Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 24 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 24°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Phong tục đón năm mới độc đáo của người Pu Péo và Khơ Mú

Văn hóa
26/01/2020 22:10
aa
Tuy số người Pu Péo còn lại rất ít nhưng những phong tục mà họ giữ lại được quả thật rất độc đáo, trong đó phải kể tới tục “Cướp giọng gà ngày Tết”.


Còn theo quan niệm của người Khơ Mú, tục lấy nước vào buổi sáng đầu năm mới thể hiện cách ứng xử của người dân với môi trường thiên nhiên và các quan niệm về vai trò của nước trong cuộc sống.

Nam thanh nữ tú Pu Péo cùng chơi các trò chơi dân gian.

Nam thanh nữ tú Pu Péo cùng chơi các trò chơi dân gian.

Nét đẹp truyền thống độc đáo của người Pu Péo

Người Pu Péo chủ yếu sống ở vùng cực Bắc tỉnh Hà Giang như huyện Đồng Văn, Yên Minh hay một số ít ở huyện Bắc Mê với dân số còn lại chưa tới 1.000 người. Ngoài "Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo" đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể, có thể kể tới tục "cướp giọng gà ngày Tết" được người Pu Péo duy trì như một nét đẹp truyền thống vô cùng độc đáo.

Vào lúc Giao thừa, người Pu Péo có tục "đón giọng gà" hay "cướp giọng gà" để cầu mong may mắn cho năm mới. Khi đến thời khắc Giao thừa, người Pu Péo phải canh chừng mấy chú gà trống. Khi gà vỗ cánh, chuẩn bị gáy, họ đốt ngay một quả pháo, ném vào chuồng gà. Lũ gà giật mình, nhảy lên thi nhau gáy. Ngay lập tức, mọi người hò nhau hát vang trời để át tiếng gà gáy. Người Pu Péo quan niệm: tiếng gà gáy vừa hay, vừa thiêng liêng, đánh thức cả ông mặt trời dậy. Vì thế, ai át được tiếng gà thì sang năm mới sẽ hát hay, gặp nhiều may mắn, thành đạt, hạnh phúc.

Không chỉ có tục "cướp giọng gà", người Pu Péo còn có nhiều phong tục độc đáo khác. Vào dịp Tết, cũng như các dân tộc khác trên cả nước, người Pu Péo gói bánh chưng, nhưng điều khác biệt ở đây là họ sẽ gói hai loại bánh chưng. Bánh chưng đen (mí uột lặng) dùng để ăn vào tối 29 Tết như một cách kết thúc năm cũ và bánh chưng trắng (mí uột lìn) cúng vào tối 30 Tết để mừng năm mới.

Người Pu Péo là một trong những cư dân lâu đời nhất ở vùng cao cực Bắc Hà Giang với số dân còn lại chưa tới 1.000 người.

Vào sáng mùng một Tết, thanh niên nam nữ Pu Péo đều cùng nhau đi gánh "nước bạc, nước vàng" để cầu may. Trước khi đi họ mang theo tiền vàng, hương và đến nơi thì đốt hương cầu khấn rồi bỏ giấy vàng vào thùng gánh nước đem về nhà. Tục này với ý nghĩa mang lại mưa thuận gió hòa, có đủ nước để cấy cầy trồng trọt.

Điều đặc biệt, trong suốt 3 ngày Tết, người Pu Péo không rửa bát đũa, mà chỉ dùng giấy lau sạch sau mỗi lần sử dụng với quan niệm nếu ngày Tết mà rửa sạch bát đũa thì cả năm sẽ đói ăn. Đồng thời, người Pu Péo cũng mong muốn một năm mưa thuận gió hòa, không có mưa quá to sẽ trôi hết đất màu.

Tục đón năm mới của đồng bào Khơ Mú

Theo quan niệm của người Khơ Mú, tục lấy nước vào buổi sáng đầu năm mới thể hiện cách ứng xử của người dân với môi trường thiên nhiên và các quan niệm về vai trò của nước trong cuộc sống.

Khác với tục lấy nước của một số dân tộc khác, người lấy nước cho mỗi gia đình không phải là chủ các gia đình, mà là những cô gái khỏe mạnh, con cháu của các gia đình.

Theo quan niệm của người Khơ Mú ở Nghĩa Sơn, người phụ nữ trong gia đình là người giữ vai trò quan trọng hơn cả, là người hết mực thương yêu, chăm sóc cho gia đình, luôn cầu mong những điều tốt đẹp cho gia đình, người phụ nữ lại là người lo liệu và phụ trách việc bếp núc, cấy cầy và gieo trồng, do vậy nước gắn chặt với công việc hàng ngày của người phụ nữ. Vì thế, người phụ nữ là người sẽ đi lấy nước mới trong ngày đầu năm cho toàn thể gia đình để mong nhận được nhiều may mắn trong năm mới.

Người dân đi lấy nước ở đầu nguồn dịp đầu năn mới. (Nguồn: TTXVN).

Ông Vì Văn Thanh, thôn Nậm Tộc, xã Nghĩa Sơn chia sẻ: "Theo phong tục của người Khơ Mú từ ngày xưa chúng tôi, làm ăn phải dựa vào nước cho nên vào ngày Tết Nguyên đán hàng năm mọi người trong bản đều đi múc nước mới, như vậy mới có sức khỏe và làm ăn phát đạt".

