.

Đường cất/hạ cánh đã đạt trên 90% khối lượng, riêng hệ thống điện, thoát nước, sơn kẻ vạch cũng đang hoàn tất những công đoạn cuối”.

Dự kiến trước 30/4/2025, đường cất/hạ cánh sẽ “sáng đèn”, sẵn sàng phục vụ bay hiệu chuẩn kỹ thuật, một dấu mốc then chốt để đánh giá chất lượng vận hành ban đầu của sân bay.

Việc hoàn thành sớm hạng mục quan trọng này không chỉ vượt tiến độ mà còn chứng minh năng lực thi công và điều phối của các nhà thầu trong nước đã tiệm cận chuẩn quốc tế.

Mùa khô là “thời điểm vàng” trong thi công hạ tầng sân bay. Tại gói 4.7 (sân đỗ tàu bay và đường lăn), hơn 1.400 kỹ sư và công nhân cùng 444 thiết bị đang gấp rút thi công lu lèn, đắp nền K95, xử lý hầm GSE và lắp đặt hệ thống thoát nước kỹ thuật cao.

Cùng lúc đó, gói 4.8 (giao thông nội khu và cầu cạn) cũng triển khai đồng loạt các hạng mục hồ điều hòa, tuynel kỹ thuật, đường kết nối trung tâm điều hành.

Theo Ban QLDA Long Thành, mỗi ngày có hơn 10.000 kỹ sư, công nhân, chuyên gia trong và ngoài nước làm việc tại công trường.

Ông Dương Quang Điện, Phó Giám đốc Thường trực Ban QLDA Long Thành, chia sẻ: “Tất cả các nhà thầu đều đang chạy nước rút trong mùa khô. Từng ngày nắng là từng ngày quý giá để đẩy nhanh khối lượng thi công, bù đắp cho các giai đoạn mưa bão sau này”.

Long Thành không chỉ là một bài toán xây dựng, mà còn là thử thách tổ chức liên ngành - đa tầng - xuyên cấp. Hệ thống điều hành bay, tháp không lưu, hệ thống cung cấp nhiên liệu, an ninh hàng không, dây chuyền xử lý hành lý… tất cả đều phải đồng bộ và kiểm thử trước khi đi vào vận hành.

Các gói thiết bị đặc chủng như bồn nhiên liệu, hệ thống hydrant pit, hệ thống radar, thiết bị kiểm tra an ninh, máy bơm, xe tiếp nhiên liệu đã bắt đầu được đặt hàng và nhập khẩu.

Việc vận hành thử đòi hỏi không chỉ năng lực kỹ thuật, mà còn cần chuỗi cung ứng đồng bộ, phối hợp giữa nhiều nhà thầu và đơn vị tư vấn quốc tế.

Những người xây nên kỳ tích

Ẩn sau những con số sản lượng và tiến độ là mồ hôi, nghị lực và lòng kiên cường của từng người công nhân.

Ông Nguyễn Đức Thuận, Phó Giám đốc điều hành thi công nhà ga, xúc động chia sẻ: “Dù nắng nóng gay gắt, anh em vẫn chia ca luân phiên, bữa ăn ngay tại lán trại, tranh thủ từng giờ để giữ nhịp thi công. Nhiều người làm xuyên Tết, xuyên lễ vì ‘ở nhà ga, mỗi ngày chậm là cả dự án chậm theo’”.

Gói thầu 5.10 nhà ga hành khách, được xem là “trái tim” của sân bay Long Thành giai đoạn 1, với hơn 5.000 người và 1.000 thiết bị thi công xuyên lễ, không ngơi nghỉ.

Chị Ngô Thị Mai, công nhân hàn kết cấu thép tại nhà ga, chia sẻ: “Làm công trình này, ai cũng tự hào. Biết là cực, nhưng nghĩ mình góp phần xây sân bay quốc gia, nên vui lắm. Mẹ tôi ở quê nghe nói Long Thành là biểu tượng mới, bà gọi điện động viên hoài”.

Tại công trường Long Thành, giữa mùa hè đỏ lửa, không chỉ có mồ hôi mà còn là tinh thần không ngơi nghỉ. Mỗi tiếng máy nổ, mỗi tấm thép được lắp đặt, mỗi nhịp vòm mái nâng lên… là từng nấc thang vươn tới một biểu tượng mới của Việt Nam hiện đại.

“Chúng tôi quen với việc ăn trưa dưới bóng container, làm việc dưới nắng từ sáng đến tối. Có người đã gác lại đám cưới, người hoãn việc gia đình. Không ai than phiền. Vì ai cũng muốn góp phần xây nên một công trình để đời” anh Nguyễn Minh Duy, kỹ sư cơ điện thuộc gói thầu 5.10, chia sẻ với giọng khàn đặc sau ca trực 12 giờ.

Tại một khu vực khác, tổ thi công điện nhẹ thuộc hệ thống nhà ga hành khách đang hoàn thiện lắp đặt tủ điện, kết nối hệ thống báo cháy, thông gió.

Trong tiếng gió nóng hầm hập, kỹ sư Lê Thị Ánh Tuyết một trong những nữ kỹ sư hiếm hoi trên công trường cho biết: “Dù là phụ nữ, nhưng mình xác định làm công trình thì không có sự khác biệt. Cái nắng này có thể thiêu cháy da, nhưng không thể đốt được quyết tâm của tập thể”.

