“Các phát hiện tại di tích sơ kỳ thời đại Đá cũ ở An Khê khẳng định, địa bàn sinh sống của cộng đồng dân cổ cách đây khoảng trên 80 vạn năm. Đây tạm thời được xem là mốc mở đầu cổ nhất về sự xuất hiện của con người và di tồn văn hóa của họ trên lãnh thổ Việt Nam" - một đại diện của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam nhận định.
Tin nên đọc
Bà lão giằng hung khí phản công quyết liệt tên cướp tiệm tạp hóa
Vụ CA bị tố nhổ nước bọt: Có một camera khác ghi lại sự việc
Nghi uống sữa Abbott Grow bị tiêu chảy, đại diện hãng “đòi” lại sản phẩm để “bán”… trước khi hết hạn
Vụ CA bị tố nhổ nước bọt: Có một camera khác ghi lại sự việc
Ngày 11/4, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã tổ chức thông báo kết quả ban đầu về phát hiện di tích khảo cổ học sơ kỳ thời đại Đá cũ ở thị xã An Khê.
Theo đó, từ giữa năm 2014, các nhà khảo cổ học Việt - Nga đã khai quật di tích mới phát hiện. Tại đợt khảo sát này, phát hiện 2 rìu tay ở di tích Rộc Giáo và Rộc Lớn. Cùng với 2 rìu tay phát hiện trước đây ở Rộc Tưng và Gò Đá, đến nay đã có một sưu tập 4 rìu tay tiêu biểu, điển hình cho rìu tay sơ kỳ thời đại Đá cũ thế giới.
Đáng chú ý nhất, tại đợt khai quật đã phát hiện 11 di tích Đá cũ sơ kỳ nằm xung quanh khu vực Rộc Tưng. Chúng hợp thành một quần thể di tích tập trung trong thung lũng bồn địa xã Xuân An, thị xã An Khê.
Ngoài ra, về kết quả khai quật, các nhà khoa học đã khẳng định đây các ti tích cư trú và nơi chế tác công cụ đá của người nguyên thủy. Di tồn văn hóa duy nhất còn lại trong tầng văn hóa là công cụ đá do con người chế tác và sử dụng.
 |
| "Rìu tay được được phát hiện tại thị xã An Khê (tỉnh Gia Lai) bác bỏ quan niệm Phương Đông thể hiện cho khu vực bảo thủ, trì trệ, lạc hậu và hầu như không đóng góp gì cho nhân loại" - TS Đối nói. |
Di tồn tự nhiên đáng chú ý và có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định niên đại của các di tồn văn hóa ở đây là các mảnh thiên thạch rơi từ ngoài hành tinh vào trái đất.
Mặc dù hiện chưa tìm thấy di cốt người cũng như di tích động, thực vật vì các di tích phân bố ở ngoài trời nên các vật chất hữu cơ qua quá trình lâu dài đã bị phân hủy.
Bên cạnh đó, trên mặt bằng tầng văn hóa Rộc Tưng có hiện tượng tập trung cao các mảnh đá quartz và các tảng cuội sông, trong đó có công cụ lao động và các mảnh thiên thạch. Có khả năng đây là kiến trúc mặt bằng nơi cư trú của người nguyên thủy đã được tôn nền để chống lầy lội vào mùa mưa. Để kiểm định giả thiết này, cần mở rộng diện tích khai quật, thu nhập thêm bằng chứng trong thời gian tới.
Nhận định về niên đại, TS Nguyễn Gia Đối - Phó Viện trưởng Viện Khảo cổ học, Trưởng phòng nghiên cứu thời đại đá cho biết: “Mặc dù phải đợi kết quả phân tích bằng phương pháp quang học kích thích phát quang OLS và phân tích tuổi chính của các thiên thạch ở đây song dựa vào một số cơ sở khác, các chuyên gia nghiên cứu Việt - Nga dự đoán niên đại phức hợp di tích ở An Khê và bước đầu có thể khẳng định các di tích khảo cổ An Khê đều nằm trên thềm cổ nhất của sông Ba, có tuổi sơ kỳ Cánh tân, cách ngày nay trên 1 triệu năm".
 |
| Các mảnh thiên thạch được phát hiện trong cuộc khai quật khảo cổ tại thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai. |
Niên đại rơi vào trái đất của các thiên thạch chính là tuổi của di tích. Thiên thạch Việt Nam nằm trong vùng trường Australia - Đông Dương, có tuổi từ 77 vạn đến 80 vạn năm.
Hiện nay hơn 20 mẫu thiên thạch ở Việt Nam đã được phân tích niên đại, trong đó thiên thạch ở thềm cổ sông Ba tại Cheo Reo, cùng thêm với vùng An Khê có tuổi 77 vạn năm. Như vậy, tuổi của các chế phẩm bằng đá do con người làm ra ở An Khê ít nhất phải tương đương hoặc cổ hơn thế.
TS Đối khẳng định: “Các phát hiện di tích sơ kỳ Đá cũ ở An Khê là bằng chứng khẳng định, thượng lưu sông Ba, vùng An Khê là địa bàn sinh sống của cộng đồng dân cổ cách đây khoảng trên 80 vạn năm. Đây cũng tạm thời được xem như là mốc mở đầu cổ nhất hiện biết về sự xuất hiện của con người và di tồn văn hóa của họ trên lãnh thổ Việt Nam".
 |
| Niên đại rơi vào trái đất của các thiên thạch chính là tuổi của di tích. Thiên thạch Việt Nam nằm trong vùng trường Australia - Đông Dương, có tuổi từ 77 vạn đến 80 vạn năm. |
Cũng theo TS Đối, trong một thời gian dài, do không có tài liệu khảo cổ học soi rọi nên đã tồn tại quan điểm đối lập về văn hóa giữa phương Đông và phương Tây. Theo đó, ở phương Tây sớm xuất hiện tay rìu tay, thể hiện cho sự tiến bộ, năng động của con người. Đối với phương Đông bảo lưu lâu dài công cụ cuội ghè đẽo thô sơ dạng chopper, thể hiện cho khu vực bảo thủ, trì trệ, lạc hậu và hầu như không đóng góp gì cho nhân loại.
 |
| Công tác khai quât khảo cổ được tiến hành ở thị xã An Khê |
“Những phát hiện công cụ ghè hai mặt và rìu tay ở An Khê không chỉ bác bỏ quan điểm sai trái này, mà còn bổ sung tư liệu mới vào bản đồ phân bố sự xuất hiện và tiến hóa của loài người trên thế giới" - TS Nguyễn Gia Đối khẳng định.
Theo kế hoạch, vào tháng 3/2017 đoàn khảo cổ sẽ trở lại An Khê tiếp cụ khai quật, nghiên cứu các ti tích khảo cổ học sơ kỳ Đá cũ ở khu vực này. Đồng thời, Viện Khảo cổ kiến nghị cơ quan có thẩm quyền đặc cách cụm sơ kỳ thời đại đá cũ ở An Khê là di tích cấp quốc gia đặc biệt.
