Sạt lở bờ sông, bờ biển diễn biến nghiêm trọng, nhiều khu vực ở Cà Mau nguy cơ mất an toàn cao

Nhiều điểm sạt lở nghiêm trọng, ảnh hưởng sinh kế người dân

Theo Chi cục Thủy lợi thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết, hiện nay trên địa bàn tỉnh Cà Mau đang xuất hiện hàng loạt điểm sạt lở nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sản xuất của người dân.

Tại khóm Sa Phô (xã Năm Căn), khu vực ven sông Cửa Lớn đang bị sạt lở với chiều dài khoảng 700m.

Tại khóm Sa Phô (xã Năm Căn), khu vực ven sông Cửa Lớn đang bị sạt lở với chiều dài khoảng 700m. Nơi đây có khoảng 40 hộ dân và 25 trại sản xuất giống thủy sản đang hoạt động. Do có nhiều cơ sở sản xuất, việc di dời người dân ra khỏi vùng nguy hiểm gặp rất nhiều khó khăn. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chỉ đạo đưa khu vực này vào Đề án phòng, chống sụt lún, sạt lở, ngập úng và xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Tại khu vực cửa biển Bồ Đề (xã Tam Giang Đông cũ, nay là xã Tam Giang), đoạn lộ giao thông nông thôn dọc sông Cửa Lớn đã bị sạt lở khoảng 200m trong tổng chiều dài tuyến 750m. Nhiều vuông tôm đã bị mất đất sản xuất, nguy cơ tiếp tục bị triều cường và sóng biển tấn công là rất cao.

Một khu vực khác đang sạt lở nghiêm trọng là tuyến bờ biển Đông, đoạn từ cửa biển Ấp Hạp đến cửa biển Giá Cao (xã Tân Thuận), với chiều dài khoảng 5km. Rừng phòng hộ tại đây đang bị sóng biển khoét sâu từ 30–40m, gây đổ gãy cây và xâm hại đất rừng được giao khoán, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế người dân trong khu vực.

Ngoài ra, tại khu vực Miếu bà Thủy Long (xã Thanh Tùng), một đoạn bờ kè dài 60m đã bị sạt lở, trong đó có 26m kè bê tông bị sụp lún hoàn toàn, ảnh hưởng đến khu vực di tích. Chính quyền địa phương đã khẩn trương cắm biển cảnh báo và gia cố tạm bằng cừ tràm, cừ dừa để bảo vệ công trình.

Biển cảnh báo sạt lở công khai số điện thoại của lãnh đạo địa phương.

Bên cạnh sạt lở bờ sông, sạt lở bờ biển cũng đang diễn biến hết sức phức tạp, tổng chiều dài bờ biển đang sạt lở đặc biệt nguy hiểm và nguy hiểm lên đến 83km.

Một số điểm sạt lở mới cũng đang gây ảnh hưởng lớn. Sạt lở bờ sông Gành Hào kéo dài gần 650m đã ảnh hưởng đến 68 hộ dân, trong đó có 10 hộ kinh doanh. Riêng ngày 3/7 vừa qua, một hộ bị sụp hoàn toàn phần nhà sau, thiệt hại ước tính khoảng 200 triệu đồng.

Một số điểm sạt lở khác gồm: đoạn kênh phía Tây hạ lưu cống Nhà Mát – hiện là phường Hiệp Thành (đã khắc phục xong), đoạn kênh phía Đông hạ lưu cống Cây Gừa (chưa khắc phục) và đoạn lộ Vịnh Gió Ngược (ấp Cái Keo, xã Định Thành) bị sụp lún 30m, đe dọa an toàn giao thông.

Đề xuất nhiều dự án kè cấp bách, cần sớm bố trí vốn để triển khai

Để xử lý các điểm sạt lở, hiện nay nhiều dự án kè phòng chống sạt lở đã được tỉnh Cà Mau đề xuất hoặc triển khai thực hiện.