Vào sáng sớm ngày mùng 1 Tết, các thiếu nữ Khơ Mú đến nơi chuẩn bị dụng cụ đựng nước để đi lấy nước đầu năm. Để có được nguồn nước trong lành, sạch sẽ, các cô gái phải vượt quãng đường xa, lên tận khe nước đầu nguồn, chắt chiu từng giọt nước tinh khiết nhất từ trên cao chảy xuống.

Người Khơ Mú quan niệm, đầu năm lấy được nguồn nước càng trong lành, sạch sẽ thì năm đó gia đình khỏe mạnh, làm ăn gặp nhiều may mắn.

Hòa Thanh - Theo Dân Sinh

bài liên quan
Hai thiếu nữ mưu trí thoát khỏi bọn buôn người

Hai thiếu nữ mưu trí thoát khỏi bọn buôn người

Nghèo đói nên khi được rủ đi Đà Lạt trồng hoa với mức lương hấp dẫn, hai cô gái trẻ gật đầu đồng ý. Trên hành trình đến “miền đất hứa”, hai cô gái vô tình phát hiện chiếc xe không đến thành phố ngàn hoa như thông báo ban đầu. Lân la dò hỏi tài xế và lơ xe, cả hai sững người khi biết chiếc xe đang di chuyển ra Bắc để sang Trung Quốc. Bất chấp sự dọa nạt của đối tượng buôn người, hai cô gái dân tộc Khơ mú vội bỏ chạy, cầu cứu lực lượng chức năng.
Người Pu Péo ở Hà Giang Tổ chức Lễ hội xuống đồng và Lễ cúng thần rừng

Người Pu Péo ở Hà Giang Tổ chức Lễ hội xuống đồng và Lễ cúng thần rừng

Lễ hội xuống đồng của dân tộc Pu Péo xã Phố Là, huyện Đồng Văn (tỉnh Hà Giang) được Bộ VHTT&DL công nhận là di sản văn hóa phi vật thể vào năm 2018.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giúp tội phạm ma tuý Bùi Đình Khánh bỏ trốn: Hai vợ chồng vừa bị bắt sẽ đối mặt với tội danh gì?

Giúp tội phạm ma tuý Bùi Đình Khánh bỏ trốn: Hai vợ chồng vừa bị bắt sẽ đối mặt với tội danh gì?

Theo luật sư nhận định hành vi của Ngô Thị Hoan có dấu hiệu phạm tội "Che giấu tội phạm". Đối với Nguyễn Văn Linh (chồng của Hoan), cơ quan công an sẽ tiếp tục xác minh, làm rõ vai trò cụ thể trong đường dây buôn ma túy.
Bộ Công an cảnh báo thủ đoạn cắt ghép hình ảnh, video nhạy cảm nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Bộ Công an cảnh báo thủ đoạn cắt ghép hình ảnh, video nhạy cảm nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Ngày 25/4, Bộ Công an thông tin về thủ đoạn lừa đảo cắt ghép hình ảnh, video "nhạy cảm" để chiếm đoạt tài sản của cán bộ công chức, doanh nhân.
Lãnh đạo Bộ Công an gửi Thư khen Công an tỉnh Thanh Hóa

Lãnh đạo Bộ Công an gửi Thư khen Công an tỉnh Thanh Hóa

Ngày 25/4, Trung tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an đã có Thư khen gửi Công an tỉnh Thanh Hóa về thành tích đấu tranh, triệt phá thành công đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc phòng, chữa bệnh quy mô lớn.
Tin bài khác
Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Chiều 5/12, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức chủ trì buổi đối thoại với thanh niên năm 2023 bằng cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Ngoài những huyện có tỷ lệ giải ngân thấp, có một số chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân cao như huyện Văn Lãng, huyện Cao Lộc, huyện Bắc Sơn.
An sinh, an dân

An sinh, an dân

Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Hôm qua (5/12), Kỳ họp thứ 14 HĐND TP Hà Nội khóa 16 khai mạc, dự kiến diễn ra trong 4 ngày.
Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Sáng 5/12, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI (mở rộng) khai mạc Hội nghị lần thứ 14.
Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 11/2023, thị trường bảo hiểm ghi nhận tổng tài sản ước đạt 913.336 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.
tong bi thu nguyen phu trong trong cong cuoc bao ve chu quyen bien dao cua to quoc

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc

(PLM) - Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang của mình, nhất là trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã dành tình cảm đặc biệt đối với cán bộ, chiến sĩ Hải quân. Tổng Bí thư luôn kịp thời quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam trong khắc phục khó khăn, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc; xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại.
ha noi nhieu noi treo co ru truoc ngay quoc tang tong bi thu nguyen phu trong

Hà Nội: Nhiều nơi treo cờ rủ trước ngày Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

(PLM) - Dù còn 3 ngày nữa mới diễn ra Quốc tang, nhưng tại một số địa điểm tại Hà Nội cũng như trên cả nước đã treo cờ rủ để tưởng nhớ cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.