Những sai phạm về tài chính trong Dự án đường 5 kéo dài đoạn cầu Chui – Đông Trù – Phương Trạch – Bắc Thăng Long là rất nghiêm trọng. Hàng chục tỷ đồng đã được cán bộ “vung tay” sai quy định đang đứng trước nguy cơ không thể thu hồi.
Theo Kết luận của Thanh tra Chính phủ, tổng số tiền qua thanh tra phát hiện là 657,941 tỷ đồng, trong đó số tiền 237 tỷ đồng đã được khẳng định, số còn lại 384 tỷ đồng gồm gói thầu 12 và 13 cần phải tính toán chi tiết.
Cụ thể, sai phạm chủ yếu về điều chỉnh dự toán các gói thầu, từ việc không chấp hành tiến độ thi công của Nhà nước ở tất cả các gói thầu đối với diện tích mặt bằng đã được giao, trong khi khối lượng chậm thực hiện vẫn được điều chỉnh giá qua các lần nghiệm thu thanh toán khối lượng hoàn thành không đúng quy định với số tiền 116,48 tỷ đồng, ở các gói thầu 6 đến 11 và 14, 15, 24 là 109,6 tỷ đồng.
Sai phạm trong tính toán cấp phối bê tông nhựa đối với các gói thầu số 10, 11, 14, 15 là 2,094 tỷ đồng; sai phạm sử dụng sai kinh phí ở các gói thầu số 1 và gói thầu số 17A, 17B là 4,711 tỷ đồng.
|
Xuất hiện những vết lún trên dự án đường 5 kéo dài |
Những sai phạm này vi phạm tiến độ thực hiện Hợp đồng xây dựng và các quy định tại Thông tư của Bộ Xây dựng và Nghị định Chính phủ về quản lý chất lượng công trình và các quy định của Luật Đấu thầu.
Đối với gói thầu 13 cầu Đông Trù, việc chậm tiến độ thực hiện điều chỉnh giá vật liệu, nhân công, máy và khối lượng điều chỉnh một phần biện pháp thi công do mực nước thay đổi là 336,068 tỷ đồng…
Đặc biệt, trong công tác bồi thường, hỗ trợ không đúng quy định là 77,086 tỷ đồng. Theo Thanh tra Chính phủ, về hỗ trợ di chuyển đối với Nhà máy Z133, ngày 18/12/2008, UBND quận Long Biên có Quyết định số 4314 phê duyệt phương án hỗ trợ di chuyển đối với Nhà máy Z133 với số tiền 36,057 tỷ đồng. Qua thanh tra cho thấy, đất của Nhà máy Z133 được thu hồi để giải phóng mặt bằng là đất Quốc phòng an ninh, việc thu hồi giải phóng mặt bằng chỉ thực hiện bồi thường tài sản trên đất và hỗ trợ di chuyển.
Tuy nhiên, mức hỗ trợ tối đa không quá mức bồi thường về đất do đơn vị này chi trả cho việc bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng tại cơ sở mới như tính toán của liên ngành tại Tờ trình 1192 hơn 14,3 tỷ đồng cho 50 nghìn m2 đất. Như vậy, số tiền Nhà máy Z133 được hỗ trợ di chuyển là hơn 14,3 tỷ đồng, số tiền hỗ trợ không đúng quy định, gây lãng phí ngân sách Nhà nước hơn 21,7 tỷ đồng.
|
Ai sẽ chịu trách nhiệm khi để hàng chục tỷ đồng của Nhà nước vào tình thế không còn khả năng thu hồi |
Đối với việc bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng để giao cho Trung tâm T504: D.A đầu tư xây dựng trung tâm dạy nghề kết hợp với nhiệm vụ A2 là một D.A của Bộ Quốc phòng, do vậy, tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thực hiện D.A này phải được tính trong nguồn vốn của D.A do Bộ Quốc phòng phê duyệt. Việc sử dụng vốn của D.A đường 5 kéo dài vào mục đích bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để thực hiện D.A của Bộ Quốc phòng là không đúng quy định, gây lãng phí ngân sách Nhà nước, yêu cầu thu hồi số tiền hơn 10,5 tỷ đồng về ngân sách Nhà nước.
Hỗ trợ cho các hộ có đất bị thu hồi nhỏ hơn 30% đất nông nghiệp được giao không đúng quy định 38,7 tỷ, trong đó sai phạm về hỗ trợ ổn định đời sống là 22,5 tỷ và sai phạm về hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp là 16,2 tỷ. Theo Thanh tra Chính phủ, số tiền đã chi trả cho các hộ dân nên không có khả năng thu hồi.
Qua đó, ngoài những khoản tiền sai phạm bị giảm trừ, đơn vị này đề nghị UBND TP Hà Nội báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề xin ý kiến chỉ đạo về số tiền 38,762 tỷ đồng trên.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP Hà Nội cần thu hồi số tiền bồi thường, hỗ trợ không đúng quy định 38,324 tỷ đồng hỗ trợ nhà máy Z133, T504 Bộ Quốc phòng và công trình hạ tầng cho UBND phường Thượng Thanh.
Được biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, UBND TP Hà Nội đã có văn bản đề nghị Bộ Quốc phòng chỉ đạo 2 đơn vị hoàn trả ngân sách TP hơn 32,2 tỷ đồng.
Tuy nhiên, giải quyết số tiền hơn 40 tỷ đồng đền bù, hỗ trợ sai còn lại như thế nào, vẫn là bài toán chưa có lời giải đối với cơ quan chức năng TP Hà Nội. Tổ chức, cá nhân nào sẽ chịu trách nhiệm trong việc để tiền ngân sách Nhà nước vào tình trạng không còn khả năng thu hồi như Thanh tra Chính phủ kết luận.