NTK La Sen Vũ: "Không có âm nhạc sang trọng, chỉ có không gian biểu diễn sang trọng"

NTK Vũ Lan Anh và câu chuyện chưa kể của BST “Tinh hoa đờn ca Việt”

Sau đêm chung kết Hoa hậu Việt Nam 2020, NKT Huệ Thi đã khẳng định mẫu áo dài trong đêm chung kết Hoa hậu Việt Nam 2020 là “đạo nhái” ý tưởng từ bộ áo dài "Đờn ca tài tử" của mình khi tham gia chiến dịch Áo dài – Di sản văn hóa Việt Nam do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam chủ trì. NTK Huệ Thi chỉ ra lý do chính là trùng ý tưởng về "Đờn ca tài tử", và cùng sử dụng chất liệu lụa Lãnh, khăn rằn trong hai bộ sưu tập.

Sau đó, NTK La Sen Vũ đã thông tin chính thức rằng những nghi vấn của NTK Huệ Thi chỉ là ý kiến chủ quan của chị Huệ Thi, không dựa trên cơ sở nền tảng chuyên môn thời trang để đánh giá. Chị chia sẻ toàn bộ quá trình lên ý tưởng, sửa đổi và hoàn thiện thiết kế qua nhiều khâu nghiên cứu, bàn bạc, kiểm duyệt, không thể giống với BST của NTK Huệ Thi. Chị cho biết thêm: "Cáo buộc mang tính chủ quan của chị Huệ Thi đã gây ảnh hưởng đến uy tín và cuộc sống của tôi, cũng như với chương trình Hoa hậu Việt Nam 2020. Tôi cho rằng điều này nên dừng lại".

Tổng đạo diễn cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2020 - ông Hoàng Nhật Nam cũng cho biết: Tôi ghi nhận những cống hiến của NTK La Sen Vũ và sáng tạo của cô ấy là khác biệt. Mang màu sắc cá nhân của NTK. Còn chất liệu lãnh Mỹ A, Khăn rằn thì ko phải của riêng ai. Những cách thể hiện của áo như tà, vạt áo, tay áo, cổ áo, thân ngực áo thì nhiều NTK đã ứng dụng từ xưa nay những cách điệu. NTK Huệ Thi không hoàn toàn sáng tạo và sở hữu những đặc điểm này như là sáng tạo của riêng cô ấy. Đó là 1 sự quy chụp".

Trước đó, NTK Minh Hạnh đã chia sẻ trên báo chí rằng việc trùng lặp ý tưởng là chuyện bình thường, nhất là những ý tưởng từ những di sản lớn của Việt Nam như áo dài. Theo đó, NTK Minh Hạnh chia sẻ thêm: “Đờn ca tài tử là rất bác học, sang trọng chứ đừng làm theo quan điểm của một số người thường cho rằng đờn ca tài tử hay cải lương thì phải sến. La Sen Vũ đầu tư khá mạnh tay cho bộ sưu tập này, tôi chỉ thấy đáng tiếc, nếu La Sen Vũ chọn một cách thể hiện khác thì hiệu quả sẽ tốt hơn".

NTK La Sen Vũ đáp lại, mỗi NTK có cách tiếp cận riêng, 1 trường kiến thức riêng. Theo chị, dù hiện nay có 2 dòng suy nghĩ về âm nhạc, nhưng với La Sen Vũ không có khái niệm “nhạc sến”, “nhạc chợ”, “nhạc sang trọng” hay nhạc như thế nào... mà quan trọng là cảm xúc của âm nhạc có truyền tải tới khán giả không? Chỉ có không gian diễn xướng, không gian biểu diễn sang trọng hay không, chỉ có lối hát “sến” hay không? Khi những suy nghĩ về âm nhạc nói chung về Đờn ca tài tử nói riêng là khác nhau, thì cách biểu hiện trong tư duy thiết kế là khác nhau.

Về vấn đề này, nhà nghiên cứu Bùi Trọng Hiền, người đã nghiên cứu cổ nhạc hơn 20 năm nay, đề xuất tham khảo ý kiến của PGS-TS Vũ Nhật Thăng trước đây. Theo đó, PGS-TS Vũ Nhật Thăng từng nhận định: "Cá nhân tôi không phản đối những ai dùng từ nhạc bác học vì đó là kết quả của lối dịch từng chữ, đồng thời cũng là ý thích của mỗi người, chỉ thấy rằng những ai từng được học nhạc tại các trường chuyên nghiệp và càng học lên cao bao nhiêu thì càng ít dùng cái từ ấy bấy nhiêu, thậm chí chẳng bao giờ dùng. Tôi cho rằng có hiện tượng như thế là bởi khi đã hiểu rõ bản chất của từng loại nhạc thì người ta thấy ngay cái từ "bác học" kêu rất to nhưng rất chung chung ấy thực chất chẳng nói lên điều gì."

Tóm lại tất cả những tranh cãi này đều quay xung quanh nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ chính thức được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào ngày 5/12/2013.

Đây cũng là mảng đề tài đã được giới nghệ sĩ dành nhiều tâm huyết khai thác, tôn vinh bao lâu nay từ cảm nhận, xúc cảm và khả năng của mỗi người nghệ sĩ. Có người khai thác giản dị, mộc mạc; có người khai thác sang trọng, quyến rũ. Điều này cũng tựa như câu chuyện chiếc nón lá, dép bộ đội mộc mạc của Việt Nam lại có thể làm đề tài khai thác cho những thương hiệu thời trang sang trọng lâu đời trên thế giới.

Thiết nghĩ, chỉ khi có những biến hoá như vậy, loại hình nghệ thuật này mới luôn tươi mới và hấp dẫn trong lòng công chúng trong nước, cũng như bạn bè quốc tế.