Hà Nội 20 °C
TP Hồ Chí Minh 24 °C
Hải Phòng 20 °C
Đà Nẵng 20 °C
Yên Bái 17 °C
  • Hà Nội Hà Nội 20°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 24°C
  • Hải Phòng Hà Nội 20°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 20°C
  • Yên Bái Hà Nội 17°C

Phố cổ Hà Nội trước thách thức bảo tồn

Thương trường
25/10/2020 09:40
Vũ Lê
aa
Phố cổ Hà Nội - khu vực chứa đựng giá trị rất lớn về văn hóa, lịch sử, kiến trúc không chỉ với Thủ đô mà còn đối với cả nước. Tuy nhiên, trước nhu cầu phát triển nhanh trong những năm gần đây, việc bảo tồn, tôn tạo khu phố cổ Hà Nội gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là khi quy hoạch phân khu khu vực này đến nay vẫn chưa được phê duyệt.


Anh294.

Phố cổ Hà Nội. Ảnh: Công Hùng

Nhiều thách thức

Nhằm cụ thể hóa Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2011, Hà Nội đã triển khai lập 35 đồ án quy hoạch đô thị phân khu. Tuy nhiên, đến thời điểm này, vẫn còn tới 9 đồ án chưa được phê duyệt, đặc biệt trong đó có quy hoạch phân khu đô thị H1-1A (khu phố cổ Hà Nội).

Nhiều ý kiến cho rằng, chính sự chậm trễ này khiến khu phố cổ Hà Nội, di sản vô giá của Thủ đô đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn như điều kiện nhà ở thấp kém, cơ sở hạ tầng xuống cấp, cảnh quan đô thị không hấp dẫn, nổi cộm nhiều vấn đề giao thông. Hệ lụy kéo theo là các công trình có giá trị mất dần, công trình tôn giáo văn hóa bị xuống cấp và xâm phạm, thiết kế đô thị không được quan tâm, cảnh quan lộn xộn, mất mỹ quan, thiếu cây xanh, điểm đỗ xe… Ngoài ra, các phố nghề truyền thống của Hà Nội đang có nguy cơ bị mai một, gây ô nhiễm môi trường.

Khu phố cổ Hà Nội hiện có diện tích khoảng hơn 82ha với 10 phường, 79 tuyến phố và 83 ô phố trên địa bàn quận Hoàn Kiếm. Dân số hiện có hơn 66.000 người, mật độ 823 người/ha, rất cao so với yêu cầu của Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô về mật độ dân khống chế cho khu phố cổ đến năm 2020 là 500 người/ha. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây nên sự quá tải và xuống cấp trầm trọng về môi trường sống đô thị của khu phố cổ. Rất nhiều hộ dân phải sống chen chức trong những căn nhà ống chật chội, ẩm thấp.

Với góc nhìn của một chuyên gia, KTS Trần Ngọc Chính - Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam đưa ra nhận định vị thế, vai trò khu phố cổ: “Phố cổ không chỉ là của quận Hoàn Kiếm, của Thủ đô Hà Nội mà nó đã được xác định trên bản đồ thế giới. Các con phố đã đi vào ký ức của biết bao thế hệ. Đối với một di sản lớn như vậy thì việc phải có những quy chế, chính sách đặc biệt, cơ sở pháp lý để quản lý là một việc cấp thiết hiện nay đối với Hà Nội”.

Trưởng Ban Văn hóa xã hội, HĐND TP Hà Nội Nguyễn Thanh Bình nêu, đến thời điểm này, rất cần nâng tầm đối với công tác bảo tồn phát huy giá trị phố cổ Hà Nội, để địa danh này được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt, di sản thế giới, bảo tàng sống. Muốn vậy, công tác quy hoạch khu vực này phải được quan tâm hơn nữa, bổ sung các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội như không gian công cộng, trường học, bãi đỗ xe, không gian ngầm, bảo vệ giữ gìn môi trường, tạo tiện nghi, tiện ích sống của người dân…

Cần sớm phê duyệt quy hoạch

Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 có định hướng đối với khu vực nội đô lịch sử, đặc biệt là khu phố cổ cần cải tạo chỉnh trang để gìn giữ phát huy các giá trị đô thị lịch sử, bổ sung hoàn thiện hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật trong khu vực; không phát triển công trình cao tầng, giảm mật độ xây dựng và mật độ cư trú; bảo tồn đặc trưng, cấu trúc đô thị cũ và bảo vệ phát huy giá trị cảnh quan các công trình kiến trúc có giá trị văn hóa -lịch sử - tôn giáo, kiến trúc đặc trưng qua các thời kỳ phát triển xây dựng Thủ đô.

