Một mùa Trung thu nữa lại về, những người làm đồ chơi trung thu truyền thống tại Làng Ông Hảo, Liêu Xá, Yên Mỹ, Hưng Yên lại hối hả hoàn thành những món đồ chơi truyền thống.
Tin nên đọc
Trung thu ngày xưa thế này cơ mà!
“Trung Thu Đỏ”: Cùng bệnh nhi hướng tới cuộc sống tươi đẹp
Người phụ nữ Hà Nội nặng lòng với đồ chơi trung thu truyền thống
Chùm ảnh hàng người "rồng rắn" mua bánh trung thu truyền thống
Tiếng trống làng Hảo mỗi dịp Trung thu
Những người dân nơi đây cũng chẳng biết nghề bưng trống, thuộc da đã trở thành nghề truyền thống của người dân thôn Hảo từ khi nào. Nhưng ngày ngày, những con người nơi đây vẫn cần mẫn làm việc để cho ra những chiếc trống, đầu lân, mặt nạ giấy bồi phục vụ mỗi dịp Trung thu về.
Về làng Hảo những ngày cận kề Tết Trung thu chúng tôi cảm nhận được sự hối hả trong từng khâu hoàn thành những chiếc trống.
Để có được một chiếc trống cầm tay xinh xắn, chúng đều phải trải qua rất nhiều công đoạn. Từ việc chọn gỗ, chọn da khi có được khuôn trống, bưng da sao cho tiếng trống thanh thoát, âm điệu vui tươi là một quá trình không hề đơn giản.
 |
| Những chiếc trống là đồ chơi không thể thiếu mỗi dịp trung thu về của các em nhỏ. |
Theo đó, gỗ để làm tang trống được người dân lựa chọn kỹ càng và được chuyển từ rừng về. Thường thì loại gỗ mỡ sẽ được lựa chọn làm tang trống, nhưng cũng có những khi do thiếu nguyên liệu thì tang trống sẽ được thay bằng gỗ bồ đề.
Một nguyên liệu không thể thiếu khi làm ra những chiếc trống là da bọc. Da khi mua về, sẽ được xẻ từng tảng làm 3 - 4 mảnh sao cho thật đều rồi ngâm trong nước vôi để tẩy màu. Ngâm khoảng 5 - 7 ngày thì vớt ra.
Trong thời gian đó, cứ cách 1 - 2 ngày thì sẽ phải trở mặt da để nước vôi ngấm đều, nếu không da sẽ bị loang ố, không đẹp.
Người thợ sẽ phải căn chỉnh thời gian cẩn thận, nếu vớt da ra non quá màu sẽ không đều. Ngược lại, ngâm da “chín” quá thì sẽ thối, hỏng. Khi da đã đạt đủ độ, da sẽ vớt ra, phơi khô.
Đó là những công đoạn chuẩn bị nguyên liệu cho chiếc trống, khi hoàn thiện sản phẩm, công đoạn bưng da được xem là công đoạn cần nhiều kinh nghiệm nhất.
Theo chia sẻ của ông Vũ Văn Khởi, một trong những người còn tiếp tục làm nghề bưng trống, thuộc da tại đây cho biết: “Để làm ra một chiếc trống phải trải qua rất nhiều công đoạn. Công đoạn quan trọng nhất có lẽ là công đoạn bưng trống. Người làm phải có kỹ thuật bưng sao cho chiếc trống phát ra âm thanh, và không bị rách da bọc”.
Bên cạnh đó, việc bảo quản những chiếc trống sau khi đã hoàn thành cũng là điều rất quan trọng. Bởi khâu bảo quản trống không tốt, sẽ làm trống không có tiếng, mất đi ý nghĩa của chiếc trống.
Theo ông Khởi, giá thành của mỗi chiếc trống chỉ dao động từ 25.000 - 30.000đ/chiếc, mỗi năm gia đình ông xuất đi khoảng 5000 - 6000 chiếc. Trừ các chi phí khác thu nhập chỉ khoảng 60 - 70 triệu/năm.
Tiếng trống làng Hảo từ lâu đã không còn bó hẹp trong khuôn khổ của ngôi làng, nó đã vươn xa đến những vùng đất khác như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi....
 |
| Để có được những chiếc trống đạt yêu cầu phải trải qua rất nhiều công đoạn. |
Ngày nay, với sự phát triển của xã hội, đồ chơi Trung thu truyền thống dần được quan tâm trở lại. Chính điều này đã trở thành niềm vui cho nhiều người thợ nơi đây tiếp tục giữ nghề.
Nơi đây không chỉ nổi tiếng với những chiếc trống xinh xắn mỗi dịp Trung thu mà còn có cả đầu lân hay những chiếc mặt nạ giấy bồi.