Không khí lao động khẩn trương tại Long Thành không chỉ thể hiện qua số lượng nhân công hay tiến độ thi công, mà còn phản ánh một nét mới trong cách tổ chức thi công các siêu dự án đồng bộ, chuyên nghiệp, công nghệ hóa.

Anh Nguyễn Minh Duy chia sẻ: “Ai cũng mong góp sức vào một công trình để đời”.

Ban Quản lý dự án Cảng HKQT Long Thành và các liên danh nhà thầu đang ứng dụng hệ thống quản lý tiến độ theo mô hình BIM (Building Information Modeling), sử dụng camera AI để giám sát chất lượng thi công và an toàn lao động, đồng thời tích hợp báo cáo sản lượng theo thời gian thực.

“Trước đây, nhiều công trình lớn bị chậm do chia nhỏ nhà thầu, thiếu điều phối. Long Thành đang là bước thử nghiệm cho mô hình tổng điều phối thống nhất nơi mỗi mắt xích đều được kiểm soát số hóa”, ông Dương Quang Điện nhấn mạnh.

Với hơn 40% sản lượng giai đoạn 1 đã hoàn thành, dự án không chỉ đang vượt tiến độ nhiều hạng mục, mà còn thiết lập một chuẩn mực điều hành mới, buộc các bộ, ngành và địa phương phải “làm thật, làm đúng, làm nhanh”.

Từ đại công trường đến trung tâm tích hợp kinh tế - logistics

Không thể nhìn Long Thành như một sân bay đơn thuần. Khi đi vào vận hành, Long Thành sẽ tạo sức hút đầu tư dây chuyền cho các ngành công nghiệp hậu cần, logistics, thương mại điện tử, chế biến xuất khẩu, trung tâm R&D…

Không khí khẩn trương tại Long Thành, không chỉ thể hiện ở nhân lực và tiến độ, mà còn cho thấy cách tổ chức thi công đồng bộ, chuyên nghiệp và công nghệ hóa.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, tính đến đầu năm 2025, Đồng Nai, Bình Dương, Long An đã chuẩn bị gần 7.000 ha đất sạch để mời gọi đầu tư vào khu công nghiệp thông minh, kho vận hàng không, trung tâm công nghệ cao lấy Long Thành làm điểm tựa.

Các tuyến cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Vành đai 3, Vành đai 4, tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành đều đang được đẩy nhanh để khép kín mạng lưới kết nối trung tâm và vùng vệ tinh, hình thành một hành lang kinh tế phía Đông hoàn chỉnh.

Sân bay Long Thành là biểu tượng của một giai đoạn phát triển mới, nhưng phía sau biểu tượng đó là bài kiểm tra thể chế.

Thành công của Long Thành không chỉ đo bằng km đường băng hay số cổng ra máy bay mà đo bằng khả năng tổ chức điều phối, bằng quyết tâm hành động, và bằng những đổi mới từ thể chế tới công trường.

Chính phủ đã giao quyền điều phối cho Đồng Nai trong các hạng mục giải phóng mặt bằng, hạ tầng ngoài hàng rào.

Nhiều cơ chế đặc thù như rút ngắn thủ tục đầu tư, phân cấp quyết định cho Ban QLDA, lồng ghép quy hoạch vùng đã được áp dụng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trong chuyến thị sát tháng 3/2025 từng khẳng định: “Không được để Long Thành trở thành tiền lệ xấu. Phải là tiền lệ tốt về tiến độ, về kỹ thuật, về liêm chính”.

Và đến nay, tiến độ vượt kế hoạch, công trường sáng đèn xuyên lễ, kỷ luật được giữ vững, chính là minh chứng cho điều đó.

Giữa mùa hè rực lửa, hàng ngàn kỹ sư, công nhân bám trụ công trường Long Thành, quyết tâm vượt tiến độ cho biểu tượng hạ tầng mới của Việt Nam.

Với vị trí trung tâm vùng Đông Nam Bộ - Long Thành được ví như “trái tim kết nối” của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Từ đây, một nhịp đập mới đang lan tỏa ra các đô thị vệ tinh: Nhơn Trạch, Long Thành, Dĩ An, Bà Rịa, Thủ Đức…

Những dự án hạ tầng dọc theo trục sân bay không chỉ mang tính kết nối, mà còn là “bệ phóng” tái cấu trúc đô thị, công nghiệp theo mô hình tích hợp.

Mô hình “aerotropolis” (đô thị sân bay) đang từng bước được hiện thực hóa, với sân bay làm trung tâm phát triển kinh tế và đô thị thay vì chỉ là điểm đi và đến.

Trong tương lai gần, Long Thành không chỉ là nơi cất cánh của máy bay mà sẽ là nơi khởi đầu cho hành trình dịch chuyển của các dòng vốn, công nghệ, con người.

Chiều muộn. Gió vẫn cuộn bụi vàng mờ cả bầu trời. Nhưng ở cuối đường băng dài hơn 4.000m, những công nhân vẫn đang đổ lớp bê tông cuối cùng. Không một ai đứng lại. Từng cú vung xẻng, kéo dây sơn vạch đường vẫn đều tay.

Họ không đợi đến ngày khánh thành để cảm nhận tự hào. Với họ, mỗi ngày trên công trường là một phần của lịch sử công trình này.

Khi Long Thành cất cánh thì hơn chục ngàn con người đang lặng lẽ dưới nắng hè hôm nay, sẽ mãi mãi thuộc về công trình ấy.