Dự kiến, hàng loạt vệ tinh được phóng lên vũ trụ trong thời gian tới, giúp Việt Nam tiến tới làm chủ công nghệ vệ tinh nhỏ quan sát trái đất.
 |
| Quá trình phát triển vệ tinh của VNSC. |
Theo Phó Giám đốc Trung tâm Vệ tinh quốc gia (VNSC) Vũ Việt Phương, công nghệ vũ trụ là lĩnh vực công nghệ cao, tích hợp nhiều ngành công nghệ khác nhau tạo ra lợi ích kinh tế lớn và thúc đẩy các ngành công nghệ khác phát triển.
Đối với Việt Nam, công nghệ vũ trụ mang lại lợi ích thiết thực như: Gia tăng năng lực dự đoán, phòng chống, giảm nhẹ thiên tai, quản lý và phát triển nguồn tài nguyên thiên nhiên, thiết lập cơ sở hạ tầng viễn thông và truyền hình vệ tinh, bảo vệ chủ quyền đất nước…
Theo lộ trình đạt mục tiêu tự sản xuất vệ tinh “made in Vietnam” đến năm 2020, VNSC đã triển khai một số dự án thiết kế và phát triển các vệ tinh quan sát trái đất.
Vệ tinh “made in Viet Nam” đầu tiên được đưa lên quỹ đạo là PicoDragon vào năm 2013. Toàn bộ các bước trong quá trình phát triển vệ tinh, từ nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, tích hợp, đến thử nghiệm,… đều được thực hiện tại Việt Nam. Nhiệm vụ của vệ tinh là chụp ảnh trái đất, đo đạc một số thông số và môi trường vũ trụ và thử nghiệm liên lạc với trái đất.
Hiện tại, dự án vệ tinh NanoDragon đang được thực hiện bởi đội ngũ 100% các kỹ sư và chuyên gia của VNSC. NanoDragon có trọng lượng khoảng 6 kg, dự kiến sẽ được phóng lên quỹ đạo vào năm 2019. Vệ tinh này có nhiệm vụ hỗ trợ, mang cao hiệu quả làm việc của hệ thống nhận dạng tự động tàu thủy, giám sát các tàu cá.
Một dự án đang triển khai nữa là phát triển vệ tinh MicroDragon có nhiệm vụ quan sát vùng biển ven bờ nhằm đánh giá chất lượng nước, dự báo những vùng nước thích hợp nhất cho việc nuôi trồng thủy sản. Vệ tinh đang trong giai đoạn tích hợp và sẽ được hoàn thành vào tháng 9/2017, dự kiến đầu năm 2018 sẽ được phóng lên quỹ đạo bằng tên lửa Epsilon của Nhật Bản.
Đầu năm 2017, dự án vệ tinh quan sát trái đất với cảm biến radar LOTUSat-1 và 2 sẽ được sản xuất. LOTUSat-1 sẽ do Nhật Bản chế tạo với sự tham gia của các kỹ sư Việt Nam. LOTUSat-2 sẽ được các kỹ sư của VNSC lắp ráp và thử nghiệm tại Trung tâm Lắp ráp, tích hợp và thử nghiệm vệ tinh tại Hòa Lạc, đánh dấu khả năng tự phát triển vệ tinh quan sát trái đất của Việt Nam.
Hệ thống vệ tinh LOTUSat-1 và 2 sẽ bảo đảm việc quan sát trái đất trong trường hợp thảm họa khẩn cấp với mọi điều kiện thời tiết khí hậu; xây dựng và xử lý các dữ liệu vệ tinh phục vụ giám sát và cảnh báo sớm thiên tai, các thảm họa môi trường…
Để làm chủ công nghệ, nhân lực là một trong những yếu tố vô cùng quan trọng, vì vậy VNSC đang tập trung vào công tác đào tạo cán bộ.
Theo ông Vũ Việt Phương, công nghệ nếu không có thì sẽ tìm cách đặt mua hoặc tiếp nhận chuyển giao, cơ sở hạ tầng cần đầu tư tiền của là có thể xây dựng được, nhưng đào tạo được đội ngũ cán bộ giỏi chuyên môn và giàu kinh nghiệm đòi hỏi nhiều thời gian và công sức.
Trung tâm đã gửi 36 cán bộ trẻ sang Nhật Bản để đào tạo trình độ thạc sĩ về công nghệ vệ tinh. Những người này sẽ cùng một số chuyên gia tham gia quá trình chế tạo vệ tinh, sau đó sẽ quay về Việt Nam để thiết kế và lắp ráp vệ tinh.
Bên cạnh đó, Trung tâm cũng hợp tác với 5 trường đại học của Nhật Bản để đào tạo nguồn nhân lực, hợp tác với 3 trường đại học của Việt Nam để trong giai đoạn 2016-2020 sẽ mở và đào tạo các trình độ trong lĩnh vực vệ tinh ứng dụng và xây dựng chương trình khoa học vũ trụ.