Cụ thể hóa quy hoạch chung, thực hiện nhiệm vụ UBND TP giao, Sở Quy hoạch - Kiến trúc đã phối hợp với Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội tổ chức nghiên cứu lập, thẩm định Quy hoạch phân khu đô thị H1-1A (khu phố cổ Hà Nội), hiện đã trình để UBND TP xem xét phê duyệt. Trong nội dung của đồ án khuyến khích phát triển các loại hình chức năng thương mại, dịch vụ, khách sạn, phố nghề buôn bán truyền thống trong khu vực phố cổ để phục vụ quảng bá hình ảnh và hấp dẫn phát triển kích cầu du lịch trong nước và quốc tế; di chuyển các cơ sở sản xuất không còn phù hợp và chuyển đổi chức năng sử dụng đất, tăng cường các không gian sinh hoạt cộng đồng, không gian xanh, các giải pháp kiến trúc xanh, bổ sung các tiện ích đô thị; nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật và dần dần hướng đến mở rộng không gian đi bộ trong toàn khu vực phố cổ kết nối với không gian đi bộ khu vực Hồ Gươm và phụ cận; thực hiện đề án giãn dân phố cổ, trả lại không gian cảnh quan ban đầu trong các khuôn viên di tích đình, đền chùa,… giảm mật độ xây dựng các công trình…

Theo đồ án, các công trình với nguyên tắc bảo tồn, phát huy giá trị bao gồm: Mạng lưới đường toàn bộ khu vực được bảo tồn nguyên trạng mặt cắt ngang; 6 tuyến phố chính phục dựng hình ảnh tuyến phố đặc trưng khu phố cổ gắn với các nhà ống truyền thống; duy trì tính liên tục cảnh quan, tính thống nhất về chiều cao công trình. 7 phố nghề bảo tồn hoạt động sản xuất, buôn bán các sản phẩm thủ công truyền thống. Các tuyến phố còn lại cải tạo mặt phố theo hướng phục dựng lại nguyên gốc (nếu còn tư liệu); được phép cải tạo xây mới theo kiến trúc mới nhưng cần đảm bảo hài hòa với phong cách kiến trúc truyền thống.

Các nhà mặt phố đi bộ chính, trục trung tâm sẽ bảo tồn toàn bộ các nhà ống có giá trị (bảo tồn phong cách kiến trúc gốc, kết cấu không gian). Các nhà mặt phố trục trung tâm, trong khu vực bảo tồn cấp I được phục dựng, cải tạo mặt đứng theo mẫu; cho phép cải tạo, làm mới hiện đại bên trong. Trục trung tâm và khu vực bảo tồn cấp I phục dựng hình ảnh “mái ngói lô xô”, mái dốc. Các đi tích đã được xếp hạng trùng tu, sẽ bảo tồn nguyên trạng (hoặc nguyên gốc nếu có tư liệu); kiểm soát không gian với các công trình kề cận. Các di tích chưa được xếp hạng, quản lý chống lấn chiếm, duy tu bảo dưỡng…

Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội Nguyễn Trúc Anh thông tin, Viện Quy hoạch Xây dụng Hà Nội đã tiếp thu giải trình, bổ sung hoàn chỉnh theo các góp ý của chính quyền địa phương, các tổ chức cá nhân, cộng đồng dân cư liên quan, Bộ Xây dựng và theo các chỉ đạo của UBND TP. Thời gian tới, khi được duyệt đây sẽ là cơ sở để quản lý, phát triển khu vực này một cách toàn diện. “Tuy nhiên, bên cạnh những quy định đưa ra thì quan trọng nhất vẫn cần có sự nghiêm túc đồng lòng chung tay, chung sức của chính quyền và người dân trong việc nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ gìn giữ phát huy món quà di sản của Thủ đô - ông Nguyễn Trúc Anh nhấn mạnh.

Hà Nội đã gia nhập mạng lưới các TP sáng tạo của UNESCO, trong phố cổ có rất nhiều không gian công cộng nhỏ, cần biến những không gian này thành tiểu không gian sáng tạo để thúc đẩy sự sáng tạo của giới trẻ, giới tri thức, thu hút khách du lịch. Có thể làm thí điểm một vài khu như tổ chức sinh hoạt văn hóa theo nếp người Hà Nội xưa. Làm được như vậy sẽ biến khu phố cổ thành bảo tàng sinh thái đô thị, sẽ nâng tầm giá trị bảo tồn khu phố cổ, biến di sản văn hóa thành động lực cho sự phát triển.

Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia - PGS.TS Đặng Văn Bài

Theo đồ án Quy hoạch phân khu dô thị H1-1A (khu phố cổ), khu vực nghiên cứu có diện tích khoảng 80,93 ha thuộc địa giới hành chính 10 phường của quận Hoàn Kiếm. Trong đó, tổng diện tích đất dành cho giao thông khoảng 21,4ha (chiếm 26,44%); diện tích đất cây xanh, TDTT khoảng 0,07ha (đạt chỉ tiêu 0,02m2/người); đất nhà ở có tổng diện tích 48,9ha (chiếm 60,42%, đạt chỉ tiêu 10,87m2/người)…

bài liên quan
Hà Nội đẩy nhanh số hóa, hoàn thành TTHC không phụ thuộc địa giới hành chính

Hà Nội đẩy nhanh số hóa, hoàn thành TTHC không phụ thuộc địa giới hành chính

UBND TP Hà Nội đang tích cực và quyết liệt triển khai Công điện số 220/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tập trung hoàn thành các phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC), điều kiện kinh doanh năm 2025.
6/6 học sinh TP Hà Nội đạt giải tại Kỳ thi Olympic Khoa học trẻ quốc tế IJSO năm 2025

6/6 học sinh TP Hà Nội đạt giải tại Kỳ thi Olympic Khoa học trẻ quốc tế IJSO năm 2025

Vượt qua những yêu cầu khắt khe và áp lực của một kỳ thi quốc tế, Đội tuyển Việt Nam do học sinh Hà Nội đại diện đã xuất sắc giành 06/06 huy chương.
Hà Nội khuyến cáo người già, trẻ em hạn chế hoạt động ngoài trời khi không khí ô nhiễm

Hà Nội khuyến cáo người già, trẻ em hạn chế hoạt động ngoài trời khi không khí ô nhiễm

Tối ngày 2/12, UBND TP Hà Nội cho biết, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành công văn về việc tăng cường các biện pháp cấp bách về kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí trên địa bàn Thành phố.
Hà Nội ô nhiễm không khí nhất cả nước, nguy hại cho sức khoẻ người dân

Hà Nội ô nhiễm không khí nhất cả nước, nguy hại cho sức khoẻ người dân

Sáng 2/12, chất lượng không khí tại Hà Nội tiếp tục chạm mức báo động khi chỉ số AQI đạt 283 – ngưỡng “rất xấu”. Lớp mù dày đặc bao trùm khiến nhiều tòa nhà cao tầng chìm khuất trong sắc trắng xám, tầm nhìn thu hẹp rõ rệt.
Thủ tướng phê duyệt Chương trình phát triển Chính phủ số

Thủ tướng phê duyệt Chương trình phát triển Chính phủ số

Ngày 1/12/2025, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng vừa ký Quyết định số 2629/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển Chính phủ số.
Siết khí thải ô tô tại Hà Nội, TP HCM từ năm 2027

Siết khí thải ô tô tại Hà Nội, TP HCM từ năm 2027

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định 43/2025/QĐ-TTg, quy định lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải đối với xe ô tô tham gia giao thông. Điểm đáng chú ý là xe sản xuất từ năm 2022 trở đi tại Hà Nội và TP HCM sẽ phải áp dụng mức Euro 5 sớm hơn so với cả nước.
Mới nhất
Đọc nhiều
Người đan ông mất gần 600 triệu đồng khi đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng

Người đan ông mất gần 600 triệu đồng khi đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng

Một người đàn ông vừa bị lừa mất số tiền 600 triệu đồng khi tiến hành đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng. Sự việc ngay sau đó đã được người này trình báo Công an.
Campuchia – Việt Nam tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy

Campuchia – Việt Nam tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy

Ủy ban Quốc gia Phòng, Chống Ma túy Campuchia và Viện Nghiên cứu & Ứng dụng Phòng chống Ma túy PSD vừa ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026–2028, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng, đào tạo, truyền thông phòng ngừa và chuyển giao phương
Quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng gian lận thương mại, hàng giả

Quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng gian lận thương mại, hàng giả

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 397/NQ-CP Kế hoạch hành động của Chính phủ về đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030.
Tin bài khác
Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Do chậm nộp tiền thuế và quá thời hạn nộp thuế, Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam bị Cục thuế tỉnh Bắc Giang cưỡng chế số tiền gần 1,5 tỷ đồng.
Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Do nợ thuế quá thời hạn nộp thuế, Công ty CP COMA 68 bị cưỡng chế số tiền gần 500 triệu đồng.
Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nội dung này được cơ quan chức năng tỉnh Nam Định nêu rõ trong một văn bản ban hành mới đây.
Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Hành vi vi phạm của Công ty TNHH Đầu tư Lê Gia Newland đã bị UBND tỉnh Bình Định phát hiện và ban hành quyết định xử phạt hành chính.
Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Công ty TNHH Quản lý quỹ KIM Việt Nam vừa phải nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Nghệ An: Tạo điều kiện

Nghệ An: Tạo điều kiện 'tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất' cho doanh nghiệp đầu tư

UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp

Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp 'bão phí' ở đường biển

Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Với khoản lỗ ròng hơn 43,1 tỷ đồng, CTCP Fecon đã có lần đầu tiên thua lỗ kể từ năm 2008 và không hoàn thành các mục tiêu lợi nhuận, doanh thu.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.