“Thổi hồn” cho mặt nạ giấy
Tìm về cơ sở chuyên sản xuất mặt nạ giấy bồi của cô Vũ Thị Thoàn, chúng tôi không khỏi bất ngờ về món đồ chơi truyền thống này.
Với thời gian chỉ vài phút, cùng chiếc khuôn có sẵn mặt hình con hổ, anh Nguyễn Ngọc Hải, làng Hảo, Liêu Xá đã nhanh chóng cho ra mắt khuôn mẫu của một con hổ ngộ nghĩnh.
Theo anh Hải chia sẻ: “Nguyên liệu làm ra chiếc mặt nạ khá đơn giản, chỉ bao gồm giấy, hồ và màu vẽ. Với những người thợ làm lâu năm như tôi, chỉ vài phút là tôi có thể cho ra được một khuôn mặt của một nhân vật”.
Từ những chiếc khuôn mặt nạ ướt nhèm vì hồ dán, sau khi được phơi khô, người thợ sẽ cắt tỉa, dán mép tạo hình cho mặt nạ. Sau khi phơi khô lần thứ 2, chiếc mặt nạ được trang điểm thổi hồn cho chiếc mặt nạ vô tri và khâu cuối cùng là sơn mặt.
 |
| Nhìn những chiếc mặt nạ ngộ nghĩnh này chẳng ai có thể ngờ, nguyên liệu làm ra chúng là từ những tấm bìa... bỏ đi. |
Những chiếc mặt nạ xanh đỏ, được phác họa theo hình thù của những nhân vật ngộ nghĩnh như chú Tễu, Chí Phèo, Thị Nở, Tôn Ngộ Không, Chư Bát Giới, con hổ, con mèo, con chuột... với đủ kích cỡ khác nhau dần được hoàn thiện.
Điều đặc biệt là chiếc mặt nạ này hoàn toàn được làm thủ công mà không hề qua bất cứ khâu máy móc nào.
Sự sáng tạo của người dân nơi đây đã biến những thứ tưởng chừng như bỏ đi đã trở thành món đồ chơi hấp dẫn đối với nhiều bạn nhỏ.
Giá bán của mỗi chiếc mặt nạ thành phẩm là khoảng từ 15.000 - 30.000đ/chiếc. Tuy thu nhập không quá cao, nhưng chúng lại trở thành thu nhập thường xuyên cho nhiều hộ gia đình.
Cô Vũ Thị Thoàn, chủ cơ sở sản xuất đồ chơi trung thu lớn nhất làng cho biết: “Gia đình tôi đã gắn bó với nghề sản xuất trống từ nhiều năm nay. Vì muốn gắn bó và giữ nghề làm trống, mấy năm trở lại đây tôi sản xuất thêm đầu sư tử, mặt nạ để dễ xuất bán. Tôi cũng thường xuyên đi tham khảo ở các nơi, học tập để cho ra những chiếc mặt nạ đẹp mắt, và được nhiều người thích.
Tuy thu nhập không quá cao, nhưng nó lại giúp tạo công ăn, việc làm cho các thành viên trong gia đình”.
Những người giữ lửa nghề truyền thống
Vài năm trở lại đây, những món đồ chơi Trung thu truyền thống được nhiều người ưa dùng hơn, đơn đặt hàng ở nhiều tỉnh thành cũng tăng lên. Đây là tín hiệu đáng mừng cho những người thợ nơi đây.
 |
| Những món đồ chơi thủ công đang được nhiều người lựa chọn và tin dùng. |
Ông Khởi, một trong những gia đình tiếp tục theo nghề truyền thống tâm sự: “Gia đình tôi làm nghề này cũng 3, 4 đời nay rồi, trước đây khi đồ chơi Trung Quốc xuất hiện nhiều thì gần như những chiếc trống bị “bỏ quên”. Nhưng vài năm trở lại đây, người dân “quay lại” với đồ chơi truyền thống, khiến cho tôi tiếp tục có niềm tin với nghề của cha ông để lại”.
Giá thành các mặt hàng theo từng năm thường ít biến động, giá của một chiếc mặt nạ bán buôn chỉ khoảng 15.000 đồng/chiếc. Nhưng vì tình yêu với nghề, niềm đam mê với công việc sáng tạo nên những hình thù con vật ngộ nghĩnh mà nhiều gia đình như ông Khởi, bà Thoàn vẫn tiếp tục lưu giữ nghề truyền thống.
Những sản phẩm như trống, đầu lân hay mặt nạ giấy bồi đều được người dân làm thủ công với những nguyên, vật liệu thân thiện với môi trường và không hề độc hại. Thiết nghĩ, các ngành chức năng cần có chiến lược để đưa những sản phẩm này được nhiều người biết đến hơn nữa.
26 °C
33 °C
28 °C
