Tiết Thanh Minh là một trong 24 tiết khí, có khoảng thời gian bắt đầu từ sau tiết Xuân Phân, cách thời điểm Lập Xuân 45 ngày.
Tin nên đọc
Chùm ảnh "mê hồn" tục tảo mộ ngày Tiết Thanh minh
Chùm ảnh "mê hồn" tục tảo mộ ngày Tiết Thanh minh
Lãnh đạo Ban QLDA 2 và Chủ đầu tư "thanh minh" cho nhà thầu thi công QL18 dưới mưa
Tết Thanh minh của người Tày ở Lạng Sơn
Đối với Gemekers, nếu không về quê tảo mộ, vẫn nên có một mâm cơm cúng tổ tiên ngày này nhé. Trong văn cúng, có nêu rõ là Con ở xa, không có điều kiện về, xin dâng lễ các cụ.)
Tiết Thanh Minh là một trong 24 tiết khí, có khoảng thời gian bắt đầu từ sau tiết Xuân Phân, cách thời điểm Lập Xuân 45 ngày. Đây là thời điểm khí trời quang đãng, đã hết những đợt mưa phùn nên được gọi là Thanh Minh, nghĩa là trong sáng, mát mẻ.
Tết (đọc trại âm của từ Tiết) Thanh Minh năm nay vào ngày mùng 8 tháng 3 âm lịch, dương lịch là mùng 4 tháng 4, là ngày đầu tiên của tiết Thanh Minh.
Trong ngày này và những ngày trong tiết Thanh Minh, các gia đình Việt Nam thường có một nghi thức rất quan trọng, đó là tục tảo mộ tổ tiên, người thân.
Trải qua một mùa xuân ẩm ướt, cỏ dại mọc lan tràn, các ngôi mộ có thể bị hư hại. Điều này, theo tín niệm, sẽ ảnh hưởng đến sự yên nghỉ của người đã khuất, cũng như ảnh hưởng đến con cháu tại dương gian. Do đó, người Việt rất coi trọng ngày này, đồng thời, đây cũng là dịp đoàn tụ của các gia đình, dòng họ… trong ý niệm hướng về tổ tiên, nguồn gốc.
Theo phong tục, các gia đình sẽ có một lễ cúng tại gia đình trước khi tiến hành tảo mộ. Lễ cúng này nhằm mục đích yết cáo với thần linh, tổ tiên, xin phép cho con cháu được sửa sang phần mộ của người đã khuất. Lễ cúng thường là lễ cúng mặn, có gà trống luộc, xôi trắng, hương hoa trà quả… Đối với những gia đình lớn, người dâng hương trong lễ cúng này thường là con trưởng của gia đình hay cháu trưởng của dòng tộc.
Trong các ngày sau đó trong tiết Thanh Minh, các gia đình, dòng họ đến nghĩa trang tiến hành việc tảo mộ (dọn dẹp, sửa sang) nơi yên nghỉ của người đã khuất. Việc dọn dẹp có thể là nhổ cỏ, trồng hoa, tu sửa lại bia mộ… để những ngôi mộ được khang trang, sạch đẹp, bền vững.
Lễ cúng ngoài mộ cũng cần đầy đủ như lễ cúng tại gia đình. Một số gia đình có thể hóa thêm ngựa, quần áo, tiền vàng mã… với niềm tin rằng người đã khuất có thể nhận được sự quan tâm của người còn sống.
Những điều cần chú ý trong lễ tảo mộ ngoài nghĩa trang
- Bày cỗ, thắp hương cúng tại gia đình trong ngày Tết Thanh Minh, xin phép thần linh, gia tiên trước khi tảo mộ
- Người làm lễ tảo mộ thường phải là con trưởng, cháu đích tôn hoặc người kế thừa tục thờ cúng của gia đình, dòng họ.
- Thắp hương tại điện thờ thổ công, thổ địa tại nghĩa trang trước khi cúng tại mộ.
- Sau khi cúng ở mộ, mới tiến hành dọn dẹp, sửa sang ngôi mộ.
- Dọn dẹp chỉ dừng ở việc sửa sang lại bia mộ, nhặt cỏ, trồng hoa… Đối với những ngôi mộ chưa xây có thể đắp thêm đất. Việc cắt cỏ cũng lưu ý chỉ làm phần nổi ở trên, không giật, đào rễ cỏ tránh làm sạt lở mộ.
- Khi hóa vàng, cần đốt ở nơi quy định, tránh việc đốt mã nhiệt độ cao ở khu vực phần mộ vì có thể ảnh hưởng đến âm khí của ngôi mộ.
Các bài văn khấn tham khảo
- Văn khấn tại nhà (tương tự các bài văn khấn khác trong năm, chủ yếu xin phép thần linh, gia tiên được tảo mộ)
- Văn khấn tại điện thờ tại nghĩa trang
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy các ngài thần linh bản xứ cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày: (đọc ngày theo âm lịch).
Tín chủ chúng con là: (tên người khấn).
Ngụ tại: (địa chỉ của nhà tín chủ).
Nhân tiết thanh minh, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị tôn thần lai lâm chiếu giám.
Gia đình chúng con có ngôi mộ của: (cha, ông hay cụ tam đại, tứ đại theo vai của người dưới mộ so với tín chủ), táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp. Vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng thần linh, thổ công, thổ phủ, long mạch, tiền chu tước, hậu huyền vũ, tả thanh long, hữu bạch hổ và chư vị tôn thần cai quản trong khu vực này. Chúng con kính mời các vị chư thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát. Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thái bình.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
- Văn khấn tại mộ
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy hương linh: (tên người dưới phần mộ, nếu là các cụ tổ tiên đã xa đời thì có thể gọi là cụ Tam Đại, Tứ Đại ...).
Hôm nay là ngày (đọc ngày âm lịch), nhân tiết Thanh minh. Tín chủ chúng con là (tên người khấn hoặc đọc tên những người cùng đi tảo mộ). Ngụ tại (địa chỉ của gia chủ).
Chúng con và toàn thể gia đình con cháu, nhờ công ơn võng cực, nền đức cao dày, gây dựng cơ nghiệp của ... ( người dưới phần mộ), chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh (cụ, cha, ông tùy theo vai của người dưới mộ so với người cúng) lai lâm hiến hưởng. Chúng con xin phép được sửa sang phần mộ, bồi xa, bồi thổ cho được dầy bền, tu sửa minh đường hậu quỷ cho thêm vững chắc.
Nhờ ơn Phật, Thánh phù trì, đội đức trời che đất chở, cảm niệm thần linh phù độ, khiến cho được chữ bình an, âm siêu dương thái. Con cháu chúng con xin vì chân linh ..... phát nguyện tích đức tu nhân, làm duyên làm phúc cúng dâng Tam Bảo, giúp đỡ cô nhi quả phụ, tế bần cứu khổ, hiếu thuận tông nhân để lấy phúc này hướng về tiên tổ.
Cúi xin linh thiêng chứng giám, thụ hưởng lễ vật , phù hộ độ trì con cháu, qua lại soi xét cửa nhà. Che tai cứu nạn, ban tài tiếp lộc, điều lành mang đến, điều giữ xua đi. Độ cho gia đạo hưng long, quế hòe tươi tốt, cháu con vinh hưởng lộc trời, già trẻ nhuần ơn Phật, Thánh.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần).