Đặc biệt, có một số các dự án đáng chú ý: Dự án xây dựng Đê biển Tây từ Cái Đôi Vàm đến Kênh Năm và kè phòng, chống sạt lở bờ biển các đoạn xung yếu từ cửa biển Sông Đốc đến cửa biển Bảy Háp, sử dụng vốn vay của cơ quan Phát triển Pháp (AFD) (nâng cấp đê biển Tây đoạn từ Cái Đôi Vàm đến Kênh Năm chiều dài 19km, xây dựng 11km kè chống sạt lở, kinh phí khoảng 826 tỷ đồng); Dự án Kết hợp bảo vệ vùng ven biển và phục hồi đai rừng ngập mặn tỉnh Kiên Giang và Cà Mau (xây dựng 7km kè, kinh phí khoảng 245 tỷ đồng).

Nhiều dự án kè phòng, chống sạt lở đã được tỉnh Cà Mau đề xuất và triển khai thực hiện, trong đó có Dự án kè chống xói lở bờ biển đoạn giữa bờ biển Vĩnh Trạch Đông (cũ) và địa bàn phường Nhà Mát (cũ) - nay là phường Hiệp Thành) với chiều dài khoảng 4,2km.

Dự án kè G6 (3km, 480 tỷ đồng) tại xã Long Điền Tây cũ, nay là xã Gành Hào - ảnh hưởng đến 45 hộ và 2 doanh nghiệp chế biến thủy sản lớn; Dự án kè bờ sông Cà Mau – Bạc Liêu (5km, 700 tỷ đồng, trong đó Trung ương 630 tỷ, địa phương 70 tỷ) qua xã Giá Rai, cần tái định cư cho 800 hộ; Dự án xây dựng kè kênh 30/4 (5,2km, 906 tỷ đồng, trong đó Trung hỗ trợ 816 tỷ, địa phương cân đối 90 tỷ) tại phường Nhà Mát (nay là phường Hiệp Thành), Trung ương đã hỗ trợ 300 tỷ đồng và đang thi công.

Cùng với đó, Dự án xói lở bờ biển, đoạn còn lại giữa bờ biển Vĩnh Trạch Đông (cũ) và phường Nhà Mát (cũ), nay là Phường Hiệp Thành (4,2km, 250 tỷ đồng, trong đó Trung ương 225 tỷ, địa phương 25 tỷ) và dự án chống xói lở bờ biển Gành Hào (2km, 140 tỷ đồng, trong đó Trung ương 126 tỷ, địa phương 14 tỷ) đều đã được phê duyệt chủ trương đầu tư tháng 6/2025.

Chi cục Thủy lợi kiến nghị sớm bố trí vốn để xử lý cấp bách

Trao đổi với PLVN, ông Đỗ Minh Điền – Phó Chi Cục trưởng Chi cục Thủy lợi (Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau) cho biết: “Trước diễn biến sạt lở ngày càng phức tạp, chúng tôi đã tham mưu cho Sở báo cáo UBND tỉnh có văn bản đề xuất Trung ương hỗ trợ vốn kịp thời để triển khai các dự án kè, đặc biệt là những điểm sạt lở đặc biệt nguy hiểm như tại Năm Căn và khu vực bờ biển Đông. Việc chậm triển khai sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân và mất đất sản xuất lâu dài”.

Ông Điền cũng cho biết thêm: “Hiện nay 4 khu vực sạt lở tại Cà Mau đã được UBND tỉnh kết luận, chỉ đạo tại Thông báo số 056/TB-VP ngày 07/7/2025, Chi cục Thủy lợi đang phối hợp các đơn vị triển khai thực hiện theo hướng dẫn”.

Tuy nhiên, sạt lở bờ sông, bờ biển không chỉ là câu chuyện môi trường mà còn là vấn đề phát triển bền vững của toàn vùng ĐBSCL. Việc đầu tư kè, ổn định dân cư và bảo vệ sinh kế cần được xem là nhiệm vụ cấp thiết và lâu dài của địa phương cũng như Trung ương.