Phải có lộ trình để doanh nghiệp thích ứng khi đánh thuế nước ngọt

Sáng 9/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi.

Trình bày báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi lý giải về việc đưa một số mặt hàng vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Với đối tượng chịu thuế là điều hòa nhiệt độ, ông Mãi giải thích hiện nay, nhu cầu sử dụng điều hòa đã trở nên phổ biến để đáp ứng nhu cầu của người dân.

Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Chính phủ để chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 18.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Với những máy điều hòa có công suất nhỏ hơn 18.000 BTU và trên 90.000 BTU, sẽ không thuộc diện bị đánh thuế.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày thẩm tra (Ảnh: Phạm Thắng).

Về việc bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, ông Mãi nhấn mạnh đề xuất áp thuế đối với nước giải khát có đường là bước đi đầu tiên trong tiến trình thực hiện các giải pháp nhằm hạn chế việc sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm có nhiều đường trong thực phẩm, đồ uống, góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng.

Đây là một trong các nguyên nhân chính gây thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn.

Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật, đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế để có thể cân nhắc khả năng bổ sung các sản phẩm khác có chứa đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

"Ngoài ra, vì mặt hàng này mới được bổ sung vào đối tượng chịu thuế nên cần có lộ trình thực hiện để các doanh nghiệp có thời gian thích ứng, điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh, từng bước chuyển đổi sang các sản phẩm có hàm lượng đường thấp", ông Mãi nói.

Tiếp thu các ý kiến, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo xin được chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định lộ trình thực hiện: Từ năm 2027 áp dụng thuế suất 8%, từ năm 2028 áp dụng thuế suất 10%.

Về thuế suất đối với mặt hàng rượu, bia, thuốc lá, để có thể tác động mạnh đến giá bán của các mặt hàng có hại cho sức khỏe, làm giảm tiêu dùng, khắc phục các hệ lụy nghiêm trọng của việc lạm dụng rượu, bia và tác hại của thuốc lá, dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 đã đưa ra 2 phương án tăng thuế và đề xuất áp dụng theo phương án 2 (là phương án tăng thuế triệt để hơn) đối với rượu, bia, thuốc lá.

Tuy nhiên, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay, cùng mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, Chính phủ đề nghị áp dụng theo phương án 1 với mức thuế thấp hơn phương án 2 và bắt đầu áp dụng từ năm 2027 để phù hợp với bối cảnh và tình hình mới.

Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho chỉnh lý dự thảo Luật như đề nghị của Chính phủ. Theo đó, dự thảo luật quy định với rượu trên 20 độ và bia, mức thuế suất được đề xuất tăng theo từng năm, mỗi năm tăng 5%. Cụ thể, từ năm 2027 đến 2031, mức thuế suất cho mặt hàng này sẽ tăng từ 70% đến 90%.